Tinh Hoa

Thượng viện Mỹ thông qua dự luật cho phép người dân kiện Ả rập Saudi vì vụ 11/9

Hôm 17/5, Thượng viện Mỹ đã thông qua dự luật cho phép những người sống sót và người thân của gần 3.000 nạn nhân vụ khủng bố 11/9 kiện chính phủ Ả rập Saudi vì cho rằng nước này có dính líu đến vụ việc.

Gần 3.000 người đã thiệt mạng trong vụ khủng bố ngày 11/9/2001.

Dự luật được cho là sẽ khiến quan hệ với Ả rập Saudi trở nên căng thẳng này vẫn cần được Hạ viện thông qua trước khi trình lên Tổng thống Barack Obama phê duyệt.

Tuy nhiên, Tổng thống Obama đã đe dọa sẽ phủ quyết dự luật nếu nó được Hạ viện thông qua, vì cho rằng nó sẽ khiến công dân Mỹ ở nước ngoài hứng chịu những rủi ro pháp lý.

Phát biểu sau khi dự luật được thông qua tại Thượng viện, phát ngôn viên Nhà Trắng Josh Earnest nói: “Với mối lo ngại mà chúng tôi đã bày tỏ, thật khó mà hình dung tổng thống sẽ ký dự luật này”. Ông này còn nói thêm, Nhà Trắng sẽ tìm cách đàm phán với đảng Dân chủ và Cộng hòa về các phương án khác có thể chấp nhận được.

Về phía Ả rập Saudi, chính phủ nước này bác bỏ mọi cáo buộc liên quan và hồi tháng 3 và đe dọa sẽ rút khoảng 750 tỷ USD đầu tư vào trái phiếu Kho bạc và các tài sản khác tại Mỹ.

Nhiều chuyên gia tỏ ra hoài nghi về đe dọa này của Ả rập Saudi vì cho rằng hoạt động bán tháo sẽ ảnh hưởng đến kinh tế của nước này nhiều hơn là đến Mỹ.

Từ lâu gia đình các nạn nhân trong vụ khủng bố 11/9 đã tìm cách kiện chính phủ Ả rập Saudi vì cho rằng một số quan chức và tổ chức từ thiện của nước này đứng đằng sau tài trợ cho chủ nghĩa khủng bố. Tuy nhiên, những hoạt động này gần như là vô nghĩa, một phần là bởi luật pháp năm 1976 của Mỹ cho phép chính phủ nước ngoài quyền miễn trừ truy tố tại các tòa án Mỹ.

Dự luật cho phép khởi kiện chính phủ Ả rập Saudi được Thượng viện Mỹ thông qua trong bối cảnh chính quyền của ông Obama đang cân nhắc việc công khai 28 trang tài liệu mật do chính phủ thu thập được trước và sau vụ tấn công ngày 11/9 được cho là có đề cập đến sự dính líu của Ả rập Saudi trong vụ khủng bố đó.

Trong khi công chúng có thể công khai tra cứu phần lớn bản báo cáo dài 832 trang về vụ khủng bố, bộ tài liệu gồm 28 trang này vẫn được giữ kín từ thời cựu Tổng thống G. W. Bush cho đến nay. Hiện nó đang được lưu giữ trong một căn phòng an toàn tại tầng hầm tòa nhà Quốc hội Mỹ.

Theo Bob Graham, cựu Thượng nghị sĩ bang Florida, đồng thời là nguyên chủ tịch Ủy ban Thượng viện về tình báo, việc giải mật 28 trang tài liệu có thể làm sáng tỏ nghi vấn Ả rập Saudi đã đã hậu thuẫn cho 19 không tặc tấn công nước Mỹ.

Theo Dân Trí