Trong lịch sử Trung Hoa, các thích khách, sát thủ hiện lên như những trang nam nhi quả cảm và tuyệt đối trung thành. Họ là những người có thể dám hy sinh cả tính mạng của mình để làm tròn sứ mệnh được giao phó. Sức mạnh của họ đôi khi ngang với cả 10 vạn đại quân và có thể làm nên những chuyện kinh thiên động địa.
Bộ “Sử Ký” vĩ đại của nhà sử học nổi tiếng Tư Mã Thiên đã miêu tả tổng quát về lịch sử Trung Quốc suốt 2.000 năm từ Hoàng Đế đến đời Hán Vũ Đế. Trong đó, có hẳn một chương những câu chuyện lưu truyền cho hậu thế về các thích khách, sát thủ, gọi là “Thích Khách Liệt Truyện”.
Hãy bắt đầu với câu chuyện về Chuyên Chư – người nổi danh với biệt hiệu thích khách sáng tạo nhất lịch sử Trung Hoa.
1. Chuyên Chư thích sát Ngô Vương Liêu
Vào thế kỷ thứ 6 TCN, Trung Hoa bước vào thời Xuân Thu Chiến Quốc. Các chư hầu tranh nhau trở thành bá chủ. Lúc đó có một hảo hán nước Ngô tên là Chuyên Chư. Người này mắt sâu miệng lớn, lưng hùm vai gấu, oai hùng hữu lực, lại khẳng khái, ghét chuyện bất bình nên hay can thiệp, thường đánh nhau với những kẻ vô lại ngoài đường. Tuy vậy, Chuyên Chư lại rất có hiếu với mẫu thân, chỉ cần mẹ nói một câu là anh ta sẽ ngay lập tức dừng mọi chuyện xô xát.
Vào thời điểm đó, nước Ngô đang chìm trong cuộc khủng hoảng tranh giành ngôi vị. Công tử Quang bị Ngô Vương Liêu lừa gạt chiếm mất ngai vàng nên lúc nào cũng nuôi ý chí đoạt vị, đã nghĩ đến việc thích sát Ngô Vương Liêu.
Ngũ Tử Tư lúc này đang làm tướng dưới trướng công tử Quang, thấy vậy bèn tiến cử Chuyên Chư đi ám sát Ngô Vương. Câu chuyện này được kể lại rất chi tiết trong cuốn tiểu thuyết “Đông Chu Liệt Quốc” của Phùng Mộng Long.
Ban đầu, Chuyên Chư có chút do dự, nhưng ngay sau đó anh ta nhận ra rằng Ngô Vương Liêu đích thị là một tên bạo chúa. Hơn nữa, công tử Quang đã hứa nếu anh ta ám sát Ngô Vương thành công, thì sẽ cho mẹ của anh sau này có một cuộc sống sung sướng. Do đó, Chuyên Chư cuối cùng cũng vui vẻ nhận lời.
Khi biết Chuyên Chư chuẩn bị thực hiện sứ mệnh, để cho con mình không phân tâm mà làm hỏng việc, mẹ của anh đã treo cổ tự vẫn. Bà tin rằng nhiệm vụ chỉ có thể hoàn thành nếu Chuyên Chư toàn tâm toàn ý. Nếu trong tâm trí anh vẫn còn hình ảnh của bà thì sẽ ảnh hưởng đến đại sự. Chứng kiến cái chết của mẹ, Chuyên Chư biết rằng anh không được phép thất bại.
Nhưng Ngô Vương Liêu vốn là người rất cẩn thận. Ông ta đi đến bất cứ nơi đâu, cũng đều có cả một đội quân hộ vệ với hàng trăm tên lính cận vệ tinh nhuệ vây quanh. Trên người Ngô Vương còn mặc áo giáp bảo vệ 3 lớp. Do đó, một gã khổng lồ to khỏe như Chuyên Chư cũng khó có thể hy vọng đụng đến được một sợi tóc của ông ta.
Nghĩ vậy, Chuyên Chư sau đó đã đi tìm hiểu về sở thích của Ngô Vương Liêu, thì biết rằng ông ta thích ăn “cá nướng”, nên đã cải trang đi học về kỹ thuật nướng cá, với hy vọng sẽ nướng ra món cá có hương vị độc đáo; để nhân cơ hội đó mà hành thích Ngô Vương Liêu.
