Dịch viêm phổi Vũ Hán đã vượt khỏi tầm kiểm soát, chính quyền địa phương của Trung Quốc dường như phớt lờ chỉ thị “chỉ huy thống nhất” của Bắc Kinh, lao vào tình trạng hỗn loạn, thậm chí là giữ lại vật tư phòng dịch của nhau.
Mới đây, trên mạng lan truyền công văn của Bộ chỉ huy phòng chống dịch bệnh thành phố Thanh Đảo phát cho Hải quan Thanh Đảo. Trong công văn cho thấy, 100 ngàn khẩu trang N94 được chính quyền thành phố Thanh Đảo đặt mua từ Hàn Quốc đã bị Hải quan Thẩm Dương giữ lại, ngoài ra còn có 150 ngàn khẩu trang N95 khác được nhập khẩu từ Nhật Bản cũng nằm trong “vòng kiềm tỏa” của Hải quan Thẩm Dương, lo lắng số khẩu trang này cũng bị giữ lại.
Công văn nói rằng, đã biết được tin một lô khẩu trang và các vật tư phòng chống dịch khác do Thẩm Dương nhập khẩu từ Hàn Quốc sẽ vận chuyển qua Thanh Đảo, yêu cầu Hải quan Thanh Đảo tạm giữ những vật tư này, chính quyền Thanh Đảo hỗ trợ xử lý theo “nguyên tắc ngang nhau”.
Ngay từ ngày 29/1, Văn phòng Quốc vụ viện Trung Quốc đã ra thông báo khẩn cấp cho tất cả các bộ và ủy ban, tỉnh, thành phố, yêu cầu các vật tư phòng chống dịch bệnh được phân phối thống nhất bởi Quốc vụ viện, chính quyền các cấp địa phương “không được tạm giữ, điều động dưới bất cứ hình thức nào”. Điều này cho thấy tình hình chính quyền địa phương tự tiện tạm giữ vật tư đã sớm xảy ra.
Vài ngày trước, trên mạng cũng lan truyền thông báo của thành phố Đại Lý, tỉnh Vân Nam “trưng dụng khẩn cấp theo luật” số khẩu trang thành phố Trùng Khánh đặt mua vào ngày 2/2.
Nội dung thông báo biểu thị, thành phố Đại Lý đã tạm giữ 9 kiện khẩu trang vận chuyển từ thành phố Thụy Lệ, Vân Nam đến thành phố Trùng Khánh, đồng thời yêu cầu đơn vị bị trưng dụng phải nộp đơn xin bồi thường trong vòng một năm, quá thời hạn trên thì tương đương với việc từ bỏ bồi thường. Ký tên thông báo là Cục y tế và sức khỏe thành phố Đại Lý.
Theo truyền thông Đại lục, lô vật tư này là “vật tư khẩn cấp” được mua bởi các doanh nghiệp được chỉ định của chính quyền thành phố Trùng Khánh để phòng ngừa và kiểm soát tình hình dịch bệnh ở Trùng Khánh. Ngoài Trùng Khánh, chính quyền thành phố Đại Lý cũng chặn khẩu trang từ các khu vực khác, ngay cả số khẩu trang được thành phố Hoàng Thạch, tỉnh Hồ Bắc, nơi bị thiệt hại nghiêm trọng nhất vì bệnh dịch cũng bị Đại Lý tạm giữ.
Các thành phố cũng khẩn trương ban hành các công văn yêu cầu trả lại khẩu trang. Câu trả lời của thành phố Đại Lý là, khẩu trang đã được phân phối để sử dụng, không thể truy hồi. Sau khi truyền thông Đại lục tiết lộ sự việc này, thành phố Đại Lý cũng đành phải xin lỗi dưới áp lực của dư luận.
Đối với việc này, cư dân mạng biểu thị, cái gọi là “quyền uy trung ương” đã không thể giải quyết những khó khăn thực tế của chính quyền địa phương, chính quyền địa phương cũng đành phải làm theo ý mình. Còn có cư dân mạng nói rằng: “Mặc cho bọn họ giành đi giành lại, số khẩu trang này cũng không thể đến được tay người dân”.
So với mua sắm công, việc vật tư người dân tự mua sắm bị “trưng dụng” dường như khá phổ biến. Gần đây, nhiều người trên các phương tiện truyền thông xã hội trực tuyến đã phàn nàn, khẩu trang, đồ bảo hộ và các vật tư khác được mua bởi các doanh nghiệp hoặc cá nhân từ nước ngoài để quyên góp hoặc sử dụng cá nhân đã bị tạm giữ hoặc trưng dụng tại cảng Thượng Hải. Hải quan Thượng Hải đã lên tiếng phủ nhận việc này.
Nhiều nguồn tin cho biết, trước đó, nhiều vật tư bảo hộ do nước ngoài và người dân quyên tặng, được ưu tiên cung ứng cho giới quyền quý và chính quyền ở các nơi, việc cung ứng cho nhân viên y tế ở tuyến đầu là rất khó đảm bảo. Nhiều nhà tài trợ đều đang tìm cách vượt qua Hội Chữ thập đỏ, trực tiếp gửi vật tư ra tuyến đầu phòng dịch.
Minh Huy (Theo NTDTV)