Cách mà “khoa học” được sử dụng để lừa gạt chúng ta

Bạn có biết một nghiên cứu gây sốc được công bố trên tạp chí Public Library Of Science Journal cho thấy, có đến 72% các nhà khoa học thừa nhận rằng, đồng nghiệp của họ đã tham gia vào “các hoạt động nghiên cứu đáng ngờ” và hơn 14% trong số họ tham gia các nghiên cứu hoàn toàn giả mạo.

Nếu điều đó vẫn chưa đủ tồi tệ, thì từ năm 1977 đến năm 1990, Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã phát hiện sai sót trong 10-20% các nghiên cứu mà họ đã kiểm tra.

>>> Thuyết tiến hóa Darwin: Sai lầm tệ hại nhất trong lịch sử khoa học

Nhưng thực tế thậm chí còn tệ hơn khi các nhà khoa học tại công ty công nghệ sinh học Amgen, ở thành phố Thousand Oaks tìm cách kiểm tra lại kết quả của 53 nghiên cứu nổi bật trong lĩnh vực thí nghiệm ung thư và sinh học huyết học. Đây đều là những nghiên cứu đã được công bố và kết quả thực sự khiến họ bị sốc.

Sự thật là chỉ có 6 trong tổng số 53 nghiên cứu được chứng minh là có cơ sở vững chắc. Điều đó nghĩa là, gần 90% nghiên cứu còn lại có thiếu sót, nhưng vẫn được công bố rộng rãi ra công chúng như sự thật hiển nhiên.

Nói cách khác, có rất nhiều chuyện khoa học nhảm nhí hiện hữu xung quanh chúng ta. Điều đặc biệt đáng quan ngại là “khoa học” dường như đã thay thế tín ngưỡng, tôn giáo và trở thành một tôn giáo mới mà công chúng phải mù quáng tuân theo trong nhiều phương diện.

videoPlayerId=8f4feb71b

Ad will display in 09 seconds

Rõ ràng thời gian qua, mọi người đều nói về khoa học như thể nó không bao giờ sai lầm và bất cứ ai dám hoài nghi các linh mục cấp cao trong “tôn giáo khoa học” sẽ bị công kích, làm mất uy tín và thậm chí bị xua đuổi như những kẻ dị giáo thời hiện đại. 

Tuy nhiên, cũng giống như bất kỳ một tôn giáo nào khác, khoa học không phải là một vị thần chỉ nói lên những chân lý đúng đắn cho loài người.

Khoa học còn xa mới đạt đến trình độ không có sai sót, nó liên tục cần phải được cập nhật, nâng cấp, thay đổi và xét duyệt lại. Và một thực tế đơn giản là, khoa học phải chịu sự ảnh hưởng từ nhận thức hạn hẹp của con người (mà hiểu biết của con người lại không ngừng phát triển và mở rộng), đồng thời khoa học cũng dễ dàng bị chi phối bởi những yếu tố như định kiến, tự phụ cá nhân và tham nhũng dẫn đến lệch lạc.

Nói chung, khoa học rõ ràng là vô tri vô giác, không thể nói nó tốt hay xấu vì nó không có tư duy của riêng mình. Khoa học cũng không phải là một con người, vì vậy chúng ta cần ngừng nói về khoa học như một siêu anh hùng. Khoa học đơn giản chỉ như một chiếc xe, cần một người lái và điểm đến hiển nhiên sẽ khác nhau đối với người lái khác nhau.

Trong khi một số nhà khoa học có thể theo đuổi việc tìm kiếm chân lý khách quan, thì hầu hết có thể bị tha hóa vì mưu cầu danh tiếng, tiền bạc (như Giáo sư Dong-Pyou Han thuộc Đại học bang Lowa hiện đang ngồi tù vì giả vờ nghiên cứu vắc-xin bệnh AIDS), hoặc đơn giản là vì định kiến và tự phụ cá nhân.

Và để nhắc nhở mọi người tại sao không nên tin tưởng mù quáng vào khoa học, tôi quyết định viết bài báo ngắn này để nói về cách khoa học được sử dụng trong suốt lịch sử để thao túng nhận thức và niềm tin của chúng ta.

Big Tobacco và ngành công nghiệp đường

Hơn nửa thế kỷ trước, các công ty thuốc lá lớn đã dùng khoa học làm vũ khí để thuyết phục những người ngây thơ và cả tin về sự an toàn của thuốc lá.

Một số tổ chức y tế và tạp chí khác nhau, bao gồm Tạp chí Y học New England và Tạp chí của Hiệp hội Y khoa Hoa Kỳ (JAMA), đã thực sự nằm trong danh sách trả lương của Big Tobacco và giúp quảng bá sản phẩm của họ thông qua “nghiên cứu khoa học”.

Ví dụ như một đoạn quảng cáo nói rằng: “…các kết quả cuối cùng, được công bố trên các tạp chí y khoa uy tín, đã chứng minh một cách thuyết phục rằng, khi những người hút thuốc chuyển sang hãng Philip Morris, mọi trường hợp kích thích đã biến mất hoàn toàn hoặc chắc chắn được cải thiện”.

