Ông Kerry phản đối mạnh mẽ việc Trung Quốc xây đảo ở Biển Đông

Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry (T) gặp Ngoại trưởng Trung Quốc Vương Nghị (Wang Yi), Bắc Kinh, 16/05/2015 REUTERS/

Ngoại trưởng Hoa Kỳ John Kerry đã vấp phải sự từ chối thô bạo của Bắc Kinh, khi yêu cầu quan tâm đến lời cảnh báo của Washington về các hành động của Trung Quốc tại Biển Đông, nguyên do gây căng thẳng với các nước láng giềng, RFI đưa tin.

Đến Bắc Kinh sáng 16/5/2015, ông John Kerry hội đàm với đồng nhiệm Trung Quốc Vương Nghị. Theo những người thân cận, Ngoại trưởng Mỹ đã phản đối mạnh mẽ việc quân đội Trung Quốc xây các đảo nhân tạo tại Biển Đông.

Sau cuộc gặp gỡ, Vương Nghị nói với báo chí bằng giọng điệu cứng rắn nhằm bao biện cho hành động phi pháp của mình ở quần đảo Trường Sa.

Lầu Năm Góc có ý định gửi các chiến hạm và phi cơ trinh sát đến khu vực 12 hải lý để đảm bảo tự do hàng hải xung quanh các đảo nhân tạo mà Bắc Kinh đã tăng tốc xây dựng từ một năm qua. Vùng lãnh hải được quốc tế công nhận là 12 hải lý xung quanh các đảo tự nhiên, và theo Washington, không thể áp dụng cho các đảo nhân tạo được tự ý bồi đắp.

Ngoại trưởng John Kerry tuyên bố: “Tôi yêu cầu Trung Quốc, thông qua Ngoại trưởng Vương Nghị, có những biện pháp hài hòa với các bên để giảm bớt căng thẳng và gia tăng cơ hội cho một giải pháp ngoại giao”.

Nhấn mạnh rằng Hoa Kỳ “quan ngại về tiến độ và tầm cỡ” của các công trường xây dựng Trung Quốc, ông kêu gọi một “giải pháp ngoại giao thông minh” thay vì “các tiền đồn và sân bay”.

Các công trình của Trung Quốc, đôi khi được mệnh danh là “Vạn lý trường thành” ở Biển Đông được xây dựng tại quần đảo Trường Sa của Việt Nam. Trung Quốc yêu sách chủ quyền trên hầu như toàn bộ Biển Đông, gây căng thẳng ngoại giao với các nước láng giềng.

Tuần trước, Lầu Năm Góc công bố các hình ảnh vệ tinh cho thấy Trung Quốc bồi đắp các đảo san hô, chuyển đổi thành các cảng biển và công trình khác, trong đó có một phi đạo dài. Nhờ việc lấn biển này, diện tích sử dụng chỉ trong một năm từ 200 hecta đã tăng lên 800 hecta.

Theo các nhà phân tích, tuy ý định của Lầu Năm Góc đã được Tổng thống Barack Obama chuẩn y, việc Đệ thất hạm đội của Mỹ tiến vào Thái Bình Dương, vùng biển mà Bắc Kinh coi như “ao nhà” của họ, có thể gây ra khủng hoảng nghiêm trọng giữa hai cường quốc kinh tế. Hơn nữa Biển Đông còn là tuyến đường hàng hải và thương mại chiến lược.

Không quân và Hải quân hai nước đã từng suýt đụng độ nhiều lần trong khu vực tranh chấp.

Ngoại trưởng John Kerry sẽ phải thuyết phục các quan chức cao cấp Trung Quốc, nhất là Tập Cận Bình sẽ gặp ngày 17/5, về “các hậu quả hết sức bất lợi cho hình ảnh của Trung Quốc, trong quan hệ với các láng giềng, ổn định khu vực và có thể cả quan hệ Mỹ-Trung” do hành động xây đảo nhân tạo. Ông “sẽ khẳng định quyết tâm của Hoa Kỳ về duy trì tự do hàng hải”.

Trong hôm 16/5, ông John Kerry cũng gặp nhân vật số hai của Quân ủy trung ương, tướng Phạm Trường Long. AFP nhắc lại, Quân ủy trung ương do Tập Cận Bình làm chủ tịch, là cơ quan chỉ đạo quân đội Trung Quốc.

THỤY MY