Hôm 14/12, tờ South China Morning Post đưa tin các công tố viên của Tòa án Hình sự Quốc tế (ICC) đã từ chối lời kêu gọi của những người Duy Ngô Nhĩ lưu vong điều tra Trung Quốc với cáo buộc diệt chủng và tội ác chống lại loài người.
Vào tháng 7 năm nay, những người Duy Ngô Nhĩ lưu vong đã đệ đơn lên ICC với hàng loạt bằng chứng cáo buộc Chính phủ Trung Quốc đã bắt nhốt hơn một triệu người Duy Ngô Nhĩ theo Hồi giáo trong các trại cải tạo và cưỡng bức phụ nữ triệt sản.
Tuy nhiên, văn phòng chưởng lý Fatou Bensouda của Tòa án Hình sự Quốc tế có trụ sở tại La Haye, Hà Lan, đã ra thông cáo nói rằng đó là những sự kiện xảy ra trên lãnh thổ Trung Quốc, và Bắc Kinh không ký kết Quy chế Roma thành lập ICC, nên việc điều tra là bất khả. Báo cáo viết: “điều kiện tiên quyết này để thực hiện quyền tài phán theo lãnh thổ của tòa án dường như không được đáp ứng đối với phần lớn các tội danh bị cáo buộc”.
Mặc dù phía nguyên đơn lập luận rằng những cáo buộc trục xuất không xảy ra tại Trung Quốc và chúng xảy ra trên lãnh thổ Tajikistan và Cam Pốt, do đó ICC có thẩm quyền xử lý vì cả hai đều quốc gia này đều là thành viên ICC. ICC vẫn xác định “không có cơ sở nào để tiến hành vào thời điểm này” về các cáo buộc riêng biệt rằng Trung Quốc đã bắt ép những người Duy Ngô Nhĩ từ Tajikistan và Cam Pốt trở về nước.
Bản thân ICC không có nghĩa vụ phải xem xét các khiếu nại, mà các công tố viên sẽ quyết định một cách độc lập các trường hợp sẽ đệ trình lên các thẩm phán tại tòa án để tìm kiếm công lý cho những tội ác khủng khiếp nhất trên thế giới.
Theo báo cáo của công tố viên ICC cho biết các luật sư của người Duy Ngô Nhĩ đã yêu cầu tòa án xem xét lại “trên cơ sở các sự kiện hoặc bằng chứng mới”.
Người phát ngôn của Chính phủ Trung Quốc gọi những cáo buộc này là vô căn cứ và cho biết các cơ sở ở khu vực Tây Bắc Tân Cương là các trung tâm đào tạo việc làm nhằm hướng người dân tránh xa chủ nghĩa khủng bố.
Từ Thức (t/h)