Thủ tướng Trung Quốc Lý Khắc Cường gần đây đã thừa nhận “Thu nhập hàng tháng của 600 triệu người Trung Quốc chỉ ở mức 1.000 NDT”. Ngoại giới cho rằng, câu nói này đòi hỏi sự dũng cảm rất lớn, cũng giống như năm đó Lưu Thiếu Kỳ nói rằng nạn đói là “nhân họa” do Mao Trạch Đông gây ra.
Tại cuộc họp báo sau khi bế mạc Đại hội Đại biểu Nhân dân, Lý Khắc Cường dường như đã lơ đãng nói ra một câu nói thật, thừa nhận Trung Quốc còn rất nhiều người nghèo. Điều này giống như một quả bom hạt nhân được ném xuống và sóng xung kích đến nay vẫn không bị phân tán.
Một người bạn trong danh sách bạn bè của WeChat bình luận: “Động thái của Lý Khắc Cường giống như lời nói thêm của Lưu Thiếu Kỳ năm 1962 phát biểu trước 7.000 người, Lưu Thiếu Kỳ nói nạn đói 3 năm là ‘3 phần do thiên tai, 7 phần do con người, ngay lập tức khiến Mao Trạch Đông rơi vào thế bị động, không thể không tự phê bình và kiểm điểm bản thân trong đại hội. Nhưng vì sao Lý Khắc Cường cũng muốn làm như thế? Ông chẳng lẽ không biết kết thúc của Lưu Thiếu Kỳ sau đó?”
Còn có một người bình luận nói: “Nhị đương gia (chỉ Lý Khắc Cường) trước đó đã nói rằng thu nhập hàng tháng của 600 triệu người là 1.000 NDT, rất nhiều người chỉ xem đó là một tin tức đơn giản, thực ra nó còn có nguyên nhân sâu sắc, đây là sự chế giễu và phủ nhận tình hình hiện tại. Điều này đòi hỏi dũng khí lớn, đừng xem thường câu nói này, đây là sự lên án đối với tình hình điên rồ hiện tại, bởi vì điều này tương đương với việc trực tiếp phủ định câu nói ‘đã bước vào một xã hội bậc trung'”.
Nói những lời như vậy hậu quả kỳ thực rất nghiêm trọng, nhưng người viết bình luận này cho rằng, Lý Khắc Cường chỉ có thể lấy hết dũng khí, chọc thủng quả bong bóng đẹp đẽ, to lớn này. Không phá vỡ giấc mộng này, Lý Khắc Cường sợ rằng giấc mộng lại hóa thành bọt biển, đến lúc đó thì không kịp nữa rồi.
Còn có phân tích cho rằng, Lý Khắc Cường nói những điều này vẫn là để giải cứu nền kinh tế, cốt lõi là để giải quyết việc làm. Tại buổi họp báo, Lý Khắc Cường cũng đưa ra một tuyên bố về “kinh tế vỉa hè”, chỉ trong một đêm, Nam Bắc sông Dương Tử đều mở hàng vỉa hè với muôn hình vạn trạng, Lý Khắc Cường gọi đó là “khói lửa nhân gian”.
Đài phát thanh quốc tế Pháp (RFI) nói, kinh tế vỉa hè không phải là chuyện gì mới mẻ, Lý Khắc Cường cũng không có cách nào khác, để lực lượng giữ trật tự đô thị nghỉ ngơi trước, để người thất nghiệp tự cứu mình. Giống như năm 80, Đặng Tiểu Bình cũng không có biện pháp nào khác, nông dân ở Tứ Xuyên, An Huy, muốn ruộng đất sở hữu riêng, nên ra lệnh giải tán công xã nhân dân, để nông dân được ăn no bụng.
Mặt khác, Lý Khắc Cường nói ra thu nhập của 600 triệu người hàng tháng chỉ là 1.000 NDT, hơn nữa còn nói đến kinh tế vỉa hè, rất nhiều người đều khá thoải mái tiếp nhận điều này.
Đại dịch virus Vũ Hán gần như khiến nền kinh tế Trung Quốc đình trệ, xã hội Trung Quốc đang phải đối mặt với một làn sóng thất nghiệp rất lớn. Tỷ lệ thất nghiệp chính thức là 6%, gần với mức cao nhất trong lịch sử.
Tuy nhiên, Kennedy, một chuyên gia về Trung Quốc tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế của Viện chính sách Washington, ước tính tỷ lệ thất nghiệp tại Trung Quốc là 15%, ông biểu thị với VOA: “Dịch bệnh toàn cầu đã khiến Trung Quốc mất 60 triệu đến 100 triệu cơ hội việc làm. Đó là một con số khổng lồ, khoảng một nửa trong số đó là lao động nhập cư, họ không thể tìm được việc làm sau khi dịch bệnh bùng phát”.
Vào đầu tháng 4, Lưu Trần Kiệt – Nhà kinh tế học của Công ty quản lý tài sản Thâm Quyến, đã viết trên tạp chí “Caixin” rằng dịch bệnh có thể khiến 205 triệu công nhân ở Trung Quốc thất nghiệp, với tỷ lệ thất nghiệp hơn 25%.
Có bình luận cho rằng, nguyên nhân tại sao Lý Khắc Cường huy động các quầy hàng vỉa hè ở khắp mọi nơi, thực ra rất đơn giản, cũng bởi vì tình trạng kinh tế rất tồi tệ, làn sóng thất nghiệp sẽ cuốn tới, đây là một nhu cầu thực tế hiện nay.
Gia Hưng (Theo NTDTV)