Nhiều hòn đảo đã biến mất khỏi bản đồ địa lý một cách khó hiểu. Cho đến tận bây giờ, sự biến mất của những hòn đảo này vẫn để lại muôn vàn câu chuyện bí ẩn.
Đảo St Brendan
Vào năm 530 sau CN, thầy tu người Ireland tên là Brendan và các đồ đệ của mình đã vượt qua Đại Tây Dương để đi tìm vùng đất thiên đường. Trong suốt 7 năm, họ sống trên một hòn đảo với khí hậu hoàn hảo cùng thiên nhiên trù phú. Người ta cho rằng chuyến đi này là có thực dù phải 300 năm sau nó mới được biết đến.
Hòn đảo mang tên St Brendan đã xuất hiện trên tấm bản đồ nổi tiếng nhất của thời Trung cổ có tên Hereford Mappa Mundi. Nó cũng xuất hiện trong các bản đồ ở thế kỉ 17 của Mercator và Ortelius. Theo đó, hòn đảo này được cho là nằm ở phía Tây Canaries, Tây Ban Nha. Mặc dù sau này, hòn đảo không còn xuất hiện trên bản đồ và bị coi là không tồn tại nhưng vẫn có những người không ngừng tin vào nó.
Đảo Buss
Cuộc tìm kiếm con đường Tây Bắc từ châu Âu sang châu Á bắt đầu một cách chính thức vào năm 1576 bởi Martin Frobisher. Trong chuyến đi thứ 2 trên con tàu mang tên Emmanuel, ông đã đi ngang một hòn đảo mà được miêu tả là “một nơi đầy hoa trái, với những cánh rừng và là vùng đất tuyệt vời”. Hòn đảo được đặt tên là Buss và xác định có trên bản đồ, nhưng phải tới năm 1671, sau nhiều cuộc tìm kiếm, một thủy thủ người Anh tên Thomas Shepard mới có thể đặt chân lên hòn đảo này. Sau đó, Shepard có tìm cách quay lại nơi đây nhưng không thành công. Đảo Buss sớm biến mất và người ta cho rằng nó đã chìm xuống dưới nước. Đến giữa thế kỉ 19, những người vẽ bản đồ xóa tên đảo ra khỏi bản đồ địa lý.
Đảo Frisland
Năm 1558, Nicolo Zeno đã công bố một tấm bản đồ và các lá thư được cho là từ cụ tổ của ông và một người khác trong dòng họ, những người đã đi qua Bắc Đại Tây Dương vào năm 1400. Các bức thư được viết giữa 2 người, gửi từ một hòn đảo mang tên Frisland. Trên bản đồ, Frishland nằm ở giữa cực Tây Bắc của Scotland và Nauy. Tuy nhiên những bức thư này được cho là không rõ ràng khi chúng được công bố lần đầu, nhưng điều đó không cản trở việc các nhà làm bản đồ nổi tiếng thời đó công nhận sự tồn tại của đảo Frisland.
Thường họ vẽ hòn đảo ở vị trí mà Zeno miêu tả, đôi khi nằm lệch rất xa về phía Tây, tới mức nó thành một phần của Bắc Mỹ. Một số bản đồ còn kèm theo cả tên các dãy núi, vịnh biển và các thị trấn. Tuy nhiên giờ đây, Frisland chỉ còn được biết đến như một hòn đảo huyền thoại, là sản phẩm của trí tưởng tượng hay một sự nhầm lẫn từ xa xưa.
Quần đảo Emerald và Nimrod
Tới cuối thế kỉ 18, trọng tâm của các cuộc thám hiểm đã chuyển từ Bắc Đại Tây Dương sang Nam Thái Bình Dương. Dù các thủy thủ đã đưa ra các câu chuyện về việc Tahiti là một thiên đường, các cuộc tìm kiếm vẫn tập trung vào những thứ có ích hơn như gỗ, khoáng sản hay thậm chí cả những hòn đảo có thể trở thành địa điểm tập kết tàu giữa Nam Mỹ và Úc. Tới thời điểm này, các vấn đề trong việc ghi nhận kinh độ đã được giải quyết và các tọa độ chính xác đã được đưa vào trong nhật kí hải trình của các con tàu.
Vào năm 1821, đảo Emerald đã được thuyền trưởng William Eliot phát hiện đầu tiên và đặt tên. Sau đó đến năm 1828 một quần đảo khác được phát hiện và đặt tên là Nimrod cùng tên với con tàu đã phát hiện ra nó. Tuy nhiên, năm 1909, khi thuyền trưởng John King Davis tới đúng vị trí của hai hòn đảo như trên bản đồ, nhưng không có dấu tích gì về sự tồn tại của chúng. Rất có thể Eliot và các thủy thủ trên con tàu Nimrod kia đã gặp phải hiện tượng ảo giác vùng cực khiến họ tin rằng mình đã thấy các hòn đảo. Và phải tới năm 1940, người ta mới xếp đảo Emerald và quần đảo Nimrod vào danh sách các hòn đảo không có thực.
Vùng đất Crocker
Năm 1906, Robert Peary tìm thấy một vùng đất lớn ngoài khơi đảo Ellesmere ở vùng Bắc Cực và đặt tên cho vùng đất này là Crocker, theo tên một trong những người hỗ trợ tài chính cho mình. Dù có một số lời buộc tội rằng Peary đã tạo ra một vụ lừa đảo, nhiều khả năng ông đã gặp phải hiện tượng ảo giác vùng cực. Năm 1913, một cuộc thám hiểm do Donald Baxter MacMillan đến từ Bảo tàng Lịch sử Tự nhiên Mỹ dẫn đầu đã được tiến hành. Ông rất hứng thú với việc phát hiện ra các loài thực vật, động vật mới và thậm chí là cả một giống người mới và đã lên đường đi tìm hiểu về vùng đất Crocker. Như nhiều chuyến thám hiểm địa cực trước đó, cuộc thám hiểm này nhanh chóng gặp các điều kiện tồi tệ hơn dự kiến. Các vết thương do bỏng lạnh và ốm đau đã buộc nhiều thành viên quay lại nơi đóng trại. Thêm nữa, những người Inuit bản địa khẳng định rằng không có vùng đất nào như vậy.
Khi tình hình trở nên tồi tệ, MacMillan cho thợ máy Fitzhugh Green và dẫn đường bản địa Piugaattoq đi thăm dò vùng đất nhưng giữa hai người xảy ra hiểu lầm và Green đã bắn chết Piugaattoq. Đoàn thám hiểm của MacMillan bị kẹt trong vùng cực suốt 4 năm. Cuộc thám hiểm là một thảm họa và điều duy nhất họ đạt được là các bức ảnh chụp người Inuit.
Theo Dantri