Nền tảng kiến lập Hoa Kỳ, nguyên tắc 21: Thiết lập quyền tự trị địa phương mạnh mẽ
Nguyên tắc lập quốc thứ 21 của các quốc phụ Hoa Kỳ dường như là điều mà nhiều quốc gia không xem trọng lắm, riêng những người cha sáng lập Hoa Kỳ tin rằng: Một chính quyền tự trị địa phương mạnh mẽ là nền tảng để bảo vệ tự do của người dân.
Xem đầy đủ về các nguyên tắc lập quốc tại đây |
Tại các bang khác nhau, bao gồm chính quyền quận, chính quyền thị trấn và khu học chánh, những quyền tự trị địa phương mạnh mẽ này là chìa khóa để đảm bảo quyền tự do của người dân. Khái niệm này của các vị cha lập quốc đó là, người dân phải tự giải quyết vấn đề của chính họ, thay vì đẩy vấn đề lên chính quyền cấp trên để giải quyết.
Những vấn đề nảy sinh trong trang trại của gia đình đều do gia đình tự giải quyết; những vấn đề ở khu học chánh do giáo viên và phụ huynh trong khu học chánh giải quyết; những việc xảy ra ở thành phố do thành phố giải quyết; những việc ở quận được giải quyết trong quận, rồi cứ thế đến tiểu bang, liên bang…
Bằng cách này, mọi công dân có thể duy trì tâm thái tự chủ và tích cực, nghĩa là bản thân chúng ta có trách nhiệm giải quyết vấn đề xung quanh chúng ta, và vấn đề của chính bản thân chúng ta.
Các quốc phụ đã nhận ra cách đây hơn hai trăm năm rằng, quyền lực có thể dễ dàng được tập trung về trung ương trong quá trình phát triển và thực thi, vì vậy nguyên tắc của họ là hiến pháp phải hạn chế sự tập trung quyền lực “tự nhiên” vào chính quyền trung ương, để không làm mất đi lòng nhiệt tình hăng hái tham gia và giải quyết công việc chung của người dân ở cấp cơ sở.
Các vị cha lập quốc cho rằng, quyền lực của chính quyền trung ương là nên có hạn, và quyền lực của chính quyền địa phương nên được bảo vệ. Do đó, trên thực tế các quan chức địa phương được hưởng nhiều quyền lực hơn.
Chính phủ liên bang kiểm soát những gì? Họ chỉ quản lý những vấn đề liên quan đến toàn bộ đất nước, chẳng hạn như quốc phòng và đối ngoại, không nên can thiệp vào cuộc sống cụ thể của dân chúng. Theo cách nhìn của các vị cha già lập quốc, chính phủ liên bang nên có quy mô nhỏ vì nó không có nhiều việc để làm.
Chính phủ tiểu bang quản lý cái gì? Mọi thứ liên quan đến luật dân sự, dân quyền, cảnh sát, an ninh công cộng và cuộc sống của người dân nên được quản lý bởi chính quyền tiểu bang, và chính quyền cấp dưới tiểu bang. Do đó, hiến pháp nói rất rõ ràng, vấn đề quốc gia đại sự do chính phủ liên bang quản lý, còn các vấn đề sinh kế của người dân đều nằm trong sự kiểm soát của địa phương.
Ban đầu nó được thiết kế như thế này. Chính phủ liên bang tuy nhỏ nhưng mẫn cán, tinh nhuệ, tiết kiệm tiền. Tuy nhiên, hiện tại chính phủ liên bang của Hoa Kỳ không nhỏ chút nào, số tiền chi tiêu cũng lớn nhất thế giới, trong đó có hai khoản chi khổng lồ:
Một là chi quân sự, đây là thứ chính phủ liên bang nên chi.
Thứ hai là phúc lợi xã hội, phúc lợi xã hội ở Mỹ rất lớn, gấp hơn ba lần chi tiêu quân sự, chiếm hơn 60% tổng chi tiêu của chính phủ!
Vì vậy, hiện chính phủ liên bang Hoa Kỳ đã “biến tướng” thành “một người khổng lồ”, những việc mà chính phủ liên bang làm, cũng như số tiền mà chính phủ liên bang chi tiêu khác xa với chính phủ được thiết kế bởi các bậc quốc phụ Hoa Kỳ.
Vì vậy, nguyên tắc lập quốc thứ 21 của Hoa Kỳ nhắc nhở mọi người rằng: Sức sống của Hoa Kỳ, và quyền tự do của con người đến từ quyền tự trị mạnh mẽ của người dân và địa phương.
Việt Anh
Theo soundofhope.org