Lãnh đạo chương trình không gian vũ trụ Nga qua đời vì virus Vũ Hán

Cơ quan vũ trụ Roscosmos hôm 5/5 công bố, người đứng đầu chương trình không gian vũ trụ Nga, Yevgeny Mikrin, vừa qua đời ở tuổi 65, sau biến chứng của virus Vũ Hán, đồng thời cho biết hàng loạt nhân viên ngành hàng không vũ trụ của nước này cũng bị nhiễm virus, Epoch Times đưa tin.

Chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học Nga Alexander Sergeev cho biết ông Yevgeny Mikrin đã qua đời tại bệnh viện ở thủ đô Moscow vào ngày 5/5. Giới chức Nga không nêu rõ lý do ông qua đời nhưng truyền thông cho biết ông thiệt mạng vì biến chứng của COVID-19.

Được biết từ năm 1981, ông Mikrin đã làm việc cho Energia, công ty hàng không vũ trụ lớn nhất của Nga. Ông đã giữ vai trò rất quan trọng trong việc phát triển các hệ thống điều khiển tàu vũ trụ và phi hành đoàn, các tổ hợp không gian đa mô hình và tàu vũ trụ tự động. Sự ra đi của ông là một mất mát to lớn cho ngành công nghệ vũ trụ và tên lửa Nga.

Ông Dmitry Rogozin, Tổng giám đốc công ty Hàng không Vũ trụ Nga Roscosmos, đã đăng trên Twitter vào ngày 1/5 rằng: “Dữ liệu về các nhân viên ngành vũ trụ và tên lửa bị nhiễm một loại virus Corona chủng mới (2019-nCoV) vào lúc 20:00 ngày 30/4/2020: Tổng số ca nhiễm -173, Số ca hồi phục – 16, Số ca tử vong – 6.”

Tính đến ngày 22/5, Nga ghi nhận 326.448 ca nhiễm virus Vũ Hán, với 3.249 ca tử vong, theo dữ liệu thống kê từ Đại học Johns Hopkins.

Tuy nhiên, điều khiến nhiều người thắc mắc là tại sao lại có quá nhiều ca nhiễm COVID-19 trong ngành công nghiệp vũ trụ và tên lửa của Nga như vậy? Một điều đáng chú ý nữa là các quốc gia, khu vực và các tổ chức có mối quan hệ chặt chẽ với chính quyền Trung Quốc đều bị ảnh hưởng nặng nề bởi virus Vũ Hán. Vậy mối liên hệ giữa ngành vũ trụ và tên lửa Nga và Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) là gì?

Cuộc chạy đua vũ trang giữa Hoa Kỳ và Liên Xô trong thời kỳ Chiến tranh Lạnh lại gia tăng khi hai cường quốc đua nhau đưa người lên mặt trăng. Sau khi Liên Xô tan rã do suy thoái kinh tế và thiếu vốn, chương trình hàng không vũ trụ Nga cũng vì thế mà suy yếu dần, các công nghệ và tài năng bị tụt lại phía sau. Hoa Kỳ cũng đã trì hoãn các chương trình không gian của mình do thiếu đối thủ cạnh tranh.

Ngược lại, ĐCSTQ đã đầu tư rất nhiều vào chương trình không gian với nguồn vốn khổng lồ, được tích lũy sau cải cách kinh tế vào những năm 1980, đặc biệt là trong việc phóng các vệ tinh và tên lửa tàu sân bay. Tuy nhiên, vẫn còn một khoảng cách lớn để công nghệ hàng không vũ trụ cho Trung Quốc theo kịp các cường quốc. ĐCSTQ biết rằng sẽ không thể hợp tác với Hoa Kỳ. Vì vậy, nó đã dùng lợi ích kinh tế để trao đổi lấy sự hỗ trợ kỹ thuật từ Nga.

Vào ngày 1/11/2017, Trung Quốc và Nga đồng ý hợp tác trên sáu lĩnh công nghệ liên quan đến không gian trong giai đoạn từ năm 2018 – 2022. Thỏa thuận này là một trong khoảng 20 thỏa thuận được Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường và người đồng cấp Nga Dmitry Medvedev ý kết tại cuộc họp thường kỳ lần thứ 22 giữa hai nguyên thủ quốc gia tại Bắc Kinh.

