Hoa Kỳ cấm WeChat, người dân TQ nên phải tìm ai để yêu cầu tự do ngôn luận?

Lệnh cấm của Tổng thống Mỹ Donald Trump đối với WeChat và TikTok đã gây ra 2 làn sóng phản ứng rất khác nhau trong xã hội Mỹ. Lệnh cấm của Trump đối với WeChat đã động chạm đến quyền tự do của ai? Người Trung Quốc muốn tự do ngôn luận thì nên tìm đến ai để đòi?

Lệnh cấm của Tổng thống Mỹ Donald Trump đối với WeChat và TikTok sẽ có hiệu lực vào ngày 20/9. Lệnh cấm này đã gây ra hai phản ứng rất khác nhau trong xã hội Mỹ. Một mặt, rất nhiều người Hoa và dân chúng Mỹ tỏ ra vô cùng đồng tình, họ cho rằng WeChat đích thực đã đánh cắp thông tin cá nhân, giám sát tự do ngôn luận, không những thế còn mở rộng sự kiểm duyệt tự do ngôn luận đến xã hội tự do ở nước ngoài. 

Nhưng mặt khác, cũng có người Hoa tại Mỹ cho rằng lệnh cấm WeChat gây bất tiện cho việc giao tiếp với người thân và bạn bè của họ ở Trung Quốc Đại lục. Vì thế mà có một nhóm người đã tiến hành khởi kiện với lý do là lệnh cấm WeChat vi phạm quyền tự do ngôn luận được bảo đảm bởi Hiến pháp Hoa Kỳ.

Đường Tĩnh Viễn, một nhà bình luận về các vấn đề thời sự ở Hoa Kỳ, chỉ ra rằng bản thân WeChat cũng không đảm bảo quyền tự do ngôn luận.

Đường Tĩnh Viễn nói: “WeChat không phải là một công cụ hay phương tiện thúc đẩy sự tự do ngôn luận. Ngược lại, WeChat là đồng phạm trong việc đàn áp hoặc hạn chế quyền tự do ngôn luận, đồng thời còn truyền tải các giá trị độc tài đỏ. 

Nếu không có sự đàn áp toàn diện của Đảng Cộng sản Trung Quốc (ĐCSTQ) đối với tự do ngôn luận và báo chí ở Đại lục, phong tỏa và giết chết tất cả các phần mềm tin tức ở nước ngoài, thì làm sao WeChat có thể trở thành nhà độc quyền và là sự lựa chọn duy nhất dành cho người Trung Quốc? Vậy nên, nếu muốn tự do ngôn luận, thì nên đi khởi tố ĐCSTQ”.

WeChat ra mắt công chúng vào năm 2011, và đã trở thành phần mềm nhắn tin lớn nhất ở Trung Quốc và lớn thứ ba trên toàn thế giới. Tờ “New York Times” đưa tin vào ngày 19/8, đã đăng một bình luận có chữ ký của “Ngô Tu Minh” nói rằng lệnh cấm của Trump đối với TikTok và WeChat có thể được coi là một “phản ứng muộn”. 

ĐCSTQ trước nay luôn cấm các phần mềm tương tự từ nước ngoài vào thị trường Trung Quốc, nhưng các sản phẩm của ĐCSTQ thì được mở ra trên thị trường nước ngoài mà không hề bị cản trở. “Loại bất bình đẳng này là không công bằng và không nên được dung thứ nữa”.

WeChat kiểm duyệt nghiêm ngặt ngôn luận của người dùng Trung Quốc. Bác sĩ Lý Văn Lượng, người “thổi còi” về đại dịch viêm phổi Vũ Hán, cũng chính là vì ở trên WeChat mà nhắc nhở đồng nghiệp rằng đây có thể là dịch bệnh tương tự như SARS, và ngay sau đó ông đã bị cảnh sát đe dọa. 