Tương tự, ngành công nghiệp đường đã thuê một nhóm các nhà khoa học Harvard để che giấu mối liên quan giữa đường và bệnh tim trong những năm 1960, và Tổ chức Nghiên cứu Đường Quốc tế (ISRF) đã ngăn chặn một nghiên cứu cho thấy, đường có khả năng làm tăng nguy cơ ung thư bàng quang.

Có một điều mà tất cả chúng ta cần hiểu, đó là xã hội toàn cầu này được điều hành như một doanh nghiệp, chứ không phải một tổ chức phi lợi nhuận coi trọng cuộc sống của con người.

Và điều này có nghĩa là bất kỳ ngành nghề nào cũng có thể dễ dàng bị thao túng bởi đồng tiền. Thật không may, các vấn đề của chúng ta đang diễn ra một cách có hệ thống và có nguồn gốc từ nền khoa học đầy rẫy thiếu sót này.

Sự thao túng khoa học vẫn còn tiếp diễn đến ngày nay

Trong lịch sử gần đây, Chính quyền Tổng thống Bush đã bị phát hiện thao túng khoa học để tuân theo chương trình nghị sự của họ. Theo đó, các tập đoàn dầu mỏ lớn cũng mua chuộc các nhà khoa học để phục vụ mục đích của họ.

Tương tự, gã công nghệ sinh học khổng lồ Monsanto và Cơ quan Bảo vệ Môi trường Hoa Kỳ (EPA) cũng đã bị phát hiện tham gia vào hoạt động phi đạo đức này. Đây không phải là lần đầu tiên Monsanto bị phát hiện hành động như vậy.

Tại Canada, một nhóm các nhà khoa học đã làm chứng rằng, Monsanto đã đề nghị hối lộ họ khoản tiền từ 1-2 triệu USD, và ở Indonesia, họ cũng bị phạt vì tội hối lộ một quan chức chính phủ.

Một gã khổng lồ công nghệ sinh học khác là Syngenta đã thuê các nhà khoa học làm mất uy tín Giáo sư Tyrone Hayes, vì ông đã nghiên cứu phát hiện thuốc diệt cỏ Atrazine gây nguy hiểm cho sức khỏe người dân. Công ty dược phẩm Merck cũng bị hai nhà khoa học đưa ra tòa. Họ tuyên bố rằng, hãng dược này đã âm thầm tác động đến các xét nghiệm liên quan đến hiệu quả vắc-xin quai bị của họ.

Coca Cola cũng bị phát hiện chi cho các nhà khoa học (khoảng 132,8 triệu USD) để hạ thấp mức độ nghiêm trọng của việc tiêu thụ đồ uống có đường và các sản phẩm không lành mạnh khác. Trên thực tế, các công ty này vẫn luôn làm vậy từ trước đến nay.

Một ví dụ hoàn hảo là nghiên cứu do Đại học Colorado thực hiện đã tuyên bố rằng, soda ăn kiêng tốt cho việc giảm cân lành mạnh hơn so với nước. Không có gì đáng ngạc nhiên, nghiên cứu này chính là do ngành công nghiệp soda tài trợ.

Một nghiên cứu khác cho rằng, trẻ em ăn kẹo sẽ nhẹ cân hơn và ít khả năng bị béo phì hơn những đứa trẻ không ăn. Một lần nữa không có gì ngạc nhiên, nghiên cứu này được tài trợ bởi một hiệp hội thương mại đại diện cho các đại gia kẹo Butterfingers, Hershey và Skittles.

Kết luận

Ngày nay, hàng loạt nghiên cứu đáng ngờ nhân danh khoa học vẫn tiếp diễn. Đáng buồn thay, sự mục ruỗng (hoặc thiếu sót) của khoa học rất có thể sẽ không bao giờ thực sự bị loại bỏ khỏi xã hội bởi vì nó bắt nguồn từ sự hạn chế và nạn tham nhũng của con người.

Điều này không có nghĩa là khái niệm khoa học không phục vụ cho mục đích quan trọng nào, bởi vì nó chắc chắn có. Cá nhân tôi sử dụng các phương pháp và nguyên tắc khoa học hàng ngày trong cuộc sống, và thậm chí dựa vào nghiên cứu khoa học để làm rõ sự tham nhũng trong cộng đồng khoa học.

Tuy nhiên, bài này được viết riêng để nhắc nhở tất cả chúng ta rằng “khoa học” có thể được sử dụng để lừa gạt chúng ta – thực tế đã được sử dụng để lừa dối chúng ta – và nên luôn cần phải nghi ngờ.

Các nhà khoa học rõ ràng cần tiền để thực hiện nghiên cứu của họ, còn các tập đoàn đặt lợi nhuận lên trên cuộc sống của con người thì lại có rất nhiều tiền. Bàn tay cho thường điều khiển bàn tay nhận.

Tác giả: Gavin Nascimento

>>> 10 kiến thức sai lầm từng được cho là “sự thật”

>>> “Bóc mẽ” 12 học thuyết sinh học vẫn được xem chân lý

Hồng Liên, theo Humans Are Free.