Theo thông cáo báo chí từ cơ quan vũ trụ Roscosmos, sáu lĩnh vực hợp tác là các dự án: Thám hiểm mặt trăng, không gian sâu, phát triển tàu vũ trụ, điện tử không gian, dữ liệu viễn thám trái đất và giám sát mảnh vỡ không gian.

Hợp tác trong lĩnh vực dịch vụ vận tải không gian có thể liên quan đến việc phóng tàu vũ trụ Trung Quốc trên các tên lửa tàu sân bay Nga để triển khai chòm sao đa vệ tinh của Trung Quốc, cũng như việc cung cấp động cơ tên lửa, tờ Sputnik dẫn lời ông Rogozin, Tổng giám đốc Roscosmos cho biết, “Trung Quốc có nguồn cung cấp vi điện tử mà chúng ta cần.” Ông Rogozin cũng cho biết điều hướng vệ tinh là một lĩnh vực hợp tác tiềm năng, cùng với Trung Quốc sẽ hoàn thành Hệ thống vệ tinh dẫn đường BeiDou vào năm tới và Nga cũng tung ra chòm sao GLONASS.

Ông Sergei Anatolyevich Gavrilov, Phó trưởng phòng cơ quan lập pháp Nga cho biết việc hợp tác với Trung Quốc trong các chương trình không gian sẽ mang lại lợi ích to lớn cho Nga.

Đối với ĐCSTQ, việc hợp tác với Nga sẽ thúc đẩy các tiến bộ kỹ thuật của Trung Quốc, cho phép nước này có khả năng vượt mặt Hoa Kỳ trong lĩnh vực vệ tinh định vị và từ đó ra sức gây ảnh hưởng trên toàn thế giới.

Vào ngày 29/11/2017, Nga đã phê duyệt một thỏa thuận với Trung Quốc về việc bảo vệ các công nghệ tuyệt mật được sử dụng trong các hoạt động không gian, được ký kết trong chuyến thăm chính thức của Tổng thống Vladimir Putin ở Bắc Kinh ngày 25/6/2016.

Nhiều hợp tác khác giữa các viện nghiên cứu, trường đại học của Nga và Trung Quốc cũng đã được ký kết. Năm 2017, Trường Hàng không và Đại học Hàng không Moscow và Đại học Jiao Tong đã cùng đưa ra một chương trình giáo dục chung.

Đại học Hàng không Vũ trụ Samara của Nga cũng hợp tác với Đại học Hàng không và Vũ trụ Nam Kinh, đồng thời tiến hành trao đổi học thuật trong Viện Động cơ và Kỹ thuật Nhà máy Điện trước đây được xây dựng vào năm 2014.

Vào ngày 3/3/2018, Cơ quan Quản lý Vũ trụ Quốc gia Roscosmos và Trung Quốc đã ký một thỏa thuận hợp tác trong lĩnh vực thám hiểm mặt trăng và không gian sâu, đồng thời cùng thành lập một trung tâm dữ liệu về các dự án mặt trăng.

Vào ngày 12/6/2019, Văn phòng Liên Hiệp Quốc về các vấn đề ngoài vũ trụ và Cơ quan Vũ trụ có người lái Trung Quốc đã công bố những người giành chiến thắng trong sáng kiến ​​cơ hội chung để tiến hành các thí nghiệm trên Trạm vũ trụ Trung Quốc. Cơ quan vũ trụ có người lái Trung Quốc đã chọn ra 9 dự án, với sự tham gia của các nhà khoa học từ 17 quốc gia. Trong số các dự án được công bố còn có cả dự án đài thiên văn Ấn Độ – Nga.

Tại Salon Hàng không và Vũ trụ Quốc tế được tổ chức ở Zhukovsky từ ngày 27/ 8 đến ngày 1/9/2019, Trung Quốc đã cho tổ chức trình diễn máy bay không người lái được phát triển trong nước, tên lửa tàu sân bay và máy bay đổ bộ. Trung Quốc là đối tác của Nga tại sự kiện năm đó.