Rồi thời cơ cũng chín muồi. Nhân dịp Ngô Vương tổ chức bữa yến tiệc linh đình. Chuyên Chư đã âm thầm cải trang để thực hiện kế hoạch của mình, anh ta bỏ dao găm vào bụng cá nướng, sau đó sẽ đem cá dâng lên Ngô Vương. Trước khi vào được đại sảnh, anh ta đã bị khám xét rất kỹ, đồng thời phải thay đổi y phục mới được đến gần nhà vua. Mọi thứ đều diễn ra rất bình thường cho đến khi anh ta quỳ gối trước Ngô Vương trình bày về món ăn thịnh soạn, ngay lúc đó, hai tên lính vũ trang vẫn đứng ngay đằng sau anh ta.
Ngô Vương Liêu bị mùi thơm hấp dẫn tỏa ra từ món cá thu hút, nên lơ là cảnh giác. Nhanh như chớp, Chuyên Chư bật dậy, cho tay vào bụng con cá và rút ra thanh dao găm bén nhọn. Trong chớp mắt, anh đã đâm xuyên lưỡi dao qua 3 lớp áo giáp, thấu đến tận tim của nhà vua xấu số. Tất cả nỗ lực bảo vệ đều tan thành mây khói.
Cùng lúc đó, các thị vệ ập tới giết chết Chuyên Chư, trong triều đình trở nên vô cùng hỗn loạn. Công tử Quang ra hiệu cho các võ sĩ đã ẩn thân dưới hầm trước đó ra ngoài ồ ạt tấn công thuộc hạ của Ngô Vương Liêu. Một số binh lính đã chết, số còn lại quy hàng. Cuối cùng, công tử Quang đã giành lại được ngôi vị, lấy niên hiệu là Hạp Lư. Đó chính là Ngô Vương Hạp Lư nổi tiếng trong lịch sử Trung Quốc, phụ thân của Ngô Vương Phù Sai sau này.
2. Sự hy sinh của Yêu Ly
Câu chuyện về Yêu Ly, một sát thủ khác của nước Ngô, tuy không được viết trong “Sử Ký” của Tư Mã Thiên nhưng lại xuất hiện trong những câu chuyện về thời Chiến Quốc vào thế kỷ thứ 3 TCN.
Sau khi Ngô Vương Liêu băng hà, công tử Quang lên ngôi vua lấy hiệu là Hạp Lư, lo lắng rằng người con của Ngô Vương là Khánh Kỵ sẽ dấy binh báo thù. Hạp Lư lại một lần nữa hỏi ý kiến của Ngũ Tử Tư.
Khi Ngũ Tử Tư tiến cử Yêu Ly, Hạp Lư cảm thấy không yên tâm cho lắm vì nhìn Yêu Ly có dáng người trông rất thấp bé, chỉ cao khoảng 1,6 mét, yếu đuối và có vẻ mặt xấu xí hung dữ.
Tuy vậy, Ngũ Tử Tư vẫn cam đoan với Hạp Lư rằng Yêu Ly có khả năng thực hiện được nhiệm vụ cực kỳ gian khó và nguy hiểm này.
Vào thời điểm đó, Khánh Kỵ đang gấp rút xây dựng quân đội để lật đổ Hạp Lư. Yêu Ly đã thi hành “Khổ nhục kế”, ông để Ngũ Tử Tư chặt cụt một cánh tay và giết cả vợ con của mình. Sau đó, Yêu Ly đào tẩu sang doanh trại của Khánh Kỵ, thề nguyền trung thành để báo thù Hạp Lư.
Khánh Kỵ khi nghe chuyện của Yêu Ly, ban đầu ông ta có vẻ nghi ngờ, nên phái người đi dò thám tin tức. Khi biết được chuyện này hoàn toàn là sự thật, ông ta mới tin dùng, thu nạp Yêu Ly về dưới trướng.
Đến khi Khánh Kỵ đưa binh sĩ và thuyền bè xuôi dòng sông tiến đánh nước Ngô, Yêu Ly lúc đó cùng ngồi chung thuyền với Khánh Kỵ. Khi hạm đội vượt sông Dương Tử, gió giật thổi rất mạnh. Nhân lúc Khánh Kỵ nhắm mắt lại vì gió tạt vào mặt, Yêu Ly nhanh chóng cầm cây giáo đâm nhanh vào lưng Khánh Kỵ.
Nhưng Khánh Kỵ vốn là người cực kỳ khỏe mạnh. Ngay sau khi bị đâm, ông ta đã quay người lại xách ngược Yêu Ly lên dìm đầu xuống nước 3 lần rồi lại để lên trên đầu gối, cúi nhìn mà cười rằng: “Thiên hạ còn có dũng sĩ dám cả gan đâm ta!”.
