Các công ty Trung Quốc dường như đang rất cố gắng né tránh thuế quan mà Hoa Kỳ áp đặt trừng phạt như một phần của cuộc thương chiến Mỹ-Trung bằng cách chuyển hàng vòng qua Campuchia.
“Cuộc chiến thương mại giữa Trung Quốc và Hoa Kỳ đã giáng một đòn mạnh vào nền kinh tế Trung Quốc và nhiều người bạn làm ăn của tôi ở Trung Quốc đại lục đang xem xét liệu họ có thể sử dụng Campuchia làm điểm trung chuyển để thoát khỏi những mức thuế đó hay không,” ông Kong Linghu, quản lý Công ty công nghiệp Enterex (Campuchia), một công ty Đài Loan đã thành lập cơ sở tại Đặc khu kinh tế Sihanoukville (SSEZ) tại Campuchia vào năm 2015 cho hay.
Ông Kong Linghu cho rằng, “mặc dù chứng nhận xuất xứ của Campuchia chỉ yêu cầu 40% sản phẩm có nguồn gốc từ nước này, nhưng nó vẫn là một đòn bẩy tương đối cao”.
Theo số liệu từ tổng cục Hải quan Trung Quốc thì kể từ sau khi Mỹ áp đặt thuế quan trừng phạt đối với Trung Quốc vào năm ngoái, hàng xuất khẩu của Trung Quốc sang Campuchia đã gia tăng đều đặn. Trong nửa đầu năm 2019, hàng hóa nhập vào nước này đã tăng 30,7% mỗi năm, có giá trị lên đến 3,77 tỷ USD.
Tương tự, hàng xuất khẩu của Campuchia sang Hoa Kỳ trong quý đầu năm nay có giá trị lên tới 820,66 triệu USD, tăng 22,4% so với cùng kỳ năm trước.
Xu Liping, chuyên gia về các vấn đề châu Á của Viện Khoa học Xã hội Trung Quốc, nói rằng một số công ty Trung Quốc đang cố gắng sử dụng các căn cứ tại Campuchia để đi đường vòng nhằm trốn thuế quan của Hoa Kỳ, nhưng quốc gia Đông Nam Á này cũng chỉ có thể yểm trợ cho Trung Quốc một lượng hàng hóa nhất định mà thôi.
“Thật là không thực tế khi tất cả những công ty Trung Quốc chuyển đến Campuchia bởi vì họ không có sự hỗ trợ sản xuất tốt hoặc các ngành công nghiệp vững chắc nào ở đây cả”, ông nói.
“Trung Quốc chuyển các công ty qua Campuchia hòng trốn thuế từ Hoa Kỳ thì chỉ mang lại nhiều rắc rối hơn cho chính họ”.
Theo đó, vào tháng 6 vừa qua, Mỹ đã kiểm tra và phạt một số công ty có trụ sở tại Sihanoukville vì trốn thuế bằng cách định tuyến hàng hóa qua Campuchia. Động thái này được đưa ra sau khi cục hải quan Việt Nam phát hiện hàng loạt nhà xuất khẩu tái định cư trái phép hàng hóa Trung Quốc đều dùng nhãn “Made in Vietnam” để tránh thuế quan của Mỹ.
Mặc dù Hoa Kỳ không cho biết có bao nhiêu công ty Trung Quốc bị phạt hoặc số tiền phạt là bao nhiêu, nhưng hoạt động này lại trùng khớp với nhịp độ xuất khẩu ồ ạt của Trung Quốc sang Campuchia, một trong những bàn đạp lớn nhất của Bắc Kinh trong Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á.
Đặc khu kinh tế Sihanoukville tọa lạc về phía tây cách thủ đô Phnom Penh 210km và được dựng lên như một mối liên doanh giữa Trung Quốc và Campuchia dưới sáng kiến “ 1 vành đai 1 con đường” của chủ tịch Tập Cận Bình, một kế hoạch thương mại và phát triển cơ sở hạ tầng đầy tham vọng của Bắc Kinh. Hầu hết trong số 165 công ty trong khu vực này đều là của Trung Quốc.
Thiện Thành (Theo South China Morning Post)