Với việc giành quyền kiểm soát nhiều khu vực rộng lớn ở Syria và Iraq, đồng thời công khai là một vương quốc Hồi giáo tự xưng, ISIS đã trở thành một trong những mối đe dọa đáng quan tâm nhất đến sự ổn định ở Trung Đông trong nhiều năm qua. Vậy ISIS là gì?
ISIS là gì?
Nhà nước Hồi giáo là một nhóm chiến binh Hồi giáo thuộc dòng Sunni có nguồn gốc từ tổ chức vũ trang Al-Qaeda ở Iraq. Tuy nhiên, do nhóm này có nhiều thủ đoạn quá cực đoan nên đầu năm nay, Al-Qaeda cũng đã phải lên tiếng chối bỏ mối quan hệ với nhóm phiến quân này.
Tổ chức này giành quyền lực như thế nào?
Nhà nước Hồi giáo đã lợi dụng sự căng thẳng giữa những người theo đạo Hồi thuộc dòng Sunni và Shiite, đồng thời nhận được sự ủng hộ sau cuộc chiếm đóng của Mỹ tại Iraq và cuộc nội chiến diễn ra suốt 3 năm ở Syria.
Tại sao có nhiều tên gọi khác nhau của Nhà nước Hồi giáo?
Nhà nước Hồi giáo được gọi là ISIS (Islamic State of Iraq and Syria) hoặc ISIL (Islamic State of Iraq and the Levant).
Nhiều hãng thông tấn lớn đã sử dụng tên gọi ISIL, bởi ISIS “không đủ để thể hiện cho tham vọng chỉ dừng lại ở Iraq và Syria của tổ chức này”.
Mục tiêu của Nhà nước Hồi giáo là gì?
Tổ chức này tin vào việc thực thi nghiêm ngặt giáo luật Sharia. Các thành viên của Nhà nước Hồi giáo đã tiến hành “thanh lọc sắc tộc và tôn giáo trên diện rộng”, theo một phát biểu của Cao ủy Nhân quyền Liên Hiệp Quốc Navi Pillay.
Mục tiêu của họ nhắm vào cộng đồng người theo đạo Cơ đốc, người Turkmen, Shabaks và Yazidis.
Ai cầm đầu tổ chức ISIS?
Abu Bakr al-Baghdadi là người đứng đầu Nhà nước Hồi giáo, đồng thời cũng có tên trong danh sách các khủng bố toàn cầu được đặc biệt lưu tâm của Bộ ngoại giao Mỹ và được tờ Le Monde của Pháp gọi là tân trùm khủng bố Osama bin Laden.
Nguồn tài trợ cho sự tồn tại của Nhà nước Hồi giáo?
Đòi tiền chuộc từ các vụ bắt cóc, cướp bóc, thu nhập từ việc buôn bán dầu là một trong số cách thức duy trì và cấp vốn cho các hoạt động của tổ chức này, NBC News đưa tin.
Ngoài ra, tổ chức này cũng được các ông chủ giàu có trả tiền để làm vệ sĩ cho họ, theo Wall Street Journal.
Trên thực tế, Nhà nước Hồi giáo có thực sự là một quốc gia?
Nhà nước Hồi giáo đã chiếm đóng gần ⅓ lãnh thổ Iraq và Syria, bao gồm một số thành phố quan trọng về mặt chiến lược như Fallujah, Mosul ở Iraq và Raqqa ở Syria. Tổ chức này cai quản khoảng vài triệu người dưới sự quản giáo chặt chẽ của luật đạo Hồi. Tổ chức này tuyên bố đang có một đội quân với hàng ngàn tay súng trang bị vũ khí hạng nặng và đã tự thiết lập chính quyền và bộ tư pháp riêng của mình.
Tại sao tổ chức này thu hút được rất nhiều thanh niên Hồi giáo?
Nhà nước Hồi giáo đã lợi dụng những cuộc xung đột đảng phái để dẫn đến những vấn nạn tham nhũng và sự suy yếu trên toàn lãnh thổ Iraq và Syria.
Với các chương trình vượt ra khỏi phạm vi quốc gia của mình, Nhà nước Hồi giáo đã trở thành một tổ chức rất có sức hấp dẫn đối với những thanh niên Hồi giáo không có quyền công dân trên toàn thế giới.
Nhóm phiến quân này có tham vọng tấn công phương Tây?
Cho đến nay, Nhà nước Hồi giáo vẫn chưa lộ rõ tham vọng, chưa nói đến khả năng tấn công khủng bố lớn nhắm vào phương Tây. Nhưng điều đó có thể thay đổi.
Ngoài vụ hành quyết các nhà báo Mỹ và những cuộc tấn công bừa bãi của một số chiến binh Hồi giáo đơn lẻ thì vẫn chưa có nhiều chứng cứ cho thấy nhóm này đang chính thức đe dọa phương Tây.
Bùi Hương, Hồ Duyên – Theo USA Today, The Japan Times