Theo các bác sĩ, ngoài rượu bia thì nước tăng lực, kẹo cao su, một số loại trái cây và cả thuốc lá… đều có thể cho kết quả dương tính với nồng độ cồn trong hơi thở, thậm chí là xét nghiệm máu.
Trao đổi với phóng viên, bác sĩ Hoàng Văn Tâm, Bệnh viện Da liễu Trung ương (Hà Nội) cho biết, kể cả khi không uống rượu bia, một người ăn trái cây, uống thuốc, nước tăng lực hay dùng nước súc miệng cũng gây tăng nồng độ cồn trong hơi thở.
Dưới đây là một trong những thủ phạm gây dương tính giả khi đo nồng độ cồn:
Thuốc chữa bệnh, kẹo cao su
Những loại thuốc gây dương tính giả với nồng độ cồn thường là các hỗn hợp dung dịch thuốc hạ sốt/thuốc cúm, thuốc dị ứng, các loại thuốc kê đơn có cồn, xịt thơm miệng, thuốc hít hen suyễn, các sản phẩm làm thơm sử dụng gần miệng và nước súc miệng.
Ngoài ra, một số dạng như siro ho (thường chứa tinh dầu bạc hà menthol) cũng có thể gây ra tình trạng tương tự. Theo đó, một số loại kẹo và nước chứa bạc hà như kẹo cao su, nước tăng lực cũng không ngoại lệ.
Nếu bạn vừa uống rượu vừa sử dụng những sản phẩm trên, kết quả kiểm tra nồng độ cồn của bạn sẽ tăng lên, đồng nghĩa với việc mức phạt cũng tăng lên.
Thuốc lá
Thuốc lá cũng có thể gây ra kết quả dương tính giả với nồng độ cồn dù chỉ sử dụng cảm biến bằng pin nhiên liệu để kiểm tra.
Nguyên nhân là bởi trong khói thuốc lá có chứa 1% hydrogen. Chất này có thể bị oxy hóa ở điện cực platinum để tạo ra dòng điện. Dòng điện này nhỏ nhưng vẫn gây dương tính trên máy đo nồng độ cồn.
Thực phẩm sử dụng rượu bia trong quá trình chế biến
Các món ăn có sử dụng bia, rượu mạnh, rượu vang trong quá trình chế biến cũng có thể gây dương tính giả với nồng độ cồn.
Rượu khi được sử dụng trong nấu ăn sẽ bị cháy nên tỷ lệ dương tính với nồng độ cồn sẽ thấp. Tuy nhiên khi được thêm vào món tráng miệng thì việc dùng món ăn này cũng giống như việc uống rượu.
Rượu dễ hòa tan trong sản phẩm có nhân sâm và cây rễ vàng (Rhodiola) nên các loại thực phẩm này thường chứa một lượng rượu nhất định….
Bánh Pizza và trái cây chín
Đối với bánh pizza thì men có trong bột nhào của loại bánh này có thể tạo ra rượu.
Đối với các loại trái cây chín, có lượng đường cao (vải, nho, dứa, sầu riêng, táo, xoài…) thì nồng độ cồn có thể đạt tới 4,5% nhưng điều này là không thường xuyên và hiếm thấy.
Bò húc và các loại nước tăng lực
Một số thức uống tăng lực chứa vitamin B cần rượu để dễ hòa tan. Nghiên cứu của Brian và cộng sự ở Mỹ thấy rằng 40,7% các loại đồ uống tăng lực cho kết quả dương tính và 88,9% cho thấy lượng rượu dao động từ 5-230 mg/dL.
Vì thế, người uống bò húc với lượng lớn khi liên hoan kết quả vẫn có nồng độ cồn trong hơi thở, thậm chí là đo nồng độ cồn trong máu.
