ĐCSTQ thà “hy sinh” ngân hàng quốc gia và các nhà đầu tư chứ không chịu thâm hụt ngân sách

Chính quyền Trung Quốc muốn ngành ngân hàng tại quốc gia phải cùng hứng chịu thiệt hại, và hỗ trợ vực dậy nền kinh tế đang thụt lùi, với khoản thiệt hại lên đến 1,5 nghìn tỷ nhân dân tệ (NTD).

Để đối phó với tình trạng suy thoái kinh tế nặng nề nhất trong suốt 40 năm vừa qua, cũng như để vực dậy từ những ảnh hưởng mà đại dịch COVID-19 gây ra, Quốc vụ viện Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa đã yêu cầu các ngân hàng tại quốc gia phải chấp nhận một khoản thiệt hại lên đến 1,5 nghìn tỷ NDT. 

Đây là một yêu cầu gây sốc và chưa từng xảy ra trước đây, nó như một lời nhắc nhở nghiêm túc rằng, Trung Quốc dưới sự chỉ đạo của Đảng Cộng Sản Trung Quốc (ĐCSTQ), về cơ bản vẫn là một nền kinh tế kế hoạch, xã hội chủ nghĩa. 

Có rất nhiều điều cần làm sáng tỏ trên các khía cạnh. Đầu tiên, chính quyền Bắc Kinh đang vượt ra khỏi mô hình chính sách tiền tệ truyền thống nhằm thúc đẩy nền kinh tế. Thứ hai, các ngân hàng trong nước sẽ phải chịu thiệt hại về tài chính, vì chính quyền trung ương đang siết chặt lợi nhuận của họ đúng ngay thời điểm mà cả lợi nhuận và khách hàng đều không còn.

Điều thứ ba và cũng là quan trọng nhất, động thái này gửi đến các cổ đông một thông điệp đáng sợ, khi nhiều cổ đông tại Trung Quốc là các nhà đầu tư nước ngoài. Các cổ đông không nắm nhiều quyền quyết định trong cơ chế hoạt động của các doanh nghiệp – nơi mà họ nghĩ rằng họ đang sở hữu. Những công ty, doanh nghiệp hoạt động vì lợi nhuận này trong thoáng chốc đều có thể trở thành những tổ chức phi lợi nhuận dưới sự cai quản của ĐCSTQ. Đây dường như không phải điều mà các cổ đông mong muốn khi họ mua cổ phiếu của các ngân hàng Trung Quốc. 

Thắt chặt các giao dịch ký quỹ ngân hàng

Giữa tháng 6, Quốc vụ viện Trung Quốc đưa ra tuyên bố, tuy sẽ có những biến đổi trong kế hoạch, nhưng các ngân hàng dự kiến sẽ phải giảm lãi suất cho vay, cắt giảm chi phí và phí dịch vụ, ngưng trả nợ cho các khoản vay hiện có và đưa ra nhiều khoản vay tín chấp hơn cho các doanh nghiệp nhỏ. Vay tín chấp là hình thức cho vay không cần tài sản đảm bảo, ngân hàng sẽ đánh giá khả năng trả nợ của cá nhân vay dựa hoàn toàn vào uy tín của họ. 

Về mặt kinh tế, tuyên bố này gần giống như việc kích thích chính sách, dù chính quyền Bắc Kinh sẽ không hề hy sinh ngân sách nhà nước của họ. Đối tượng phải chịu thiệt hại sẽ là những tổ chức tài chính trong nước, và cuối cùng là các nhà đầu tư “dễ bị tổn thương”. 

Xét trên quy mô lớn, mô hình kinh doanh của ngân hàng là thu lợi nhuận từ chênh lệch lãi suất. Các ngân hàng cố gắng cho vay, hoặc đầu tư với mức lãi suất cao hơn mức mà họ phải trả cho người gửi tiền hoặc chủ nợ. Việc ép buộc các ngân hàng cho vay với mức lãi suất thấp hơn, sẽ gây tắc nghẽn doanh thu mà không cần sự sụt giảm tương tự xảy ra trong chi phí tích lũy vốn. 

