Hôm thứ Ba (9/9), Hạ viện Mỹ vừa tiến hành bỏ phiếu để quy kết tội danh cho Tổng thống Barack Obama về việc trao đổi tù binh mà không thông báo trước 30 ngày cho Quốc hội.
Tổng thổng Barack Obama (phải) và trung sĩ Bowe Bergdahl (trái).
Tổng thống Obama đã vượt mặt Quốc hội Mỹ khi cho phép trao đổi trung sĩ Bowe Bergdahl để đổi lấy 5 kẻ cầm đầu tổ chức khủng bố Taliban tại nhà tù Mỹ ở vịnh Guantanamo (Cuba) tháng Năm vừa qua.
Tỷ lệ bỏ phiếu là 249-163 với gần 24 thành viên Đảng Dân chủ đã đi ngược ý của Đảng mình mà ủng hộ điều luật bất thành văn này.
“Khi trả tự do cho 5 kẻ cầm đầu Taliban, chính quyền Obama đã khiến người dân nước Mỹ trở nên bất an”, phát ngôn viên John Boehner nói trong một thông cáo.
Việc bỏ phiếu kiện Tổng thống Obama diễn ra đúng thời điểm quan trọng khi Chính phủ Mỹ nỗ lực tập hợp sự ủng hộ của Quốc tế và Quốc hội để chống lại mối đe dọa lớn dần từ phiến quân ISIS ở Iraq và Syria. Diễn ra ngay trước buổi diễn văn của Tổng thống với toàn nước Mỹ, cuộc tranh luận và bỏ phiếu này cũng xảy ra cùng lúc với cuộc họp tại Nhà Trắng giữa các lãnh đạo Thượng viện và Tổng thống.
Thượng nghị sĩ Alcee Hastings, cũng là một đảng viên Dân chủ cho rằng, việc bỏ phiếu diễn ra chưa đầy 2 tháng trước cuộc bầu cử chỉ đơn giản là một nỗ lực cho thấy sự nhượng bộ đối với nhóm cử tri chủ chốt của Đảng Cộng hòa.
Những thành viên Đảng Cộng hòa khẳng định, rõ ràng Obama đã vi phạm một đạo luật yêu cầu Chính phủ phải thông báo ít nhất 30 ngày trước khi thực hiện chuyển tù nhân từ nhà ngục Vịnh Guantanamo. Kết luận trên cũng được đưa ra trong báo cáo từ Văn phòng Trách nhiệm Chính phủ tháng trước.
“Chính phủ đã tước đi cơ hội để Quốc hội có thể xem xét những rủi ro đối với quốc gia cũng như những hậu quả từ việc thương thảo với khủng bố”, Thượng nghị sĩ Howard “Buck” McKeon của Đảng Cộng Hòa, kiêm chủ tịch Ủy ban Vũ trang Hạ viện nói.
5 nhân vật cấp cao của Taliban được thả tự do khỏi nhà tù Mỹ ở Vịnh Guantanamo để đổi lấy trung sĩ Bowe Bergdahl, người bị Taliban bắt giữ tại tỉnh Paktika, miền đông Afghanistan vào ngày 30/6/2009. 5 thủ lĩnh Taliban này sẽ lưu lại Qatar trong một năm.
Các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa cùng một số đảng viên Dân chủ đã rất tức giận với Obama và các thành viên của Chính phủ vì không thông báo về việc trao đổi tù binh trong khi có đến 80 – 90 thành viên Chính phủ đã biết trước việc này. Chính phủ đã đưa ra một số lời giải thích về quyết định trên, bao gồm viện dẫn mối lo về tình hình sức khỏe và an toàn của Bergdahl thúc đẩy phải hành động cấp tốc, cũng như lo ngại thông tin thỏa thuận bị rò rỉ dẫn tới hỏng chuyện.
Adam Smith, nghị sĩ Dân chủ của bang Washington, đồng chủ tịch của đảng này trong Uỷ ban Vũ trang, cho rằng Tổng thống nên thông báo cho Quốc hội. Tuy nhiên, ông Obama nói chính phủ của mình đang thực hiện vai trò là tư lệnh đầu ngành và có quyền bỏ qua đạo luật trên.
Nghị quyết này là một cuộc tấn công đảng phái do Đảng Cộng hòa tạo ra nhằm chống lại Tổng thống là thành viên Đảng Dân chủ. Bản thân cựu tổng thống Mỹ G.W.Bush cũng đã liên tục vi phạm quy định này sau vụ khủng bố hôm 11/9, Thượng sĩ Smith nói thêm.
Thượng sĩ John Barrow thuộc Đảng Dân chủ ở bang Georgia, người sẽ có cuộc tái bầu cử khá khó khăn vào mùa thu này, cũng lên tiếng ủng hộ nghị quyết. Ông không hài lòng với việc Tổng thống Obama đã tiến hành đàm phán với khủng bố và chỉ thông báo với Quốc hội khi sự đã rồi.
Theo một số thành viên Quốc hội, Bergdahl chỉ là một lính đào ngũ và Hoa Kỳ đã trả giá quá đắt để đổi lấy tự do của anh ta. Một số nhà lập pháp còn trích dẫn thông tin tình báo cho thấy các thủ lĩnh cấp cao của Taliban có thể trở lại chiến trường Afghanistan.
Bản nghị quyết, không có hiệu lực pháp luật và sẽ không được Thượng viện xem xét, “lên án và phản đối việc chính quyền Obama không thực hiện yêu cầu thông báo trước 30 ngày theo luật định khi trao đổi 5 thủ lĩnh của Taliban bị giam giữ tại Trạm Hải quân Hoa Kỳ, vịnh Guantanamo, Cuba”.
Hội đồng Tham mưu trưởng Liên quân Mỹ đã nhất trí hỗ trợ việc trao đổi với lí do, Mỹ có một cam kết thiêng liêng đối với những người phục vụ đất nước, sẽ không bao giờ bỏ lại bất kỳ ai đằng sau chiến trường. Đại tướng Martin Dempsey, Tổng tham mưu trưởng Liên quân Hoa Kỳ, nói cuộc trao đổi hồi tháng Năm là “khả năng cuối cùng và cũng là cơ hội tốt nhất” để giải cứu Bergdahl.
Bergdahl hiện đang thực hiện các nhiệm vụ hành chính tại Fort Sam Houston ở San Antonio, trong khi việc người lính này bị Taliban bắt giữ đang được điều tra.
Hồ Duyên@Tinhhoa.net – news.yahoo.com