Phát hiện phiến đá cổ dưới biển tiết lộ thông tin lịch sử về thời La Mã cổ đại

21/12/16, 14:15 Tri thức

Một phiến đá được tìm thấy ngoài khơi bờ biển của Israel cuối cùng đã tiết lộ tên của người cai trị đế chế La Mã trong thời kỳ mang tính lịch sử nhất của người Do Thái: Cuộc nổi dậy Bar Kokhba.

Da co dai — Phiến đá cổ có niên đại từ thế kỷ thứ II, đã được tìm thấy dưới nước tại Tel Dor, phía Nam thành phố Haifa. (Ảnh: Đại học Haifa)

Phiến đá khổng lồ trên đó có khắc những dòng chữ cổ đại đã được tìm thấy tại khu vực dưới nước ở Tel Dor, khoảng 30 km về phía Nam của thành phố Haifa.

Để tránh phá hủy những dòng chữ trên phiến đá, nhóm nghiên cứu đã quyết định đưa phiến đá ra khỏi nước. Họ phát hiện có 7 dòng chữ Hy Lạp cổ đại đã được khắc trên phiến đá.

Mặc dù, các nhà nghiên cứu đã không giải mã được hết toàn bộ văn bản, nhưng họ đã phát hiện ra 2 điểm: Câu khắc đã xác nhận người cai trị của xứ Judea là Gargilius Antiques. Dù đã tìm thấy 1 câu khắc khác cũng đề cập đến tên này, nhưng nó không nhắc đến khu vực mà Antiques cai trị. Thêm vào đó, dòng chữ xác nhận vùng đất xảy ra cuộc nổi dậy như xứ Judea.

Cái tên Gargilius Antiquus từng là mục tiêu tìm hiểu của các nhà nghiên cứu trước đây, kết quả đã xảy ra 1 cuộc tranh luận xem ông là người cai trị Syria hay xứ Judea.

“Tảng đá có thể là nền tảng của 1 tác phẩm điêu khắc từ thời La Mã cổ đại. Theo như tôi biết, đây là dòng chữ dài nhất được tìm thấy dưới nước tại Israel”, Assaf Yasur-Landau, nhà khảo cổ học thuộc Đại học Haifa đồng thời là người đứng đầu cuộc khai quật, phát biểu trong một tuyên bố.

Phiến đá được trưng bày tại thư viện Đại học Haifa. (Ảnh: Đại học Haifa)

Thời gian ghi trên phiến đá là Thế kỷ II – thời kỳ đẫm máu nhất trong lịch sử của người Do Thái, khi thầy Đạo Simon Bar Kokhba chỉ huy 1 cuộc nổi dậy chống lại các nhà cầm quyền La Mã.

Dòng chữ được khắc đúng vào thời kỳ đầy biến động trong lịch sử của người Do Thái. Ngôi đền thứ 2 đã bị phá hủy vào năm 70 và khoảng năm 132, căng thẳng âm ỉ giữa người cai trị La Mã và người Do Thái. Vào thời điểm đó, người đứng đầu Do Thái Simon Bar Kokhba đã dẫn đầu 1 cuộc nổi dậy chống lại người La Mã. Trong 4 năm, cả 2 bên đã chịu nhận những tổn thất nặng nề, nhiều người Do Thái bị bán làm nô lệ hoặc phân tán.

“Ngay sau cuộc nổi dậy, người La mã đã quyết định hủy bỏ tất cả các tên miền của xứ Judea. Các khu vực cũ thống nhất với Syria để tạo thành cái tên duy nhất Syria – Palestine”.