Tinh Hoa

Nghiên cứu mới: Virus Vũ Hán tàn phá nghiêm trọng ngũ tạng, phải mất 15 năm để phục hồi

Nghiên cứu y học đã phát hiện ra rằng virus Vũ Hán không chỉ tấn công hệ hô hấp của con người, hệ tuần hoàn, hệ bài tiết và hệ tiêu hóa mà còn tấn công cả hệ thống sinh sản và hệ thần kinh của con người. Những tổn thương này kéo dài rất lâu, thậm chí có thể là vĩnh viễn.

Virus corona chủng mới sinh sôi bám trên tế bào cơ thể người bị nhiễm. ( Ảnh qua Faktisk.no)

Virus chủ yếu gây tổn thương phổi

Đối với hầu hết bệnh nhân, virus Vũ Hán bắt đầu và kết thúc đều ở phổi, lý do là họ virus corona chủ yếu gây ra bệnh đường hô hấp. Sự lây lan bắt đầu khi một người bị ho hoặc hắt hơi, làm lây những hạt dịch lỏng chứa virus sang những người bên cạnh.

Các triệu chứng ban đầu khi nhiễm virus corona cũng giống bệnh cúm thông thường: bệnh nhân có thể phát sốt, ho, rồi tiếp tục tiến triển thành viêm phổi hoặc nặng hơn.

Theo Học viện Y học Chăm sóc Chuyên sâu cho các bệnh nhân nặng tại Anh, trong số những bệnh nhân mắc bệnh có triệu chứng nặng, khoảng 17% bệnh nhân có triệu chứng gọi là “Hội chứng suy hô hấp cấp tính” (ARDS).

Những bệnh nhân này bị phản ứng viêm mạnh ở phổi và thậm chí bị viêm phổi tích nước. Việc hồi phục chức năng phổi sẽ mất nhiều thời gian, thường kéo dài vài năm và thậm chí lên đến 15 năm.

Virus đến phổi sẽ gây viêm màng nhầy, khiến phế nang và các túi phổi bị tổn thương, sự sưng nề và dòng chảy oxy suy yếu làm những khu vực đó trong phổi bị phủ đầy chất lỏng, mủ và tế bào chết. (Ảnh qua Shutt)

Tấn công tim

Bài báo hàng tháng của Tạp chí Khoa học Hoa Kỳ vào ngày 6/4 cho biết, ngoài tổn thương phổi, nhiều bệnh nhân nhiễm virus cũng gặp vấn đề về tim. Cứ mỗi 5 bệnh nhân mắc Covid-19 thì có 1 người bị tổn thương tim, thậm chí có thể gây ra suy tim và tử vong ngay cả ở những bệnh nhân không có dấu hiệu suy hô hấp.

Tổn thương gan

Các nhà khoa học không thực sự hiểu rõ cách thức loại virus đường hô hấp này tác động như thế nào đến gan. Có khả năng chúng lây nhiễm trực tiếp vào gan, sao chép, nhân lên và tiêu diệt các tế bào. Trong một số trường hợp, những tế bào đó cũng có thể bị tổn thương do phản ứng miễn dịch của cơ thể đối với virus dẫn đến phản ứng viêm nghiêm trọng ở gan.

Anna Suk-Fong Lok, chuyên gia của Đại học Michigan (Mỹ) giải thích,“một khi virus đã đi vào đường máu, chúng có thể theo máu đến bất cứ bộ phận nào trong cơ thể. Gan là bộ phận có kết nối nhiều mạch máu do đó sẽ là điểm đến thuận lợi cho virus corona chủng mới này”.

Gây hại đến thận

Thông thường, khi gan, phổi đã suy thì thận của bệnh nhân nhiều khả năng cũng bị ảnh hưởng. Khoảng 6% bệnh nhân SARS và 25% bệnh nhân MERS bị tổn thương thận cấp, bệnh nhân nhiễm virus Vũ Hán cũng có biểu hiện tương tự theo các nghiên cứu ban đầu.