Người bị tiểu đường, trào ngược dạ dày thực quản
Nồng độ acetone cao có thể được tìm thấy trong hơi thở của bệnh nhân tiểu đường. Nồng độ này có thể lớn hơn 1.000 lần so với ở một người không mắc bệnh tiểu đường. Tuy nhiên, dù nồng độ acetone ở mức cao nhất cũng có rất ít phản ứng trên máy test loại pin nhiên liệu.
Đối với người bị trào ngược dạ dày thực quản và người mắc hội chứng tự sinh rượu sau khi dùng thực phẩm thì một lượng nhỏ thức ăn trong quá trình lên men hoặc trào ngược trong dạ dày sẽ tạo ra rượu ở nồng độ thấp.
Khí của một số thực phẩm sẽ được thải ra qua việc ợ hơi hoặc trong quá trình trào ngược. Chúng có thể gây ra nồng độ cồn thấp ở lần hà hơi đầu tiên và bằng 0 ngay sau đó.
Công việc hoặc nơi làm việc của người bị kiểm tra
Những người làm việc trong môi trường có chất bay hơi như chất lỏng làm sạch, keo dán, chất kết dính tiếp xúc, sơn, sơn mài và các loại sơn phun khác có thể gây dương tính giả.
Cách khắc phục khi gặp tình trạng dương tính giả
TS, BS Trương Hồng Sơn, Viện trưởng Viện Y học ứng dụng Việt Nam khuyến cáo, nếu vừa mới sử dụng những sản phẩm trong danh sách trên, cho dù là đồ uống, đồ ăn, nước súc miệng hoặc thuốc, hãy đợi khoảng 15 đến 30 phút sau đó mới tham gia giao thông.
Nếu bạn không uống rượu, kết quả kiểm tra vẫn dương tính nên bình tĩnh chờ 15 phút để đo lại lần 2.
Nếu bạn tiêu thụ quá nhiều thức ăn hay đồ uống có rượu trong đó, bạn vẫn bị phạt theo nghị định mới.
Nếu bạn vừa sử dụng rượu vừa hút thuốc, vừa ăn uống những đồ chứa rượu, kết quả của bạn sẽ bị thổi phồng, bình tĩnh chờ 15 phút đo lại để mong giảm án phạt.
Theo đó, người điều khiển các phương tiện tham gia giao thông có nồng độ cồn trong hơi thở đều sẽ bị phạt hành chính và có thể tước bằng lái xe. Mức phạt này có thể lên đến 40 triệu đồng.
Lái xe từ chối thổi vào máy đo nồng độ cồn sẽ bị phạt tới 40 triệu đồng
Theo Nghị định 100/2019/NĐ-CP của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ, hành vi uống rượu bia khi lái xe sẽ bị phạt tới 40 triệu đồng và có thể tước giấy phép lái xe (GPLX).
Không những vậy, Nghị định này còn siết chặt mức phạt đối với người không chấp hành yêu cầu kiểm tra nồng độ cồn của cảnh sát giao thông, đi không đúng phần đường, làn đường….
Về hành vi từ chối thổi vào máy đo nồng độ cồn, đối với từng loại phương tiện tham gia giao thông sẽ có những mức phạt khác nhau, cụ thể:
- Người điều khiển xe ô tô: Phạt từ 30 – 40 triệu đồng, tước quyền sử dụng GPLX từ 22 – 24 tháng.
- Người điều khiển xe máy: Phạt từ 6 – 8 triệu đồng, ước quyền sử dụng GPLX từ 22 – 24 tháng.
- Người điều khiển máy kéo, xe chuyên dùng: Phạt từ 16 – 18 triệu đồng, tước quyền sử dụng GPLX, Chứng chỉ bồi dưỡng kiến thức pháp luật về giao thông đường bộ nếu điều khiển xe máy chuyên dùng từ 22 – 24 tháng.
- Người đi xe đạp, xe đạp điện: Phạt từ 400.000 – 600.000 đồng.
Mức phạt khi từ chối thổi vào máy đo nồng độ cồn được quy định bằng với mức phạt cao nhất đối với vi phạm về nồng độ cồn.
Vũ Tuấn (t/h)