Sự phát triển của áo dài Việt Nam qua các thời đại

24/08/17, 08:12 Tri thức

Nancy Duong là một nghệ sỹ có ảnh hưởng sâu sắc với văn hóa châu Á. Qua nét vẽ quyến rũ và độc đáo của cô, sự phát triển của trang phục người phụ nữ Việt Nam từ năm 2000 TCN đến thế kỷ 21 đã được thể hiện một cách sống động.

su tien hoa cua ao dai cover
Các mẫu áo từ thời Văn hóa Đông Sơn năm 2000 TCN – 200 SCN đến thời nhà Lý thế kỉ 11-13. (Tác giả: Nancy Duong)

Nghệ sĩ Nancy Duong đặc biệt yêu thích kết hợp công nghệ kĩ thuật số với nghệ thuật truyền thống để thu được kết quả tuyệt vời nhất. Các tác phẩm của cô đã được đăng trên Exotique, Curvy và nhiều báo khác.

Nancy Duong chia sẻ: “Tôi yêu thích những trang phục truyền thống Việt Nam và chứng kiến sự phát triển của nó theo thời gian. Tuy nhiên, cho đến tận bây giờ kiến thức của tôi về trang phục truyền thống của người việt nam còn rất ít, chủ yếu là do thiếu thông tin. Tôi đã đọc được nhiều thông tin qua cuốn “Searching for Vietnamese Clothing” (Tuyển tập thông tin nghiên cứu về trang phục việt nam của các nhà làm phim) và qua mạng. Tôi tổng hợp và tạo ra bài viết này để có một cái nhìn khách quan cho thấy sự khác biệt của trang phục người Việt qua dòng thời gian”.

“Tôi đã tổng hợp tất cả và trình bày cùng với một số tư liêu tham khảo (qua tranh ảnh, tác phẩm điêu khắc, và những bức ảnh được chụp tại thời điểm đó…) Tôi đã cố gắng giữ những hình ảnh đó theo nguyên bản ban đầu, nhưng ở một số điểm tôi đã sửa đổi nhằm giúp đỡ các bạn thuận tiện quan sát hơn. Một số tác phẩm nghệ thuật có những chi tiết rất khó để giải mã (đứng từ quan điểm Phật học) và không thể giải thích một cách chi tiết bằng những cơ sở khoa học mà chúng ta biết. Một số tác phẩm điêu khắc không màu tôi đã phối lại để các bạn tiện nhìn nhận. Rất tiếc là tôi đã phải bỏ qua mẫu áo dài của một số triều đại do những tác phẩm này thường thất lạc hoặc bị cách điệu hóa so với nguyên mẫu của nó”. 

Sau khoảng 1000 năm bị phong kiến phương Bắc đô hộ, trang phục Việt Nam có nhiều nét tương đồng với Hán Phục, một loại quần áo cổ trang của Trung Quốc có từ thời cổ đại hoàng đế cách nay 21 thế kỷ đến thời nhà Minh, là một trong những trang phục lâu đời nhất thế giới. Văn hóa Đông Sơn (hình trên) là triều đại duy nhất ở Việt Nam không chịu ảnh hưởng này.

su tien hoa cua ao dai viet nam 2
Các mẫu áo từ nhà Trần thế kỉ 13-15 đến thời nhà Lê thế kỉ 17. (Tác giả: Nancy Duong)

Những màu sắc và dệt may trong ảnh 1 phần lớn là dựa trên phỏng đoán. Nancy Duong cho biết cô có cảm giác rằng văn hóa Đông Sơn có nét giống với các bộ lạc dân tộc Việt Nam và đã lấy cảm hứng từ đây. Họa tiết trên khăn quàng vai vàng ấy bắt nguồn từ áo dài và tình cờ giống với hoa văn trên Trống đồng Đông Sơn. Đó chính là một vòng tròn.

Các mẫu áo từ nhà Mạc thế kỉ 16 đến Hậu Lê thế kỉ 17 (Tác giả: Nancy Duong)
Các mẫu áo từ nhà Mạc thế kỉ 16 đến Hậu Lê thế kỉ 17. (Tác giả: Nancy Duong)

Trung bình mọi người mặc 3-5 lớp quần áo. Thời tiết có thể lạnh (những vùng phía Bắc). Từ thế kỷ 16 -18, khăn quàng cổ và găng tay đã ra đời và được sử dụng để giũ ấm. Tay áo dài 40cm và dài từ dưới cằm đến hông vào thời Lê.

Các mẫu áo thời Hậu Lê thế kỉ 17 và 18 (Tác giả: Nancy Duong)
Các mẫu áo thời Hậu Lê thế kỉ 17 và 18 (Tác giả: Nancy Duong)

Váy bị cấm vào năm 1826 vì chúng bị cho là “khó coi”. Không phải tất cả phụ nữ đều cho rằng mặc váy dễ làm việc hơn mặc quần.