Trong một cuộc phỏng vấn với Tân Hoa Xã, truyền thông nhà nước Trung Quốc  Alexander Zheleznyakov, thành viên của Học viện Vũ trụ Nga Tsiolkovsky, cho biết ông rất ấn tượng về lợi thế cạnh tranh của Trung Quốc trong thị trường thương mại quốc tế và lợi thế kỹ thuật của tên lửa Trung Quốc.

Hệ thống định vị vệ tinh được biết là có nhiều ứng dụng cho liên lạc, quân sự và định vị. Hoa Kỳ phát triển Hệ thống định vị toàn cầu (GPS), được sử dụng trong các hoạt động chiến đấu quy mô lớn, như Chiến tranh vùng Vịnh. Tương tự như vậy, GLONASS là hệ thống định vị toàn cầu của Nga. Trung Quốc Bei BeiDou sẽ là hệ thống định vị vệ tinh toàn cầu thứ tư được Trung Quốc tạo ra, sau GPS của Hoa Kỳ,  ED GLONASS của Nga và Galileo của Liên minh Châu Âu Châu Âu.

Thông qua sự hợp tác với Nga, Trung Quốc đã phát triển hệ thống định vị, điều hướng và hệ thống thời gian của riêng mình, được gọi là PNT, hệ thống định vị BeiDou. Trung Quốc có kế hoạch mở rộng BeiDou với mục tiêu điều khiển quân sự. Giờ đây, hệ thống BeiDou đã chuyển sang giai đoạn phát triển thứ ba. Nó sẽ có các vệ tinh quỹ đạo giữa trái đất, 3 vệ tinh địa tĩnh và 3 quỹ đạo địa không nghiêng. Hệ thống hiện có 33 vệ tinh trên quỹ đạo. Chương trình dự kiến sẽ hoàn thành vào năm 2020 với 35 vệ tinh trên quỹ đạo.

Trung Quốc đang tiếp thị hệ thống định vị BeiDou tới các quốc gia, như là một phần quan trọng trong Sáng kiến ​​Vành đai và Con đường (BRI, còn được gọi là Một vành đai, Một con đường) bằng cách cung cấp cho họ các ưu đãi. Thông qua sáng kiến ​​này, Bắc Kinh đầu tư dự án cơ sở hạ tầng, đồng thời xây dựng hệ thống địa chính trị vào các quốc gia là thành viên của BRI.

Theo tờ Spaceflight Now, một khi hoàn thành, BeiDou sẽ có 8 vệ tinh trên quỹ đạo địa không đồng bộ và cũng là quốc gia duy nhất thực hiện được điều này.

Năm 2017, một báo cáo của Ủy ban Đánh giá An ninh và Kinh tế Mỹ (USCC) đã phơi bày một cách chi tiết hệ lụy của hệ thống BeiDou trên hệ thống định vị toàn cầu của Hoa Kỳ. Theo báo cáo, BeiDou có thể gây rủi ro đến bảo mật thông qua việc cho phép chính phủ Trung Quốc theo dõi người dùng hệ thống bằng cách triển khai phần mềm độc hại được truyền qua tín hiệu điều hướng hoặc chức năng nhắn tin (thông qua kênh liên lạc vệ tinh), một khi công nghệ này được được phổ biến rộng rãi, theo báo cáo.

Không còn nghi ngờ gì nữa, sự phát triển và tiến bộ nhanh chóng của các chương trình và dự án hàng không vũ trụ Trung Quốc đã được các chuyên gia và viện nghiên cứu Nga hỗ trợ. Chúng ta có nên cho rằng yếu tố đằng sau sự bùng phát virus trong nhiều chuyên gia hàng không vũ trụ Nga là do họ có mối quan hệ chính trị và sinh lợi với ĐCSTQ?

Tác giả: Yang Ning

Bài viết phản ánh quan điểm của tác giả, không nhất thiết phản ánh quan điểm của BBT Tinh Hoa.

Thiện Thành (Theo Epoch Times)