Trước sự xuất hiện thường xuyên của Bắc Kinh tại đảo Pag Asa, Bộ Ngoại giao Philippines hôm 4/4 đã chính thức ra thông cáo: sự hiện diện của hơn 200 tàu cá Trung Quốc đến gần đảo Thị Tứ trên Biển Đông là hành động bất hợp pháp và vi phạm chủ quyền của Philippines.
Được biết, Manila coi khu vực này là nơi ngư dân đánh cá, nhưng suốt 1 tháng nay, các tàu của Trung Quốc thường xuyên hiện diện ở đó và ngăn cản việc đánh cá của cư dân nước này.
Phát biểu trước báo giới, Đại úy Jason Ramon, phát ngôn viên Bộ chỉ huy quân đội miền Tây Philippines cho hay, Manila đã theo dõi hơn 200 tàu thuyền Trung Quốc gần đảo Thị Tứ từ tháng 1 đến tháng 3 năm nay.
Ông cho rằng những người này không phải là ngư dân: “Có những lúc họ chỉ có mặt ở đó mà không hề đánh cá. Họ chỉ đơn giản là đóng cứ ở đó.”
“Trung Quốc nói họ là bạn của chúng ta, nhưng một người bạn thì không gửi hàng trăm binh sĩ, không đưa hàng trăm tàu đến để quấy nhiễu ngư dân của chúng ta”, thượng nghị sĩ Richard Gordon của nước này cho hay.
Phát biểu vào cuối ngày 04/04 trước các công tố viên về khả năng nổ ra xung đột võ trang nếu Trung Quốc ‘đụng’ vào đảo mà người Philippines gọi là Pag Asa, Tổng thống Rodrigo Duterte tuyên bố: “Tôi sẽ không nài nỉ hay cầu xin mà tôi chỉ nói với quý vị (tức Trung Quốc) rằng hãy buông Pag Asa ra vì tôi có binh lính ở đó.”
Ông Rodrigo nhấn mạnh: “Nếu quý vị đụng đến Pag Asa, lúc đó, tôi sẽ nói với binh sĩ của tôi chuẩn bị cho các nhiệm vụ cảm tử “.
Theo đánh giá của các nhà quan sát, đây là một trường hợp hiếm hoi khi Tổng thống Duterte lên tiếng mạnh mẽ với Trung Quốc về tranh chấp chủ quyền ở Thị Tứ vì từ khi lên nắm quyền vào năm 2016 khi mà ông luôn có chủ trương thân thiện với Trung Quốc.
Trước đó, Tổng thống Duterte còn thậm chí gạt sang bên phán quyết của tòa Trọng tài quốc tế đối với vụ kiện giữa Philippines và Trung Quốc về vấn đề Biển Đông, vốn được đánh giá là có lợi cho Philippines và bất lợi cho Trung Quốc.
“Chúng tôi kêu gọi các bên liên quan hủy bỏ mọi hành động và các hoạt động trái với Tuyên bố ASEAN-Trung Quốc về Ứng xử của các Bên ở Biển Đông (DOC), vì những điều này tạo ra căng thẳng, mất lòng tin và sự bất ổn, và đe dọa hòa bình và ổn định khu vực”, Bộ Ngoại giao Philippines cho hay.
Tuy nhiên, tại cuộc gặp với người phát ngôn Phủ tổng thống Philippines Salvador Panelo, Đại sứ Trung Quốc Zhao Jianhua khẳng định những người lái tàu Trung Quốc nêu trên là “ngư dân, chứ không phải dân quân”.
Anh Thư (t/h)