Sau khi đại dịch lây lan, ĐCSTQ vẫn tiếp tục trừng phạt những người truyền bá thông tin về dịch bệnh trên WeChat, đe dọa họ với mức án lên đến 15 năm tù. Ngoài ra, trong những năm gần đây, nhiều nhà bất đồng chính kiến đã bị ngăn chặn, bị cảnh cáo, và thậm chí bị bắt do các bình luận trên WeChat.

Ngay cả người dùng ở nước ngoài cũng bị WeChat theo dõi và kiểm duyệt một cách bí mật và chặt chẽ. Một báo cáo nghiên cứu của “Phòng thí nghiệm Công dân” của Đại học Toronto ở Canada vào tháng 5 năm nay cho biết, hình ảnh hoặc tài liệu do người dùng ở nước ngoài gửi cho người dân ở Trung Quốc sẽ bị chặn và bị phong tỏa nếu chứa những từ nhạy cảm, WeChat cũng sẽ bổ sung chúng vào cơ sở dữ liệu phục vụ cho việc kiểm duyệt chính trị trong nước. Mặt khác, WeChat cũng không ngừng đem các tin tức giả do Trung Quốc dàn dựng phân phát ra cộng đồng Hoa kiều.

Trương Tinh, một người Mỹ gốc Hoa nói rằng: “Tin tức được gửi từ WeChat hoặc là để giúp ĐCSTQ tẩy não hoặc trách mắng ít mà hỗ trợ ĐCSTQ thì nhiều. Hoặc đó là tin giả. Khi nói đến Hoa Kỳ hoặc một quốc gia dân chủ, về một số khía cạnh như chính trị, thì hoặc là thiên vị, hoặc là cắt xén chỗ này một ít, cắt xén chỗ kia một ít, gộp lại thành tin nửa thật nửa giả rồi phát đi khắp nơi”.

Mặc dù vậy, vẫn có không ít người Hoa vẫn lệ thuộc rất mạnh vào WeChat. Nhắc đến nhóm người đã kiện tụng nêu trên, họ nói rằng “Chúng tôi hiểu rằng WeChat là một ứng dụng còn nhiều thiếu sót. Chúng tôi có thể chọn không sử dụng nó, nhưng ngài Tổng thống không có quyền đưa ra lựa chọn này cho chúng tôi”.

Đường Tĩnh Viễn nói: “Trước đây, cũng chính vì WeChat mà ngôn luận của Lý Văn Lượng cùng nhiều người khác đã bị kiểm duyệt, dẫn đến sự bùng phát của bệnh dịch. Cho đến hiện tại, đã khiến hơn 100.000 người Mỹ thiệt mạng. 

Sau đó lại đem nguồn gốc của loại virus này đổ lỗi cho lính Mỹ, điều này chính là được phát động đầu tiên từ nền tảng WeChat. Trong cuộc bạo động Black Lives Matter (Người da đen đáng được sống) nổ ra ở Hoa Kỳ thời gian gần đây, WeChat cũng đã trở thành một trong những nguồn kích động quan trọng nhất. 

Do đó, dưới tình huống mà an ninh quốc gia của Hoa Kỳ đã phải liên tục hứng chịu một sự đe dọa nghiêm trọng như vậy, Tổng thống Trump chắc chắn là có quyền ngăn chặn con tà linh ĐCSTQ cực kỳ phá hoại này”.

Trương Tinh, một người Mỹ gốc Hoa cho biết, dưới sự cai trị đầy áp lực của ĐCSTQ, người dân Trung Quốc không có khái niệm bảo vệ quyền riêng tư của mình, mà nước Mỹ là quốc gia tôn trọng quyền riêng tư cá nhân và nhân quyền. Sau khi đến sống ở Mỹ nhiều năm như vậy, cô ấy cũng đã thay đổi quan niệm, cho nên trong điện thoại di động của cô cũng không có ứng dụng WeChat.

Gia Hưng (Theo NTDTV)