Thor là một trong những siêu anh hùng nổi bật nhất trong loạt phim điện ảnh Marvel, với năng lực điều khiển sấm sét và sở hữu binh khí là búa Mjolnir. Ý tưởng để xây dựng siêu anh hùng này đến từ một vị Thần cùng tên trong Thần thoại Bắc Âu.
Trong những tác phẩm điện ảnh Marvel về Thor có xuất hiện rất nhiều nhân vật và địa danh được nhắc đến trong Thần thoại Bắc Âu, tuy nhiên đây chỉ là ý tưởng vay mượn từ Thần thoại thường thấy của các nhà làm phim, do đó chúng ta không thể đồng nhất Thor trong Marvel và vị Thần Thor nổi tiếng trong Thần thoại được.
Bài viết này chủ yếu muốn giới thiệu với độc giả câu chuyện về Thần Thor – vị Thần có quyền năng lớn nhất nhì trong Thần thoại Bắc Âu, và được người dân ở các quốc gia phía Bắc châu Âu như Nauy còn thờ phụng và tín ngưỡng cho đến tận ngày nay.
Lai lịch của Thần Thor trong Thần thoại Bắc Âu
Vùng đất Asgard chính là Thiên quốc trong Thần thoại Bắc Âu – thế giới của các vị Thần Aesir. Vị vua cai quản vùng đất này là Thần tối cao Odin, còn người có quyền năng đứng thứ hai sau Odin chính là Thor, Thor cũng là con trai của Thần Odin. Mặc dù có nhiều điểm tương đồng, nhưng câu chuyện về Thor trong Thần thoại vẫn khác với loạt phim điện ảnh Marvel.
Trong tư tưởng của người xưa, Thor là vị Thần có vóc dáng cao lớn và mạnh mẽ, vẻ ngoài tuấn tú uy nghiêm với chòm râu màu đỏ, tay luôn cầm chiếc búa Mjolnir. Thor được tôn thờ trên khắp Bắc Âu, các truyền thuyết về chàng vẫn còn đang được lưu truyền rộng rãi trong dân gian.
Thor nắm quyền cai quản khí hậu, mưa gió và mùa màng, đồng thời cũng sở hữu thần thông điều khiển sấm sét, nên chàng được xem là đấng bảo hộ của loài người khi họ bị tộc người khổng lồ hung ác tấn công. Thor đi trên một chiến xa sấm sét được kéo bởi hai con dê thần, hễ khi lăn bánh thì xe của chàng sẽ tạo ra tiếng nổ vang rền, vì vậy chàng còn được gọi là Riding-Thor. Ngoài ra Thor cũng có năng lực cải tử hoàn sinh: Chàng có thể giết thịt hai con dê của mình bất kỳ lúc nào và sau đó hồi sinh chúng, miễn là xương của chúng được bọc lại trong lớp da.
Thor sở hữu ba bảo vật là chiếc đai lưng sức mạnh, búa Thần Mjolnir và đôi găng tay Thần giúp chàng có thể điều khiển chiếc búa của mình dễ dàng. Chàng kết hôn với nữ Thần Sif và có một người con trai là Modi. Ngoài ra Thor còn một người con riêng khác là Magni.
Có rất nhiều truyền thuyết về những chiến công của Thor, tại đây chúng tôi xin kể lại câu chuyện về cuộc phiêu lưu của Thor đến Utgard – lãnh địa của những người khổng lồ.
Hành trình đến Utgard của Thor
Một lần Thor và những tùy tùng của mình lên đường đến thế giới của những người khổng lồ – vùng đất Utgard. Người khổng lồ trong Thần thoại Bắc Âu là những kẻ rất hung ác và ưa thích bạo lực, được xem như kẻ thù của các vị Thần tộc Aesir và loài người.
Trên đường đi Thor gặp một người khổng lồ tên là Skrymir, Thor đã đánh vào đầu người khổng lồ ba nhát búa nhưng hoàn toàn không hiệu quả. Ở nhát búa thứ nhất, Skrymir nói: “Chỉ nhẹ như một chiếc lá rơi”, ở nhát búa thứ hai, Skrymir vẫn chế giễu: “Nhẹ như một quả sồi rơi.” Trong đòn sau cùng Thor vận hết sức bình sinh mà đánh xuống, thì Skrymir nói: “Chỉ như một thứ gì trên cây vừa nhẹ nhàng rơi xuống mặt tôi.”
Sau đó Skrymir chế giễu Thor là kẻ tí hon yếu ớt rồi khuyên chàng không nên đến lãnh địa Utgard của người khổng lồ, vì ở đó còn có những người to khỏe hơn hắn rất nhiều. Tuy nhiên Thor và đoàn tùy tùng của mình vẫn tiếp tục tiến bước.