Các mẫu áo từ thời Lê - Tây Sơn thế kỉ 18, thời Nguyễn đầu thế kí 19 (năm 1826 vua Minh Mạng đã cấm việc mặc váy), và thời Nguyễn nửa sau thế kỉ 19
Các mẫu áo từ thời Lê – Tây Sơn thế kỉ 18, thời Nguyễn đầu thế kỉ 19 (năm 1826 vua Minh Mạng đã cấm việc mặc váy), và thời Nguyễn nửa sau thế kỉ 19. (Tác giả: Nancy Duong)

Cổ áo và cúc áo xuất hiện vào thế kỉ 19, sớm nhất là cuối thế kỉ 18. Điều thú vị là sự thay đổi này có vẻ trùng với sự ra đời của Đế quốc Pháp. Cổ áo ban đầu khá thấp nhưng dần đã cao lên và gần nhau hơn.

Các mẫu áo cuối thế kỉ 19 đến giữa thế kì 20: phần eo được bó lại để làm nổi bật các đường cong
Các mẫu áo cuối thế kỉ 19 đến giữa thế kỉ 20: phần eo được bó lại để làm nổi bật các đường cong. (Tác giả: Nancy Duong)

Áo Tứ Thân (hình 9, 10, 11) vẫn còn tồn tại nhưng không phát triển từ thế kỉ 20 nên tôi quyết định tập trung vào áo dài.

Nón rơm được đàn ông sử dụng và chúng ta có thể thấy trong những bức ảnh quân lính triều Nguyễn và trở thành 1 phần trong trang phục phái nữ vào thế kỷ 20.

Triều Lê có lối ăn mặc phong cách và đa dạng nhất.

Từ trái sang: mẫu áo dài đặc trưng của "Madame Nhu" - phu nhân của Ngô Đình Nhu: không có cổ và hoa văn lá tre một thời gây tranh cãi. Hình 2: Áo dài những năm 1990, thời kì 1970 bị xem là "suy đồi" gây ra nhiều tranh cãi. Hình 3: mẫu áo dài đầu thế kỉ 21, tuy có nhiều biến thể nhưng những đường nét chủ yếu vẫn được giữ nguyên
Từ trái sang: mẫu áo dài đặc trưng của “Madame Nhu” – phu nhân của Ngô Đình Nhu: không có cổ và hoa văn lá tre, một thời gây tranh cãi. Hình 2: Áo dài những năm 1990, thiết kế này thời kì 1970 bị xem là “suy đồi” và cũng gây ra nhiều tranh cãi. Hình 3: mẫu áo dài đầu thế kỉ 21, tuy có nhiều biến thể nhưng những đường nét chủ yếu vẫn được giữ nguyên. (Tác giả: Nancy Duong)

Theo Đại Kỷ Nguyên VN

Ad will display in 09 seconds

Vì sao không làm việc gian dâm nhưng vẫn bị Thần trách phạt?

Ad will display in 09 seconds

Sự biến mất 13 hộp sọ kì dị nhất thế giới

Ad will display in 09 seconds

Vì sao nói: Phụ nữ càng dịu dàng như nước, đàn ông sẽ càng thành đạt?

Ad will display in 09 seconds

Người cá đang sống ở đâu?

Ad will display in 09 seconds

Không gian khác có thật sự tồn tại

Ad will display in 09 seconds

Vì nó là bạn cháu!

Ad will display in 09 seconds

Truyền kì tôn giả A Nan nhập niết bàn

Ad will display in 09 seconds

Chuyện cổ Phật gia: Ai tỉnh, ai say?

Ad will display in 09 seconds

3000 phồn hoa trong nháy mắt - Trăm năm mây khói cũng như không

Ad will display in 09 seconds

3 cái hố dẫn xuống địa ngục và câu chuyện báo ứng kinh hoàng

  • Vì sao không làm việc gian dâm nhưng  vẫn bị Thần trách phạt?

    Vì sao không làm việc gian dâm nhưng vẫn bị Thần trách phạt?

  • Sự biến mất 13 hộp sọ kì dị nhất thế giới

    Sự biến mất 13 hộp sọ kì dị nhất thế giới

  • Vì sao nói: Phụ nữ càng dịu dàng như nước, đàn ông sẽ càng thành đạt?

    Vì sao nói: Phụ nữ càng dịu dàng như nước, đàn ông sẽ càng thành đạt?

  • Người cá đang sống ở đâu?

    Người cá đang sống ở đâu?

  • Không gian khác có thật sự tồn tại

    Không gian khác có thật sự tồn tại

  • Vì nó là bạn cháu!

    Vì nó là bạn cháu!

  • Truyền kì tôn giả A Nan nhập niết bàn

    Truyền kì tôn giả A Nan nhập niết bàn

  • Chuyện cổ Phật gia: Ai tỉnh, ai say?

    Chuyện cổ Phật gia: Ai tỉnh, ai say?

  • 3000 phồn hoa trong nháy mắt - Trăm năm mây khói cũng như không

    3000 phồn hoa trong nháy mắt - Trăm năm mây khói cũng như không

  • 3 cái hố dẫn xuống địa ngục và câu chuyện báo ứng kinh hoàng

    3 cái hố dẫn xuống địa ngục và câu chuyện báo ứng kinh hoàng