Năm mới đến, bạn đã có hình mẫu lý tưởng cho mình chưa?

Năm mới đã đến, hầu hết chúng ta đang xem xét hoặc đã viết ra những dự định, kế hoạch cho năm mới, qua đó chúng ta sẽ bắt đầu nỗ lực để đạt được nhiều thành tựu hơn so với năm cũ. Nhưng, nếu bạn có một hình mẫu vĩ đại thì có lẽ, những điều gặt hái được sẽ còn lớn hơn nữa.

Bằng cách thiết lập các dự định hoặc mục tiêu trong năm mới, chúng ta sẽ xác định được những gì mình cần làm. Tuy nhiên, điều chúng ta thực sự cần là suy nghĩ nhiều hơn về việc chúng ta muốn trở thành ai. Cũng giống như người Tây phương thường nói, chúng ta là “human being”, không phải là “human doing”. “Human being” là người hành động dựa trên sự thích thú, cảm thấy tràn đầy động lực, sáng tạo và năng lượng bên trong, còn hành động của “human doing” bị thúc đẩy bởi nỗi sợ, sự lo lắng, bất an… từ nhân tố bên ngoài, ví dụ như cha mẹ, sếp,…

>>> 5 tính cách làm nên thành công ở những vĩ nhân và người nổi tiếng

Trừ khi chúng ta thay đổi, hoàn thiện bản thân, thăng hoa từ nội tâm, nếu không thì biểu hiện bên ngoài chỉ là bề mặt và không đem lại được hiệu quả thực sự, lâu bền, vì bản chất bên trong chúng ta vẫn chưa thay đổi.

Mọi người thường thích để ý đến những gì họ sẽ làm hơn là thay đổi bản thân, chẳng hạn như chạy bộ 3 lần/tuần, chỉ ăn thức ăn lành mạnh, hạn chế uống rượu,… vì nó tương đối đơn giản và dễ làm. Nhưng thay đổi bản chất con người chúng ta, hay hướng đến mục tiêu chúng ta sẽ trở thành người như thế nào thì khó khăn hơn, còn phải nghĩ ra cách làm thế nào để đạt được điều đó.

Chìa khóa để thay đổi bản thân là cái mà các nhà tâm lý học gọi là “nhận thức bản thân”. Về cơ bản, khái niệm “nhận thức bản thân” gồm 3 thành tố cơ bản:

• Lòng tự trọng, là cách chúng ta cảm nhận về bản thân và liên kết bản thân với quá khứ;
• Hình ảnh tự thân, là cách chúng ta nhìn nhận chính mình, ngay trong hiện tại;
• Hình mẫu lý tưởng, là người mà chúng ta thực sự muốn trở thành trong tương lai.

Trong 3 thành tố này, hình mẫu lý tưởng chính là yếu tố có thể quyết định tương lai chúng ta.

Vai trò quan trọng của hình mẫu lý tưởng

Để nghĩ ra một mẫu người lý tưởng nào đó mà chúng ta khao khát trở thành, đầu tiên chúng ta cần có hình mẫu thực tế, hoặc thậm chí là tưởng tượng. Điều này đặc biệt quan trọng đối với trẻ em. Vì nó ảnh hưởng đến tương lai con trẻ cũng như cả nền văn minh chúng ta. Thuở nhỏ, trẻ em cần cha mẹ làm hình mẫu chính, tiếp đó sẽ là thầy cô và những hình mẫu trong xã hội, những người có thể giúp chúng trưởng thành. Thế hệ trẻ trong xã hội ngày nay ngày càng gặp nhiều “thất bại” một phần có thể do thiếu hình mẫu lý tưởng tốt đẹp để họ noi theo.

Một số độc giả có thể nghĩ rằng điều này mang tính lý thuyết hoặc không quan trọng, nhưng kỳ thực, hình mẫu lý tưởng đối với xã hội có tầm quan trọng lớn hơn nhiều so với nhận thức của chúng ta về nó. Thật vậy, tất cả nền văn minh đều phụ thuộc vào nó, hay cũng có thể sụp đổ vì nó.

Alexander trở nên vĩ đại như thế nào?

Alexander Đại đế được cho là nhà quân sự và nhà chinh phạt vĩ đại nhất trong lịch sử phương Tây. Vậy ông đã làm thế nào để đạt được điều đó. Ngay từ năm 13 tuổi, ông đã theo học Aristotle, một triết gia nổi tiếng người Hy Lạp. Alexander yêu thơ, và quả thực ông không chỉ yêu thơ mà còn sống đầy chất thơ. Alexander đi ngủ mỗi đêm với hai thứ dưới gối: Một con dao găm và một tác phẩm của nhà thơ Homer.

Và đây là khía cạnh thực sự thú vị trong câu chuyện của ông, tất cả chúng ta đều có thể học được chút gì từ đó. Ông tin tưởng mãnh liệt vào bản thân, niềm tin đó vượt xa bất cứ giới hạn nào của khái niệm “tin vào bản thân” trong các chương trình phát triển cá nhân thời hiện đại, nơi mọi người thường phải tự đẩy mình vào trạng thái tâm lý giả tạo.

