Tộc người Maori trân quý nước như một sinh mệnh

Nước là nguồn mạch sự sống của con người. Từ niên đại rất xa xưa, nước còn được gắn liền với nhiều nghi thức tôn giáo, văn hóa truyền thống và tín ngưỡng tâm linh.

Nước trong mối liên hệ với con người

Người dân bản địa ở khắp nơi trên toàn thế giới đều rất trân quý nước. Thế nhưng có đến gần một tỷ người sống không có nước sạch để uống, thậm chí có nơi phụ nữ và trẻ em phải đi bộ hàng giờ để lấy nước từ những nguồn nước không an toàn. Trong khi đó ở các nước công nghiệp, người ta chỉ cần với tay một cái là có được cốc nước sạch cho mình. Nước là nguồn sống! Nếu không có nước sẽ không có sự sống.

Có một câu ngạn ngữ cổ mô tả tộc người Maori sống ở ven sông Whanganui, New Zealand rằng: “Ko au awa, ko the awa ko au”, nghĩa là “Tôi là dòng sông và dòng sông là tôi”.

Câu nói này cho thấy tầm quan trọng của nước trong văn hóa tộc người Maori. Những người dân bản địa của New Zealand này là những người chăm sóc, trông coi đất đai, sông hồ và truyền thống của tổ tiên họ.

Ngày Nước Thế Giới (World Water Day) đã được 700 triệu người trên khắp hành tinh thừa nhận. Chiến dịch nâng cao nhận thức về cuộc khủng hoảng nước đang được chú ý. Nhiều người trên toàn cầu cũng đã tham gia vào các chiến dịch liên quan đến bảo vệ nguồn nước và điều này có thể thay đổi thế giới.

Phép rửa tội bằng nước của Chúa Jesus

Con trai của Thiên Chúa là Chúa Jesus đã từng đến gặp Thánh John để xin chịu phép rửa tội ở sông Jordan, như một hành động xác nhận sứ mệnh và phê chuẩn việc làm của thánh John. Nghi lễ rửa tội được xem là lời sám hối với Đức Chúa Trời, cho thấy sự gắn kết giữa con người và thiên thượng.

Tuy phép rửa của Thánh John chỉ là nghi thức, một tác động sám hối để sửa soạn cho người ta đón nhận Chúa Cứu thế, nhưng qua đó có thể thấy vai trò to lớn của nước trong việc gột rửa những thứ dơ bẩn, xấu xa, tội lỗi trên thế gian này.

Nước, văn hóa và tâm linh

Nước là một thành phần quan trọng trong các nghi thức tôn giáo. Văn hóa truyền thống và tín ngưỡng tâm linh có mối quan hệ sâu sắc với nước. Trong mọi nền văn hóa, tín ngưỡng tâm linh có xu hướng tồn tại trong một nhóm nhất định. Nó được liên kết chặt chẽ với các nghi lễ về nước.

Một linh hồn chưa tới được điểm đến tiếp theo sẽ phải phiêu bạt nhiều nơi khác nhau trên thế giới. Linh hồn đó có thể tạo ra xung đột với con người. Người lãnh đạo một nhóm tôn giáo sẽ được gửi đến để xua đi linh hồn này thông qua lễ cầu nguyện và nước thường là thứ được sử dụng để làm sạch khu vực đó.

Các tín ngưỡng truyền thống hiểu được giá trị và tầm quan trọng của nước trong các nghi lễ thanh lọc, làm sạch, làm mới,…

Nước và sức khỏe

Người Maori tin rằng nước cũng có sinh mệnh của riêng mình. Những sinh mệnh nước khỏe mạnh sẽ duy trì một hệ sinh thái khỏe mạnh và hỗ trợ tốt cho các hoạt động văn hóa. Chẳng hạn như mang đến nguồn thức ăn dồi dào và phục vụ cho các nghi lễ nước.

Nước không có khả năng tự bảo vệ mình trước các tác nhân xấu trong thiên nhiên. Ví dụ như hành động vơ vét các nguồn tài nguyên trong nước của con người hoặc sự ô nhiễm môi trường. Những tác nhân đó chắc chắn sẽ làm cho sức sống của nước giảm đi.

Lúc này phương pháp quản lý và phục hồi nguồn nước theo cách truyền thống của người Maori có thể mang đến hiệu quả cao. Phương pháp này có tên Kaitiakitanga, giúp kiểm soát mối quan hệ giữa con người và thế giới tự nhiên. Theo đó, mọi người sẽ không được lạm dụng dòng sông. Ví dụ không sử dụng xà phòng trong nước sông và không đổ chất thải động vật ra sông.

Wai-O-Tapu là vùng đất thiêng của người Maori. Đây là nơi mà nguồn nước sẽ luôn được bảo vệ nghiêm ngặt. Và Rahui – một nghi lễ đặc biệt sẽ cấm mọi người đi vào khu vực được bảo vệ.

Phong tục truyền thống của tổ tiên người Maori vẫn được lưu giữ cho đến ngày nay. Đại dương, núi, đất, sông hồ vẫn không thay đổi. Tuy nhiên, đôi khi một phần truyền thống đã bị quên lãng bởi con người ngày nay đã mất dần sự liên kết với thiên nhiên. Nhiều sông hồ đã phải tiếp xúc với các chất gây ô nhiễm.

Việc chính quyền trung ương thiết lập mối quan hệ đối tác với người Maori và tất cả người dân New Zealand, có thể sẽ khôi phục được chất lượng nguồn nước của các vùng biển. Đây là sự kết hợp giữa phương pháp truyền thống và kỹ thuật thuật hiện đại. Nó sẽ đem lại kết quả cao nhất trong việc bảo vệ nguồn nước.

Mối liên kết tinh thần của người Maori và nước sẽ vẫn hiện hữu trong văn hóa của họ. Điều này sẽ tạo điều kiện thuận lợi để người Maori phục vụ tốt cho môi trường tự nhiên.

Uniwriter, theo HP