Vụ án Bạc Hy Lai: Có hay không chuyện ‘chạy án’?

Mẹ doanh nhân người Anh Neil Heywood – nạn nhân trong vụ ám sát do bà Cốc Khai Lai chủ mưu lần đầu tiên lên tiếng hoài nghi về khả năng của chính quyền Trung Quốc trong việc xét xử vụ án giết người liên quan tới con trai của bà trong khi phiên tòa chỉ diễn ra sau ít ngày nữa, tờ Telegraph đưa tin hôm 6/8.

Trong một cuộc trò chuyện ngắn với Thời báo Los Angles hôm 6/8, bà Ann Heywood đã bày tỏ thái độ thiếu tin tưởng vào một vụ xét xử công minh sắp diễn ra ở Trung Quốc liên quan tới cái chết của con trai bà.
“Ở Trung Quốc không có nhân quyền. Đó là điều làm tôi cảm thấy rất lo ngại”.
Theo dự kiến, hai bị cáo trong vụ án là bà Cốc Khai Lai và người giúp việc Trương Hiểu Quân sẽ phải ra hầu tòa vào hôm 9/8 tới với tội danh “cố ý giết người” mà nạn nhân, không ai khác chính là người bạn lâu năm của gia đình họ Bạc, doanh nhân 41 tuổi Neil Heywood.

Doanh nhân người Anh Neil Heywood (bên trái) là nạn nhân của vụ đầu độc được cho là do bà Cốc Khai Lai chủ mưu

Thi thể của HeyWood được phát hiện trong một phòng khách sạn ở thành phố Trùng Khánh, phía tây nam Trung Quốc vào cuối tháng 11/2011.
Trong khi đó, bà Cốc Khai Lai (53 tuổi), vợ cựu Bí thư tỉnh ủy Trung Khánh bị mất chức Bạc Hy Lai được cho là người chủ mưu đầu độc vị doanh nhân người Anh do “mâu thuẫn kinh tế”. 
Kết quả điều tra cũng cho thấy nhiều khả năng bà Cốc Khai Lai đã thực hiện vụ ám sát nhờ sự hỗ trợ của Trương Hiểu Quân (33 tuổi) – một người giúp việc trong gia đình vợ chồng Bạc-Cốc ở Trùng Khánh.
Tuy nhiên, trong một cuộc phỏng vấn với tờ Daily Telegraph hôm 6/8, luật sư do gia đình Trương thuê đã phủ nhận việc thân chủ của mình ra tay đầu độc Neil Heywood.
“Anh Trương không hề quen biết Neil Heywood. Do vậy, anh ấy không thể có thù oán hay mâu thuẫn cá nhân với nạn nhân. Trương Hiểu Quân không thể nào là hung thủ của vụ án”, luật sư Li Xiaolin đến từ Bắc Kinh nói.
Ông Li đã được gia đình Trương Hiểu Quân thuê từ đầu năm 2012 ngay sau khi anh Trương và bà Cốc cùng bị bắt giữ để thẩm tra. 
Tuy nhiên, luật sư này không được phép bào chữa cho Trương trong phiên tòa sắp diễn ra cũng như không có quyền tham vấn cho thân chủ hoặc can thiệp vào hồ sơ vụ án.
Trước đó, luật sư Li và cha mẹ bị cáo họ Trương đã có thời gian chuẩn bị cho phiên tòa đến khi đột nhiên nhận được thông báo vào cuối tháng 7 rằng tòa án đã chỉ định luật sư khác để biện hộ cho bị cáo.