Kar Neng Lai, giáo sư danh dự tại Đại học Hồng Kông kiêm chuyên gia tư vấn về thận tại Viện điều dưỡng và Bệnh viện Hồng Kông cho biết, việc phát hiện ra virus trong ống thận không phải là hiếm. Tuy nhiên, nếu virus xâm nhập vào các tế bào và bắt đầu nhân lên thì thương tổn đó có thể gây chết người.

Virus Corona xâm nhập thông qua đường mũi rồi tiến vào cổ họng, những gai mọc ra trên bề mặt của chúng có thể gắn vào một thụ thể nào đó trong các tế bào, và chúng bắt đầu sinh sôi từ đó. (Ảnh qua Masala.com)

Ảnh hưởng hệ tiêu hóa

Tiêu chảy là một triệu chứng đã được đưa vào định nghĩa của Thông báo chẩn đoán dành cho người mắc Covid-19. Ông Trương Thượng Thuần (Zhang Shangchun), chuyên gia triệu tập của trung tâm chỉ huy, cho biết triệu chứng tiêu chảy của bệnh nhân được chẩn đoán dao động từ nhẹ đến nặng, và một số người thậm chí còn bị đi ngoài 7 – 8 lần/ngày. 

Một số nhà nghiên cứu tin rằng virus gây bệnh sử dụng cùng một thụ thể như SARS, do đó chúng có thể hiện diện trong phổi và ruột non của người bệnh. Thống kê các trường hợp nghiên cứu của nhóm này cũng cho thấy lượng virus ở người nhiễm bệnh cao nhất trong vòng một tuần kể từ khi khởi phát triệu chứng.

Tác động xấu đến khứu giác và vị giác

Giáo sư Trương Nam Ký (Zhang Nanji), một chuyên gia về miễn dịch học tại Đài Loan và Viện Vi sinh và Miễn dịch học tại Đại học Dương Minh giải thích: “Bởi vì SARS-CoV-2 chủ yếu tấn công khoang mũi, và khoang mũi thì lại thông với hầu họng, hãy hình dung rằng giống như bạn vô tình bị sặc khi ăn mì, sợi mì sẽ từ miệng mà chui ra ở mũi, vì vậy virus cũng có thể di chuyển trong khoang mũi và hầu họng theo cách này”.

Khoảng 20% ​​bệnh nhân ở Trung Quốc có vấn đề với khứu giác và vị giác bất thường. 

Tác động của virus phụ thuộc vào mức độ mạnh mẽ hoặc suy yếu của hệ thống miễn dịch
trong cơ thể mỗi người. (Ảnh qua Getty)

Gây viêm màng não tạo thành trạng thái tinh thần bất thường

Các tổ chức y tế Nhật Bản đã phát hiện ra rằng, virus Vũ Hán có thể tấn công não người và phát hiện ra rằng có một loại virus Vũ Hán trong dịch tủy xương của bệnh nhân nhiễm Covid-19, và vì thế mà bệnh nhân có các dấu hiệu giống như bị viêm màng não.

Trên thực tế, các nhà nghiên cứu cũng từng phát hiện virus gây SARS và MERS có thể xâm nhập hệ thống thần kinh của người bệnh, nên việc virus Vũ Hán có khả năng tương tự là điều không quá bất ngờ.

Trước tình hình bùng phát mạnh mẽ của đại dịch trên phạm vi toàn cầu, giới khoa học đang chạy đua để tìm ra thuốc đặc trị và vắc-xin phòng ngừa. Một số loại thuốc có hiệu quả với các virus trước đây như hydroxychloroquine (trị sốt rét), avigan (trị cúm), ritonavir (phòng ngừa nhiễm HIV)… cũng được nghiên cứu và thử nghiệm. 

Việt Anh (t/h)