Khi đến Utgard, họ bước vào tòa lâu đài khổng lồ tráng lệ và gặp nhà vua của Utgard ở đó. Đức vua của người khổng lồ khinh khỉnh nhìn Thor và hỏi: “Anh có phải là Riding-Thor của tộc Aesir không? Ha ha, anh nên biết rằng chỉ những ai có chút khả năng nào hơn được người khổng lồ chúng tôi thì mới đáng để chúng tôi tôn trọng. Anh có tài năng gì nào?”
“Tôi có thể thi uống rượu với các ông.” – Thor đáp. Vua Utgard nói: “Tốt thôi!”, rồi sai người mang ra một cái sừng khổng lồ đựng đầy rượu, nói tiếp: “Người khổng lồ chúng tôi ai cũng có thể uống hết rượu trong cái sừng này chỉ bằng một hớp. Anh nhỏ bé thế này chắc phải uống hai hớp mới hết được. Có lẽ anh không kém cỏi đến mức phải uống đến ba hớp chứ?”
Thor thấy cái sừng tuy lớn, nhưng chàng tự lượng mình chỉ cần một hớp cũng uống hết được nó. Nào ngờ khi chàng đặt môi vào uống một hơi dài vẫn thấy rượu trong sừng không vơi đi chút nào. Khi Thor ngẩng đầu lên, rượu trong sừng vẫn không hề thay đổi. Nhà vua cười nói: “Anh sẽ làm tốt hơn trong hớp thứ hai đúng không?”
Thor lại uống thêm một hơi thật mạnh thật dài nữa, nhưng lượng rượu hầu như vẫn không khác gì lúc đầu. Lần này nhà vua bĩu môi hỏi: “Chà, kém cỏi vậy sao? Có thật anh là Thor danh tiếng lừng lẫy đó không?”
Bị chế giễu, Thor điên tiết lên vận hết khả năng để uống hớp thứ ba, lần này chàng chỉ dừng lại khi đã hoàn toàn không thể uống tiếp. Lúc này rượu trong sừng quả nhiên có giảm đi một chút, nhưng vẫn còn rất nhiều. Nhà vua cười nói: “Rõ ràng là anh yếu hơn nhiều so với những gì mà người ta đồn đại.”
Thor rất tức giận, bèn nói: “Nếu các ông cho rằng tôi yếu thì hãy để một người trong các ông ra đọ sức với tôi xem.” Vua Utgard đáp: “Không ai muốn đọ sức với một kẻ tí hon như anh cả, lũ trẻ ở đây vẫn thường đùa giỡn bằng cách nâng một con mèo nhỏ lên và ném ra xa, chuyện vặt vãnh này ta hy vọng anh có thể làm được.”
Dứt lời liền có một con mèo xám khổng lồ chạy vào đại sảnh, Thor tiến đến đỡ lấy bụng của nó gắng sức nâng lên, nhưng nó quá nặng! Chàng cố gắng đến đỏ mặt tía tai mà vẫn không lay chuyển được nó. Thor lấy hết tất cả sức lực trong người ra, cuối cùng cũng nhấc được con mèo ấy lên khỏi mặt sàn một đoạn, nhưng chàng hoàn toàn không thể ném nó đi nổi.
Khi đặt con mèo xuống, Thor nhìn thấy sắc mặt của nhà vua hơi thay đổi, nhưng sau đó ông ta cười nói: “Thật đáng tiếc nhưng anh đã thất bại! Anh kém xa so với hình tượng anh hùng mà ta đang nghĩ! Ta sẽ cho các anh một bữa ăn thịnh soạn, sau đó các anh phải rời khỏi đây.”
Thor cảm thấy thất vọng ê chề, ăn uống cũng không ngon miệng. Chàng đành cáo từ và rời đi sớm. Nhà vua tiễn chàng ra bên ngoài và hỏi: “Anh cảm thấy thế nào về chuyến đi của mình đến đây?”, Thor lắc đầu nói: “Chuyến đi này không mang lại chút gì tốt đẹp cho tiếng tăm của tôi và tộc Aesir, tôi thật xấu hổ khi phải mang danh một kẻ yếu nhược.”
Bấy giờ vua Utgard mới nói: “Thật ra anh đã bị ta qua mặt ngay từ đầu mà không biết, giờ ta sẽ cho anh biết sự thật. Người khổng lồ Skrymir mà anh gặp trên đường tới đây chính là ta, mỗi nhát búa của anh chắc chắn đã có thể giết ta nếu ta không phòng bị, ta đã nhờ vào sự bảo vệ của những ngọn núi khổng lồ. Anh có thấy đằng xa kia có ba thung lũng kế tiếp nhau, cái sau lại sâu hơn cái trước không? Chính là do những nhát búa của anh giáng xuống tạo ra đó.”
