Trong một xã hội mà phần lớn nam giới hoặc đang phục vụ trong quân ngũ, hoặc đang mắc kẹt trong những công việc nhà nước với thu nhập thấp, phụ nữ Triều Tiên đang là người gánh vác kinh tế gia đình nhờ buôn bán tại các thị trường phi chính thức.
Theo kết quả nghiên cứu của Viện Thống nhất Hàn Quốc (KINU), phụ nữ Triều Tiên chiếm một nửa trong số 12 triệu người Triều Tiên đang làm kinh tế, song kiếm tới hơn 70% thu nhập trong mỗi gia đình, chủ yếu nhờ buôn bán ở những thị trường phi chính thức đang phát triển nhanh chóng trong những năm gần đây. Hiện phần lớn nam giới nước này hoặc đang phục vụ trong quân ngũ, hoặc đang mắc kẹt trong những công việc nhà nước với thu nhập thấp.
Cô Jung, 26 tuổi, đã sang Hàn Quốc từ năm 2012, theo học một trường cao đẳng và thường làm thêm để gửi tiền về quê giúp mẹ kinh doanh rượu ngô và nuôi heo. “Cha tôi làm công việc nhà nước và không được trả lương, ông phải làm như một nghĩa vụ“, Jung cho biết.
Hiện đất nước biệt lập này đang dần chuyển sang một nền kinh tế thị trường phi chính thức, và phụ nữ đóng vai trò tích cực trong quá trình này. Tuy nhiên, nam giới vẫn chiếm ưu thế trong quân đội và chính phủ. Một số phụ nữ ít ỏi có mặt trong giới thượng lưu của Triều Tiên đều là những người thân của nhà lãnh đạo Kim Jong-un, như cô em gái Kim Yo-jong và người cô Kim Kyong-hui.
Nền kinh tế thị trường “xám” vẫn được tồn tại ở đất nước khắt khe này bởi một số quan chức tham nhũng tham gia vào thị trường này. Các tiểu thương đã lập các quầy hàng ở một số trong khoảng 400 khu chợ trên khắp đất nước, và phải trả tiền “bảo kê” cho các quan chức để duy trì. Vì thế, số tiền mà những người buôn bán độc lập kiếm được không nhiều.
Những người chồng không giỏi kiếm tiền
Thông tin từ 60 phụ nữ Triều Tiên đào tẩu sang Hàn Quốc trong năm 2011-2012 cho thấy, thu nhập không chính thức hàng tháng của nhiều người trong số họ chỉ vào khoảng 50.000 – 150.000 won (tương đương 6 – 18 USD theo tỷ giá chợ đen).
Tuy nhiên, mức thu nhập này cũng đã là nhiều so với mức lương nhà nước của các ông chồng với khoảng 2.000-6.000 won/tháng, thậm chí còn ít hơn giá 1kg gạo ở thành phố Hyesan tức 8.500 won. Dù vậy, hiện các số liệu này vẫn chưa được xác thực, đồng thời 60 người phụ nữ đào tẩu được khảo sát phần lớn đến từ các vùng nông thôn, trong khi phụ nữ thành thị ở Triều Tiên được cho là kiếm được số tiền lớn hơn nhiều.
Một người phụ nữ đào tẩu tên là Kim Min-jung, chuyên làm nghề mai mối, cho hay, phụ nữ Triều Tiên thường xuyên phàn nàn về đàn ông nước này, ví họ giống như “những chiếc đèn mất điện suốt cả ngày”. Phụ nữ Triều Tiên thường xem đàn ông là vô dụng, và không kiếm được tiền nuôi gia đình, bà Kim nói.
Bản khảo sát các phụ nữ đào tẩu cũng chỉ ra một xu hướng, khi phụ nữ nắm quyền về kinh tế thì sẽ có nhiều người tìm cách ly hôn hơn.
Ngoài ra, việc phái yếu giỏi kiếm tiền hơn đang thay đổi văn hóa gia trưởng tại Triều Tiên, vốn luôn có định kiến rằng phụ nữ phải ở nhà để chu toàn cho gia đình.
Bà Kim Eun-ju, Giám đốc Trung tâm chính trị và phụ nữ Hàn Quốc ở Seoul cho hay, mức sống của Triều Tiên hiện phụ thuộc vào khả năng kinh doanh của phụ nữ, chứ không phụ thuộc vào nhà nước. “Phụ nữ đang thay thế vai trò của nhà nước thông qua nền kinh tế thị trường”, bà Kim nhận định.
Theo Dân Trí