Giấc mơ và những dự báo điềm lành, điềm dữ

Mặt trời soi mộng vào nhà

Trên đây là một hai cảnh vật gần gũi với sinh hoạt hằng ngày như cỏ cây, mồ  hôi, nước mắt, còn những vật thể nằm xa tầm mắt hơn nhiều như mây trời, sao băng, ánh chớp cũng đi vào mộng nữa. Như mơ thấy mặt trăng (mộng nguyệt) hoặc mặt trời (mộng nhật) là các điềm tốt được các thầy khoa chiêm mộng tinh diễn ra thành vần điệu cho dễ đọc: Mặt trời mộng soi vào nhà. Thăng quan tiến chức vinh hoa lẽ thường. Mặt trăng soi sáng đầu giường. Sinh con quý tử rộng đường văn chương. Hễ mộng thấy mây bay trên trời hãy nhớ màu mây ấy là màu gì để giúp suy đoán khi tĩnh giấc: Mộng mây màu đỏ màu hường. Là điềm đặng gặp cát tường mấy phen. Còn ai mộng thấy mây đen. Buôn bán ế ẩm, sách đèn cũng thua. Hễ mộng thấy đang đi trên đường gặp mưa bất ngờ ập xuống là điềm: Sắp ngồi vào tiệc lưu linh. Hũ chìm hũ nổi mặc tình lênh đênh.

Cầu mộng vả giải mộng

Ngày trước người ta còn cầu nguyện để được người khuất mặt hoặc các thần linh mách bảo cho biết trước những điều sẽ xảy ra qua các giấc chiêm bao – gọi là “cầu mộng”, Phan Kế Bính viết: “Người có việc muốn cầu thần thánh chỉ bảo (nhất là học trò đến khoa thi), thường đi cầu mộng. Cầu mộng phải ăn chay, tắm rửa sạch sẽ, đem vàng hương đến lễ đền chùa, khấn khứa rồi nằm ngủ tại đó. Hễ mơ thấy gì thì cứ đó mà suy đoán cát hung” (Việt Nam phong tục). Khi tỉnh dậy, người cầu mộng dựa vào các bài giải mộng dưới đây để suy đoán việc sắp xảy đến cho mình:

   – Mơ thấy đánh nhau với quỷ thần: điềm được sống lâu. Thấy thần thánh đến nhà: sẽ có phúc lộc. Bị quỷ thần đánh là điềm bất tường. Nói chuyện với quỷ thần: điềm phú quý (thuộc mục Quỷ thần).

   – Mơ thấy chải đầu rửa mặt sẽ hết sự lo lường. Thấy mình mẩy ra mồ hôi là điềm xấu. Rụng răng là điềm không hay, nhưng rụng răng không có máu chảy lại là điềm phát tài. Thấy vợ chồng cãi nhau là điềm có bệnh tật . Thấy những thứ dơ bẩn dây vào người mình thì lại tốt (thuộc mục Thân thể)

   – Mơ thấy đánh nhau với người khác: điềm tốt. Đánh nhau với người trong nhà: sẽ có phân ly (thuộc mục Ấu đả)

Giấc mộng vàng son của người đẹp Ngọc Hoan

Xét vậy, nằm mộng thấy rồng, nhưng chỉ thấy đầu rồng, chứ không thấy mình rồng, đuôi rồng đâu, là điềm tốt nhưng không trọn vẹn về sau.

Ngày nay, đối với thiền sư Thích Thanh Từ, người khởi xướng thiền phái Trúc Lâm Việt Nam hiện đại, thì khi thức hoặc ngủ tất cả cũng chỉ mộng mà thôi, thể hiện qua bài  “Mộng” khắc trên đại hồng chung ở thiền viện Trúc Lâm Đà Lạt: Gá thân mộng, dạo cảnh mộng / Mộng tan rồi, cười vỡ mộng / Ghi lời mộng, nhắn khách mộng. Biết được mộng, tỉnh cơn mộng…