Ngày 23/9, thay mặt Bộ Chính trị, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng vừa ký ban hành quy định 205 của Ban chấp hành Trung ương Đảng về việc kiểm soát quyền lực trong công tác cán bộ và chống chạy chức, chạy quyền.
Quy định 205 gồm 4 chương, 15 điều, nêu rõ các cơ chế kiểm soát quyền lực; nhận diện 6 hành vi chạy chức, chạy quyền; 8 hành vi bao che, tiếp tay cho chạy chức cũng như quy định trách nhiệm của tổ chức, cá nhân trong chống chạy chức quyền.
Không bố trí người có quan hệ gia đình đảm nhiệm các chức vụ liên quan
Đặc biệt, Quy định 205 nêu rõ: “Không bố trí những người có quan hệ gia đình (vợ, chồng, bố, mẹ của vợ hoặc chồng, con, anh chị em ruột) cùng đảm nhiệm các chức danh có liên quan như: Bí thư, phó bí thư, trưởng ban tổ chức, chủ nhiệm ủy ban kiểm tra cùng cấp uỷ; chủ tịch UBND và người đứng đầu cơ quan nội vụ, thanh tra cùng cấp ở một địa phương; thành viên trong cùng ban cán sự đảng, đảng đoàn; người đứng đầu và cấp phó của người đứng đầu trong cùng địa phương, cơ quan, đơn vị”.
Đáng chú ý, Quy định 205 cũng quy định việc tự giác báo cáo với cấp uỷ, tổ chức đảng, tập thể lãnh đạo quản lý khi có người thân (bố, mẹ, vợ, chồng, con đẻ, con nuôi, con dâu, con rể, anh chị em ruột) là người có quyền, lợi ích liên quan đến việc thực hiện quy trình công tác cán bộ. Đồng thời chịu trách nhiệm khi để xảy ra tiêu cực, sai phạm trong công tác cán bộ ở địa phương, cơ quan, đơn vị, lĩnh vực thuộc thẩm quyền được giao quản lý, phụ trách.
Khai trừ khỏi Đảng, buộc thôi việc đối với cá nhân vi phạm
Theo đó, các cán bộ, đảng viên vị phạm ngoài việc bị xử lý kỷ luật theo quy định hiện hành, tùy vào mức độ nặng nhẹ của hành vi vi phạm mà có thể bị khiển trách, cảnh cáo hoặc cách chức. Hình phạt nặng nhất là khai trừ khỏi Đảng, buộc thôi việc.
Cụ thể:
- Phạt khiển trách: Đưa ra khỏi quy hoạch cán bộ (nếu đang có trong quy hoạch) ít nhất 18 tháng. Không bố trí làm công tác tham mưu, nghiệp vụ về tổ chức, cán bộ, kiểm tra, thanh tra.
- Phạt cảnh cáo: Xem xét cho thôi tham gia cấp uỷ, thôi giữ chức vụ đang đảm nhiệm. Đưa ra khỏi quy hoạch cán bộ (nếu đang có trong quy hoạch) ít nhất 30 tháng kể từ ngày quyết định cho thôi cấp uỷ, chức vụ. Không bố trí làm công tác tham mưu, nghiệp vụ về tổ chức, cán bộ, kiểm tra, thanh tra.
- Phạt cách chức: Đưa ra khỏi quy hoạch cán bộ (nếu đang có trong quy hoạch) ít nhất 60 tháng. Không bố trí làm công tác tham mưu, nghiệp vụ về tổ chức, cán bộ, kiểm tra, thanh tra.
- Đối với cán bộ có hành vi chạy chức, chạy quyền hoặc bao che, tiếp tay cho hành vi này liên quan đến việc đưa, nhận hối lộ và các biểu hiện vi phạm đến mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự thì phải chuyển hồ sơ sang cơ quan chức năng để xem xét, xử lý, nghiêm cấm giữ lại để xử lý hành chính nội bộ.
6 hành vi chạy chức, chạy quyền miêu tả trong điều 10 của quy định
- Tiếp cận, thiết lập quan hệ với người có chức vụ, quyền hạn hoặc người có liên quan nhằm có được vị trí, chức vụ, quyền lợi mong muốn.
- Tranh thủ mọi lúc, mọi nơi, nhất là các dịp lễ tết, sinh nhật và các cơ hội khác, sử dụng danh nghĩa tình cảm cá nhân hoặc danh nghĩa tổ chức, cơ quan, đơn vị, cá nhân khác để tặng quà, tiền, bất động sản, sắp xếp các hoạt động vui chơi, giải trí cho cán bộ lãnh đạo, người có thẩm quyền hoặc người có liên quan nhằm mục đích được sự ủng hộ, tín nhiệm, được vị trí, chức vụ, quyền lợi.
- Tác động, gây sức ép với người có thẩm quyền, trách nhiệm trong việc giới thiệu, tiến cử, bổ nhiệm mình hoặc người khác vào vị trí, chức vụ mong muốn bằng cách lợi dụng các mối quan hệ thân quen hoặc sử dụng lợi thế, vị trí công tác, uy tín của người khác.
- Đặt điều kiện, gây sức ép đối với người có thẩm quyền, trách nhiệm trong việc giới thiệu, đề cử, bổ nhiệm mình bằng cách sử dụng những thông tin nội bộ của tổ chức, cá nhân.
- Dùng lý lịch, xuất thân gia đình, thành tích công tác của bản thân để mặc cả, đặt điều kiện, đòi hỏi vô lý đối với tổ chức, cá nhân có thẩm quyền, trách nhiệm nhằm có được vị trí, chức vụ, quyền lợi mình mong muốn.
- Các hành vi không chính đáng khác để có được vị trí, chức vụ, quyền lợi mong muốn.
8 hành vi bao che, tiếp tay cho chạy chức chạy quyền
- Che giấu, không báo cáo hoặc không xử lý hành vi chạy chức, chạy quyền.
- Không báo cáo cấp có thẩm quyền xử lý khi nhận được đơn thư, phản ánh, tố cáo nhân sự có hành vi chạy chức, chạy quyền.
- Lợi dụng chức vụ, quyền hạn hoặc dùng uy tín, ảnh hưởng của bản thân và gia đình gợi ý, tác động, gây sức ép người khác để tham mưu, đề xuất, nhận xét, đánh giá, biểu quyết, bỏ phiếu giới thiệu nhân sự theo ý mình.
- Xác nhận, chứng thực không đúng sự thật hoặc làm giả, làm sai lệch nội dung hồ sơ nhân sự, kết quả bầu cử, lấy phiếu giới thiệu, phiếu tín nhiệm, thi tuyển để có lợi cho nhân sự.
- Trì hoãn, không thực hiện khi thấy bất lợi, hoặc chọn thời điểm có lợi đối với nhân sự theo ý mình.
- Các cán bộ, đảng viên nhận hối lộ trực tiếp hoặc gián tiếp.
- Hỗ trợ, môi giới cho nhân sự thực hiện các hành vi chạy chức, chạy quyền.
- Nếu xảy ra các hành vi bao che, tiếp tay cho chạy chức, chạy quyền khác mà chưa có trong quy định này thì cấp ủy cấp trên trực tiếp xem xét, xác định.
Vũ Tuấn (t/h)