Quan hệ Australia – Trung Quốc vốn đã căng thắng nay ngày càng xấu thêm khi mới đây, một nhà văn người Australia gốc Hoa bị Trung Quốc bắt giữ và buộc tội hoạt động gián điệp.
Nhà văn Dương Hằng Quân 55 tuổi, đã bị bắt giữ trong một một chuyến đi tới Trung Quốc khoảng gần 2 năm trước. Ông bị giam giữ từ thời điểm đó cho đến nay.
Thượng Bảo Quân – luật sư của ông Dương chia sẻ với ABC rằng, vị nhà văn đã chính thức bị buộc tội vào ngày 7/10, và từ chối cung cấp thêm thông tin cụ thể.
Ngày 12/10, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Triệu Lập Kiên tuyên bố, Dương Hằng Quân đã bị chính quyền Trung Quốc cáo buộc tội danh hoạt động gián điệp.
Bộ Ngoại giao Australia cho biết, cơ quan này sẽ tiếp tục hỗ trợ lãnh sự cho ông Dương và gia đình, đồng thời cũng sẽ vận động cho lợi ích của ông. Trước đó, trong một tuyên bố được tờ Người Australia trích dẫn, Ngoại trưởng Australia Marise Payne khẳng định, việc ông Dương Hằng Quân bị cáo buộc làm gián điệp cho chính phủ Australia là không có cơ sở.
Chung Dịch – một người bạn của ông Dương và là Giáo sư tại Đại học Công nghệ Sydney chia sẻ với tờ Reuters rằng, trong vòng vài tuần tới, một thẩm phán sẽ được chỉ định xét xử vụ việc tại Tòa án Nhân dân Trung cấp Số hai Bắc Kinh.
Ngày 10/10, khi được hỏi về vấn đề trên, Thủ tướng Australia Scott Morrison phát biểu với các phóng viên rằng, ông không nghĩ việc bàn luận sâu vào vấn đề là điều thực sự “hữu ích”, “cần phải có sự minh bạch, tính công bằng và các khâu thủ tục. Không có lí do gì cho thấy người dân Úc không phải chịu cảnh tương tự, bất kể họ đang ở nơi nào trên thế giới, trong đó bao gồm Trung Quốc”.
“Chúng tôi sẽ tiếp tục hỗ trợ cho bên đó và cùng phối hợp cho quy trình được đề ra. Hệ thống pháp luật bên đó vô cùng khác biệt so với ở Úc, và điều này có thể sẽ gây hoang mang, lo lắng cho công dân của chúng tôi”, Thủ tướng Morrison nói thêm.
Ông Dương Hằng Quân bị Trung Quốc bắt giữ từ tháng 1/2019 sau khi ông đặt chân xuống sân bay Quảng Châu trên chuyến bay từ New York, Mỹ. Từ đó đến nay ông Quân bị giam giữ tại Bắc Kinh mà không được gặp vợ và gia đình. Ông Dương từng làm việc cho cơ quan an ninh của Trung Quốc vào những năm 1990. Ông từng có nhiều bài viết về tình hình chính trị Trung Quốc, và tự xuất bản cuốn tiểu thuyết “điểm yếu chết người của một điệp viên hai mang Mỹ-Trung Quốc”.
Ông Dương vẫn luôn khẳng định bản thân trong sạch. Tháng 9 vừa qua, ông đã gửi một tin nhắn đến bạn bè và gia đình, nói rằng ông sẵn sàng hầu tòa và sẽ không thú nhận bất kỳ tội danh nào mà mình không phạm phải.
“Tôi sẽ không thừa nhận bất kỳ tội danh nào. Bị giam giữ trong suốt 19 tháng là một điều bất công. Tôi vô tội. Họ đã tùy ý tra tấn tôi. Đây là hành vi đàn áp chính trị”, ông Dương nhấn mạnh.
Giáo sư Caitlin Byrne – Giám đốc Viện Griffith Châu Á phát biểu với SBS News rằng, chính mối quan hệ ngoại giao ngày một xấu đi đã khiến công tác đàm phán trở nên phức tạp hơn. Bà cho biết: “Khi quan hệ ngoại giao trong trạng thái không tốt, thì các khâu liên lạc, đàm phán đều bị hạn chế”.
Trong năm 2020 quan hệ ngoại giao giữa Trung Quốc và Úc đang ngày một xấu đi. Chính quyền Bắc Kinh đã tung ra các biện pháp trả đũa thương mại, sau khi chính quyền Úc đi đầu trong việc kêu gọi điều tra quốc tế về nguồn gốc bùng phát của đại dịch COVID-19.
Tháng 9/2020, Bộ Ngoại giao Trung Quốc xác nhận Hoa Thành Lôi – một người dẫn chương trình truyền hình nhà nước Trung Quốc mang quốc tịch Úc, đã bị bắt giữ tại Bắc Kinh, và bị điều tra vì nghi vấn gây nguy hiểm cho an ninh quốc gia.
Hiện Bộ Ngoại giao Trung Quốc vẫn chưa đưa ra phản hồi về vụ việc.
Việt Anh