“Khi anh uống rượu trong chiếc sừng, ta đã phải há hốc kinh ngạc. Đầu kia của chiếc sừng ấy nối liền với đại dương, rượu trong sừng chính là nước trong toàn bộ đại dương, vậy mà anh có thể khiến nó vơi đi một chút, giờ nếu anh để ý kỹ sẽ thấy nước biển hiện tại cũng đã giảm đi một chút so với trước đây! Việc anh nâng được con mèo xám lên khỏi mặt đất khiến ta sợ hãi không sao kể hết, bởi con mèo đó chính là đại mãng xà Jormungand có thân thể quấn quanh 9 thế giới! Anh không hề kém cỏi, Thor, mà còn rất phi thường!”
Biết rằng sau khi nói những lời này thế nào cũng khiến Thor nổi giận vì bị lừa, nhà vua và cả cung điện của ông ta lập tức biến mất ngay. Tuy rằng Thor đã bị qua mặt, nhưng chuyến đi này vẫn thể hiện được sức mạnh phi thường của chàng.
Thor và thời khắc cuối cùng của vũ trụ
Vũ trụ được Thần thoại Bắc Âu miêu tả không phải là một vũ trụ vĩnh hằng, mà trải qua một thời gian rất lâu dài thì nó sẽ dần tàn lụi và diệt vong, điều này cũng trùng khớp với quy luật “Thành – Trụ – Hoại – Diệt” mà các tôn giáo phương Đông hay giảng dạy.
Thời khắc cuối cùng của vũ trụ – Thần thoại Bắc Âu gọi là Ragnarok – sẽ xảy ra trận giao tranh kịch liệt giữa Thiện và Ác. Rất nhiều yêu ma quỷ quái các nơi sẽ nổi dậy chống lại các vị Thần và tiêu diệt loài người, cây thế giới Yggdrasil bị thiêu cháy, 9 cõi thế giới từ dưới đất lên trên trời đều chìm trong máu và lửa. Đại mãng xà Jormungand từ dưới biển bò lên, với kích thước to lớn vô tỉ quấn lấy Trái Đất, đuôi của nó quét ngang bầu trời làm vô số vì sao rơi xuống đất (điều này cũng tương đồng với truyền thuyết về Con Rồng Đỏ trong Kinh Thánh với chiếc đuôi đánh rơi ⅓ các ngôi sao trên trời).
Vào lúc đó các vị Thần cũng dốc toàn lực để đối kháng lại, rất nhiều chiến binh và Thần linh đã cùng tử trận với quái vật trong những trận chiến tàn khốc. Thần Thor, dũng sĩ bậc nhất của các vị Thần Aesir, chính là đối thủ của đại mãng xà Jormungand. Hai bên chiến đấu suốt nhiều ngày, cuối cùng Thor cũng đã giết chết được con rắn khổng lồ phá hoại thế giới ấy, nhưng phần vì kiệt sức, phần vì bị trúng độc của nó, nên chàng cũng hy sinh sau khi bước đi chín bước.
Sau khi Thor và đại mãng xà đều chết, Ragnarok cũng dần tiến đến kết cục tất yếu: Toàn bộ vũ trụ đều sẽ bị hủy diệt. Tuy nhiên ở khoảnh khắc ấy, Thần thoại Bắc Âu tiên tri rằng sẽ xuất hiện “Đấng Toàn Năng Tối Cao”. Ngài có quyền năng cao hơn cả Thần tối cao Odin, Ngài sẽ không để mọi thứ kết thúc mà sẽ canh tân lại vũ trụ.
Sau Ragnarok, các thế lực hắc ám, ma quỷ và tà ác đều hoàn toàn biến mất, mặt đất bắt đầu nổi lên từ đáy biển, ánh mặt trời xua tan mây mù, cây cối lại đâm chồi nảy lộc, loài người cũng được cứu vớt khỏi diệt vong. Kế sau đó, các vị Thần công chính đã hy sinh trong Ragnarok cũng được cứu sống lại và tiếp tục công việc bảo vệ thế giới của mình. Hai người con trai của Thor nối nghiệp cha trở thành Thần sấm. Vũ trụ đã được hồi sinh bởi quyền lực của “Đấng Toàn Năng Tối Cao”.
Thần thoại Bắc Âu kết thúc ở đây. Ragnarok tuy chỉ là một câu chuyện Thần thoại nhưng lại có nhiều nét tương đồng với những lời tiên tri trong các tôn giáo lớn, như tiên tri về thời Mạt Pháp trong Phật giáo và Đạo giáo, hoặc tiên tri về Ngày Tận Thế trong các tôn giáo phương Tây,… Có lẽ Thần thoại này đến từ tín ngưỡng cổ xưa của người Bắc Âu và cũng là một lời tiên tri mà cổ nhân Bắc Âu đã lưu lại cho con người hiện nay.
Thế Di