Quân sĩ bèn xúm lại muốn giết Yêu Ly, nhưng Khánh Kỵ gạt đi và lớn tiếng nói: “Người này là dũng sĩ! Chớ nên trong một ngày mà để chết hai dũng sĩ của thiên hạ. Đừng giết hắn làm gì, nên tha cho hắn về nước Ngô để tỏ lòng trung thành của hắn.” Dứt lời, Khánh Kỵ rút ngọn giáo ra khỏi thân mình, rồi chết.
Về phần Yêu Ly, khi nhiệm vụ kết thúc, ông tự cho rằng mình là người bất nhân, bất nghĩa, bất trí: “Vì đạo thờ vua mà giết cả vợ con, thế là bất nhân; vì vua mới mà giết con vua cũ, thế là bất nghĩa; nên việc cho người mà đến nỗi tàn hại cả thân thể, giết cả vợ con, thế là bất trí. Đã phạm ba điều ấy, còn mặt mũi nào mà đứng trên cõi đời này nữa!” Nghĩ thế, ông bèn nhảy xuống sông Dương Tử tự sát.
3. Tào Mạt uy hiếp Tề Hoàn Công
Đây là câu chuyện xảy ra 200 năm trước thời đại của Chuyên Chư và Yêu Ly. Vào khoảng đầu thế kỷ thứ 7 TCN, Tề Hoàn Công, vua của nước Tề đã chinh phạt rất nhiều lãnh thổ chư hầu để xây dựng cơ nghiệp. Với sự trợ giúp của tướng quốc Quản Trọng tài ba, Tề Hoàn Công đã đưa nước Tề trở thành bá chủ mạnh nhất trong các chư hầu.
Nước Lỗ, quê hương của Khổng Tử, nằm sát ngay cạnh nước Tề. Hai nước này đã nhiều lần xảy ra cuộc xung đột giao tranh, mà phần thắng luôn nghiêng về phía nước Tề. Nước Lỗ vì vậy mà mất rất nhiều vùng lãnh thổ, khiến vua Lỗ Trang Công rất căm hận.
Tướng quân nước Lỗ bấy giờ là Tào Mạt, dáng vẻ oai hùng và rất trung thành với nước Lỗ. Tuy nhiên, trong cuộc giao tranh với nước Tề, ba lần ông cầm quân đều bị thua trận. Sau thất bại, Lỗ Trang Công không còn cách nào, bèn xin dâng đất Toại Ấp để cầu hòa. Tề Hoàn Công ưng thuận, hẹn Lỗ Trang Công đến đất Kha để ăn thề.
Đến đất Kha, khi Hoàn Công và Trang Công ở trên đại điện chuẩn bị tuyên thệ, thì Tào Mạt bất ngờ xông đến kề chủy thủ vào cổ Hoàn Công uy hiếp bắt ông trả lại đất cho nước Lỗ.
Tề Hoàn Công lúc này không thể làm gì khác, chỉ còn cách chấp thuận yêu cầu. Nghe xong, Tào Mạt ném chủy thủ xuống đàn, ngoảnh mặt về hướng Bắc đi đến chỗ đứng của bầy tôi, sắc mặt không thay đổi, nói năng vẫn ôn hoà như thường.
Tề Hoàn Công sau đó rất tức giận, cảm thấy mình bị sỉ nhục, muốn hủy bỏ lời hứa và trừng phạt nước Lỗ. Quản Trọng thấy vậy biết ý, đã khuyên ngăn: “Không nên, nếu bệ hạ tham cái lợi nhỏ chỉ để vừa lòng mình, mà hủy tín nghĩa đối với chư hầu, thì há chẳng phải mất sự giúp đỡ của thiên hạ? Chi bằng hãy chấp thuận bỏ qua chuyện này là hơn.”
Tề Hoàn Công sau khi nghe lời khuyên của Quản Trọng, đã dập tắt cơn giận, bèn ưng thuận trả lại lãnh thổ cho nước Lỗ.
Tôn Tử, tác giả của “Tôn Tử binh pháp” coi việc không đánh mà người tự khuất phục là đỉnh cao nhất của thuật dụng binh. Theo nguyên tắc này thì Tào Mạt mặc dù không thật sự giết Tề Hoàn Công nhưng vẫn đạt được mục đích của mình nhờ lòng quả cảm và võ công cao cường. Câu chuyện của ông cũng được ghi lại trong tác phẩm “Thích Khách Liệt Truyện” của Tư Mã Thiên.
Lòng dũng cảm của Tào Mạt được người đời sau truyền tụng. Về phần Tề Hoàn Công, nhờ giữ lời hứa với nước Lỗ nên được các chư hầu thần phục, trở thành bá chủ chư hầu đầu tiên thời Xuân Thu.
An Nhiên