Thượng nghị sĩ John McCain qua đời để lại những cảm xúc phức tạp và một cuộc tranh luận gay gắt về các tiêu chuẩn đạo đức của người Mỹ. Tuy một số người khen ngợi lòng yêu nước của ông, nhưng cũng có người lại hoài nghi ông về đạo đức, liêm chính.
Thượng nghị sĩ Mỹ John Sidney McCain III qua đời hôm 25/8/2018 sau khi quyết định dừng điều trị ung thư não. Ông từng tham gia chiến tranh Việt Nam và bị bắt làm tù binh năm 1967 tại Hà Nội trong khoảng 5 năm rưỡi. Ông được thả vào năm 1973.
Khi nghe thông báo về cái chết của John McCain, mọi người đã lên các mạng xã hội để chia buồn và chia sẻ mối lo ngại về cuộc sống và những hành động của đảng Cộng hòa.
Tại Mỹ, ngay sau khi tin ông McCain qua đời được loan báo, hầu hết giới lãnh đạo đều lên tiếng ca ngợi đóng góp của người quá cố.
Tổng thống Donald Trump, người từng chỉ trích McCain vì đã “để bị bắt làm tù binh trong chiến tranh Việt Nam”, đã gửi lời chia buồn ngắn gọn đến gia đình ông McCain, bày tỏ sự “đồng cảm và tôn trọng sâu sắc nhất” của ông với thượng nghị sĩ quá cố.
Đệ nhất phu nhân Melania Trump cảm ơn ông McCain vì đã phục vụ nước Mỹ, trong đó có hơn 5 năm là tù nhân chiến tranh và 6 nhiệm kỳ trong Thượng Viện.
Các cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama, George W. Bush – hai người đã từng đánh bại ông John McCain trong những cuộc bầu cử tổng thống trước đây, đều ca ngợi sự chính trực của ông McCain.
Tỏ lòng thương tiếc ông McCain còn có lãnh đạo Thượng Viện Mỹ Mitch McConnell, cựu Phó Tổng thống Joe Biden và rất nhiều người khác.
Nhà Trắng đã cho treo cờ rủ. Thượng nghị sĩ Chuck Schumer, đảng Dân Chủ, tỏ ý muốn lấy tên ông John McCain đặt cho tòa nhà Thượng Viện, nơi ông McCain có văn phòng làm việc.
Ông McCain – cùng với thượng nghị sĩ John Kerry – là một tác nhân quan trọng trong việc bình thường hóa quan hệ Mỹ-Việt sau khi chiến tranh kết thúc, cái chết của ông đã gây xúc động lớn không chỉ tại Mỹ, mà cả tại Việt Nam và nhiều nước khác trên thế giới.
Rất nhiều lãnh đạo cao cấp trên thế giới đã chia buồn với nước Mỹ về cái chết của thượng nghị sĩ McCain, từ ngoại trưởng Đức Heiko Maas, ngoại trưởng Pakistan Shah Mahmood Qureshi, cho đến thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, tổng thống Đài Loan Thái Anh Văn.
Giữa những lời chia buồn và cảm thông sâu sắc đối với gia đình McCain, một số người đã thách thức lời khen ngợi mà thượng nghị sĩ này nhận được sau khi chết.
Người dùng Twitter Mike Cernovich bình luận: “Khi John McCain tranh cử Tổng thống vào năm 2008, giới truyền thông gọi ông là người có đầu óc bệnh hoạn, không thích hợp cho lên nắm quyền, và là một người theo chủ nghĩa da trắng thượng đẳng. Bây giờ tất cả họ đều giả vờ quan tâm đến ông ta, đó là một trò chơi giả tạo và bệnh hoạn của những kẻ đạo đức giả, họ phá hủy một người đàn ông khi anh ấy phản đối đảng Dân chủ. Bây giờ họ yêu ông ấy!”.
Trong khi theo Humans Are Free, suốt 36 năm trong Quốc Hội, ông McCain có tiếng là một đảng viên Cộng hòa cực đoan, vì ông không ngần ngại đưa quân đội Mỹ vào tình cảnh nguy hiểm.
Trong những năm qua, McCain ủng hộ sự can thiệp quân sự tại một số quốc gia như Bosnia, Kosovo, Georgia, Bắc Triều Tiên, Iraq, Afghanistan, Iran, Syria, Kuwait, Libya, Nigeria và Mali.
Ông McCain cũng vận động kiên quyết chống lại Nga và Trung Quốc – các chính sách mà một số người dùng Twitter đã tìm thấy sự đối đầu và có khả năng gây hại.
Gọi thượng nghị sỹ này là “kẻ gây chiến”, một số người dùng nhớ lại cuộc gặp gỡ của McCain với các chiến binh Syria và thậm chí buộc tội ông âm mưu “với Hillary và Obama để tạo ra ISIS”. Những người khác trực tiếp cáo buộc thượng nghị sỹ theo đuổi lý tưởng của ông với chi phí của toàn bộ quốc gia và muốn “xóa sổ Syria, Iran, Iraq, Palestine và Việt Nam ra khỏi bản đồ”.
Theo lời một người dùng trên mạng: “Nếu là chính trị gia, bạn nên biết rằng McCain là người hiếu chiến, ở trong khu liên hợp công nghiệp quân sự và phải chịu trách nhiệm cho cái chết của hàng trăm nghìn người. Ông ta đã can thiệp vào chiến tranh ở Trung Đông và Ukraine. Ông ta là một người có quyền hành, tàn độc và nhẫn tâm”.
Giữa những lời khen ngợi từ những cựu chính trị gia cũng như các nhân vật của công chúng, một số người cho rằng, tuy McCain là “công cụ” hữu ích của Đảng Cộng Hoà, nhưng dù sao đi nữa hình ảnh và những chính sách của ông vẫn làm hoen ố danh tiếng của đảng Cộng hòa.
Hiện tang lễ của ông John McCain được tổ chức tại điện Capitol. Vào thứ Bảy (1/9), tang lễ sẽ diễn ra tại nhà thờ Washington National Cathedral với sự tham dự của cựu Tổng thống George W. Bush và Barack Obama. Ông sẽ được an táng tại nghĩa trang Học viện Hải quân Hoa Kỳ ở Annapolis vào ngày Chủ Nhật (2/9).
>>> Đài Loan sẽ dùng tiếng Anh làm ngôn ngữ chính thức
>>> Phản ứng của người Trung Quốc về video chống Mỹ: Chúng tôi muốn ủng hộ Mỹ hơn
Tú Văn, theo HAF