Alexander không như vậy, ông thực sự tin vào chính mình. Ông tin rằng mình là hậu duệ của Heracles, người con trai vĩ đại của thần Zeus. Cuối cùng, ông tin rằng mình là con trai của Zeus – Ammon – một vị thần. Như vậy với niềm tin như thế, thì có điều gì là không thể?

Và đáng kinh ngạc hơn nữa, Alexander có một hình mẫu lý tưởng mà thơ ca đã truyền cho ông: Đó là Achilles, nhân vật trung tâm và là chiến binh vĩ đại nhất của quân Hy Lạp trong cuộc chiến thành Troia. Tất cả những gì ông biết về Achilles đều đến từ sử thi Iliad của Homer. Đó là mẫu người mà ông khao khát trở thành, là tiêu chuẩn đo lường của ông; và qua đó ông tự đánh giá chính mình.

Điều đặc biệt ở đây là ông có niềm tin sâu sắc rằng mình là con trai của một vị thần, đồng thời hình mẫu lý tưởng của ông – Achilles đã thấm sâu vào tiềm thức và toàn bộ con người ông. Lấy lý tưởng đó làm cốt lõi, ông đã trở thành người ông mong muốn, điều mà thế giới vẫn khó mà tin được. Sự thống trị và các cuộc chinh phạt của ông là chưa từng thấy và không ai có thể sánh bằng. Ông chưa bao giờ bị đánh bại trên chiến trận, ông đương đầu và hạ gục mọi đối thủ với lợi thế áp đảo hết lần này đến lần khác.

Nói thêm về cuộc đời Alexander, bất khả chiến bại là thế nhưng cuối cùng ông lại gục ngã trước một căn bệnh quái ác ở tuổi đời rất trẻ, và khi đối diện trước cái chết, ông chợt nhận ra mình đã lãng phí hầu hết cuộc đời để theo đuổi mộng giàu sang rồi để lại cho hậu thế 3 bài học thấm thía.

>>> 3 nguyện ước cuối cùng của Alexander Đại đế – những bài học thấm thía cho hậu nhân

Tìm kiếm hình mẫu lý tưởng trong thời hiện đại

Có thể nhiều người nghĩ rằng sức mạnh đến từ một hình mẫu lý tưởng như vậy chỉ xảy ra trong quá khứ chứ không thể áp dụng cho thời hiện đại, nhưng đó là sai lầm. Tại sao, vị tướng vĩ đại người Mỹ George S. Patton, người đã đạt được rất nhiều thành công quân sự trong Thế chiến II cũng có một hình mẫu lý tưởng. Đó chính là Alexander Đại đế. Ông thường tự hỏi mình, liệu Alexander Đại đế sẽ giải quyết tình huống của mình như thế nào? Alexander sẽ làm gì? Và từ hình mẫu đó, ông đã có được cảm hứng và sức mạnh.

Nãy giờ chúng ta đều tập trung vào những nhà quân sự, bởi vì trong lịch sử họ rất nổi bật. Nhưng nổi bật hơn cả những nhà quân sự tài ba là những nhân vật đáng kinh ngạc thực sự thay đổi nhân loại. Đó là những nhà lãnh đạo tinh thần vĩ đại như: Lão Tử, Đức Phật Thích Ca, Chúa Jesus, Thánh Moses,… Bên cạnh đó, trong hầu hết các tôn giáo lớn cũng đều có những thánh nhân là đồ đệ của các vị Giác giả này.

Ví như trong Phật giáo có các đệ tử của Phật Thích Ca, Kitô giáo có các tông đồ của Chúa Jesus, nhiều thế kỷ sau chúng ta có Thánh Francis thành Assisi,… và thời gian gần đây, chúng ta có Mẹ Teresa… Những nhân vật này đã trở thành hình mẫu lý tưởng mà chúng ta ngưỡng mộ, những người mà chúng ta thực sự muốn noi theo, và có thể giúp chúng ta trở thành mẫu người mơ ước.

Vào những năm 1990 tại Hoa Kỳ, phong trào WWJD (What Would Jesus Do?) đã rất có sức thu hút. Câu hỏi “Chúa Jesus sẽ làm gì?” này có thể giúp người ta tìm được đạo lý đúng đắn trong bất kỳ hành động nào của họ. Và nó có một sức mạnh rất ghê gớm vì nó bỏ qua ý chí bình thường của con người. Thay vào đó, nó giúp chúng ta có được tâm thái ở cảnh giới cao hơn, với chuẩn mực cao hơn.

Vì vậy, có lẽ câu hỏi lớn cho tất cả chúng ta khi bước vào năm mới chính là: Chúng ta muốn trở thành người như thế nào? Hình mẫu lý tưởng của chúng ta là ai?

>>> 4 người Mẹ vĩ đại nhất trong lịch sử thế giới

>>> Người vô thần chỉ tin vào khoa học, các nhà khoa học lại tin vào Thần học

Tiểu Phúc, theo Epoch Times