Gia đình Bạc Hy Lai liên tiếp gặp sóng gió kể từ sau khi vụ bê bối động trời có liên quan tới nhiều tội danh như tham nhũng, giết người,… bị hé lộ

Ông Li cho biết, Trương Hiểu Quân trước đây từng là vệ sĩ của ông Cốc Cảnh Sinh – thân phụ bà Cốc Khai Lai, và mặc dù có liên quan tới vụ đầu độc nhưng Trương hoàn toàn vô tình, không hề có chủ ý. 
Thậm chí, luật sư này còn nhấn mạnh: “Trương Hiểu Quân mà tôi biết là cha của một đứa trẻ 2 tuổi và là một người thật thà”.
Dù vậy, trong tuyên bố mới đây của chính phủ đã khẳng định 2 bị cáo có liên quan tới vụ án bằng những chứng cứ được xác minh là “chân thực và trùng khớp”. Do vậy, Trương Hiểu Quân dù có “thật thà” đến đâu như lời luật sư Li nói thì vẫn chẳng thể tránh khỏi sự phán xét của tòa.
Điều các nhà phân tích tò mò lúc này chỉ còn là vấn đề bản án nào sẽ giành cho Cốc – Trương và liệu phiên tòa có diễn ra công minh khi bản thân bị cáo không được quyền lựa chọn người bào chữa cho mình như trong các vụ án thông thường khác.
Trong khi đó, luật sư người Trung Quốc Dali L Yang tại Đại học Chicago (Mỹ) nhận định: “Phía bà Cốc sẽ gặp nhiều bất lợi hơn trong vụ án lần này. Việc lựa chọn luật sư có thể coi là một trong những yếu tố quyết định kết quả của phiên tòa.”
Luật sư Li cũng cho rằng “Việc bị cáo không được phép tự thuê người biện hộ cho mình là đi ngược lại với hầu hết các trường hợp xét xử”.
Vào tháng trước, khi Trương Hiểu Quân đang bị giam ở Hefei, ông Li đã tới thăm nhưng bị khước từ.
“Tôi tới Hefei và trình giấy phép cho ủy viên công tố phụ trách ở đó để được gặp anh Trương nhưng đã bị họ từ chối. Rồi họ chuyển cho tôi bức thư bảo là của anh Trương. Trong đó viết rằng anh ấy hài lòng với luật sư được chỉ định và không cần thuê ai nữa. 
Thế nhưng gia đình Trương muốn tôi đảm nhiệm vụ này bằng bất cứ giá nào. Họ vô cùng lo lắng. Quyết định của chính quyền thật vô lý!”, luật sư Li Xiaolin bất bình nói.

Cựu Giám đốc Công an Trùng Khánh Vương Lập Quân – người mở đầu chuỗi ngày lao đao của Bạc gia

Cái tên Neil Heywood lần đầu tiên được giới truyền thông Trung Quốc và nước ngoài nhắc tới là khi vụ bê bối của chính trị gia mới nổi Bạc Hy Lai bị phanh phui hồi cuối tháng 2/2012.
Bạc Hy Lai – khi đó còn giữ chức Bí thư tình ủy Trùng Khánh và đang có tham vọng vươn tới 1 trong 25 chiếc ghế trong Ủy ban Thường vụ Bộ Chính trị Trung Quốc cùng vợ (Cốc Khai Lai) đã bị cựu Giám đốc Công An Trùng Khánh Vương Lập Quân tố cáo liên quan tới các vụ làm ăn phi pháp, tham nhũng, giết người bịt đầu mối…
Ngay sau đó, vợ chồng Bạc – Cốc đã bị bắt giam để điều tra cho tới cuối tháng 7, chính phủ Trung Quốc chính thức tuyên bố bà Cốc và một trợ tá (Trương Hiểu Quân) phạm phải tội “cố ý giết người” và phải ra hầu tòa vào đầu tháng 8. 
Chính trị gia họ Bạc tuy được “phớt lờ” trong vụ ám sát doanh nhân người Anh nhưng còn đang phải đối mặt với cáo buộc tham nhũng, vi phạm nghiêm trọng kỷ luật Đảng… nên cũng sẽ sớm được xét xử sau khi bà Cốc đã có bản án cho riêng mình. 
Nhiều nhà phân tích nhận định, với khung hình phạt cao nhất, bà Cốc Khai Lai có thể sẽ phải lãnh án tử hình. 

Hạ Giang 
(vtc.vn)