Chính vì vậy, các ngân hàng Trung Quốc đã và đang phải đối diện với căng thẳng chưa từng thấy trước đây, ngay cả trước khi bị chính quyền trung ương yêu cầu phải chấp nhận hy sinh lợi nhuận. 

Nhiều người vay phải đối mặt với các vấn đề về khả năng thanh toán, và mức độ của các khoản nợ xấu ngân hàng (NPL) ngày một tăng lên. S&P Global dự kiến tỷ lệ nợ xấu được báo cáo chính thức cho các ngân hàng Trung Quốc, sẽ rơi vào khoảng 2,2% trong năm 2020, tăng nhẹ so với mức 1,74% năm 2019. Nhưng có nguồn tin không chính thức cho biết, S&P ước tính mức nợ xấu của ngành sẽ tăng lên 7,25% trong năm 2020, tăng 2% so với năm ngoái.

Theo một báo cáo của công ty tài chính Bloomberg, ngân hàng đầu tư UBS ước tính rằng, xét trong trường hợp mức tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc là 4,8% hàng năm cho đến năm 2021, ngành ngân hàng Trung Quốc có thể sẽ bị sụt giảm lợi nhuận đến 39%.

Xem thường cổ đông

Kể từ ngày 16/6, sau khi các tuyên bố từ chính phủ được đưa ra, cổ phiếu của ngân hàng Trung Quốc đã sụt giảm tại Hồng Kông và các sàn giao dịch Trung Quốc.

Việc chính quyền Bắc Kinh yêu cầu các ngân hàng phải hy sinh lợi nhuận, mà về cơ bản là ép buộc các chủ sở hữu ngân hàng phải chịu tổn thất theo lệnh từ ĐCSTQ, là hành động vi phạm các giao thức quản trị doanh nghiệp. Động thái này như một lời nhắc nhở gửi đến các nhà đầu tư nước ngoài rằng, các công ty, doanh nghiệp Trung Quốc không phải là nơi thích hợp để đầu tư.

Ngày 27/5, Ủy ban đánh giá kinh tế và an ninh Hoa Kỳ-Trung Quốc (USCC) đã ban hành một báo cáo, cảnh báo các nhà quản lý Hoa Kỳ rằng, các ngân hàng Trung Quốc đang tiềm ẩn một mối nguy hệ thống đáng lo ngại, vì hiện có ngày càng nhiều người tiết kiệm, người về hưu và các tài khoản hưu trí của Mỹ sở hữu cổ phiếu của Trung Quốc, bao gồm cổ phiếu của các tổ chức tài chính Trung Quốc.

Báo cáo cho biết: “Họ vẫn chịu sự quản lý và hỗ trợ bởi nhà nước. ĐCSTQ vẫn duy trì khả năng can thiệp quyết đoán vào hệ thống ngân hàng, để đạt được kết quả mong muốn”.

Các công ty Trung Quốc, bao gồm nhiều ngân hàng của Trung Quốc đều có mặt trong chỉ số các nền kinh tế mới nổi, và nền kinh tế toàn cầu của hai công ty tài chính MSCI và FTSE Russell. Trái phiếu nội địa Trung Quốc cũng chiếm một phần trong Chỉ số Trái phiếu tổng hợp của Mỹ. Nhiều quỹ đầu tư phổ biến ở Hoa Kỳ được ủy quyền theo các chỉ số, bằng cách mua chứng khoán do các công ty, doanh nghiệp Trung Quốc phát hành.

Chỉ trong vài tuần, báo cáo của USCC đã được chứng minh tình hình của các ngân hàng Trung Quốc là đáng báo động.

Việt Anh (theo Epoch Times)