Việc Iran đồng ý giảm mạnh hoạt động làm giàu uranium, đổi lấy việc phương Tây dỡ bỏ các biện pháp trừng phạt, đang dấy lên những hi vọng đạt được đột phá tương tự về vấn đề hạt nhân của Triều Tiên.
Trên mạng Sputnik của Nga, chuyên gia Alexander Vorontsov, Trưởng Ban Hàn Quốc và Mông Cổ của Viện Phương Đông (Nga) nhận xét, đàm phán sáu bên về vấn đề hạt nhân của Iran và Triều Tiên có những điểm tương đồng.
Cuộc đàm phán với Triều Tiên được tiến hành từ năm 2003, nhưng đến tháng 4/2009, Bình Nhưỡng đã trục xuất các thanh sát viên Liên Hợp Quốc khỏi nước này, đồng thời tuyên bố rút khỏi cuộc đàm phán vì cho rằng, từ chỗ 6 thành viên bình đẳng, đàm phán đã trở thành phiên xét xử với 5 công tố viên và 1 bị cáo.
Kể từ đó, với các nỗ lực ngoại giao, chủ yếu từ Nga và Trung Quốc, Triều Tiên đã thay đổi quan điểm và nhiều lần đánh tiếng muốn nối lại đàm phán. Tuy nhiên, khi Bình Nhưỡng bắt đầu có dấu hiệu “xuống thang” thì Mỹ, Nhật Bản và Hàn Quốc lại gắn cuộc đàm phán với một số điều kiện tiên quyết. Họ đòi Bình Nhưỡng phải chứng minh thái độ chân thành từ bỏ hạt nhân bằng hành động cụ thể trước khi trở lại bàn đàm phán, thậm chí còn công kích chế độ họ Kim.
Điều này khiến Bình Nhưỡng như bị “chạm phải nọc” và càng trở nên khó đoán về ý định thực sự.
Một số nhà phân tích cho rằng, thái độ của Washington, Tokyo và Seoul đơn giản là chỉ tạo ra cái cớ để không nối lại đàm phán, nhằm tiếp tục chính sách cấm vận và cô lập Triều Tiên.
Tuy nhiên, sự thành công của cuộc đàm phán với Iran đang làm dấy lên hi vọng sẽ tăng cường vị thế của phía ủng hộ nối lại đàm phán 6 bên về vấn đề hạt nhân của Triều Tiên. Nhưng theo chuyên gia Vorontsov, khác với tình hình Iran, chính quyền Washington ít được tự do hơn. Mỹ phải ngó chừng các đồng minh Tokyo và Seoul, những người luôn theo dõi chặt chẽ mối liên hệ giữa Washington và Bình Nhưỡng. Mặt khác, Washington cũng cần phải lưu ý đến tinh thần chống Triều Tiên mạnh mẽ trong Quốc hội Mỹ.
Tuy nhiên, lịch sử cho thấy, có nhiều điều phụ thuộc vào quan điểm, thái độ của Tổng thống. Tổng thống Bill Clinton từng tuyên bố chuẩn bị chiến tranh với Triều Tiên nhưng kết thúc lại bằng đàm phán mang tính xây dựng và gần như sẵn sàng chấp nhận Bình Nhưỡng về mặt ngoại giao. Tổng thống Bush (con) ban đầu đưa Triều Tiên vào danh sách “trục ma quỷ” nhưng sau đó lại chuyển sang đối thoại. Biết đâu, trước khi kết thúc nhiệm kỳ Tổng thống của mình, ông Obama lại muốn lập một một thành công mới trong chính sách đối ngoại, tương tự như thỏa thuận hạt nhân với Iran?
Theo Dân Trí