Vào trưa ngày 20/1, Joe Biden đã tuyên thệ nhậm chức với tư cách là tổng thống thứ 46 của Hoa Kỳ, Epoch Times đưa tin.
Chánh án Tòa án Tối cao John Roberts điều hành lễ tuyên thệ. Phó Tổng thống Kamala Harris tuyên thệ nhậm chức trước Biden.
Lễ nhậm chức của Biden diễn ra trong bối cảnh chưa từng có. Tổng thống đã đọc diễn văn nhậm chức trước một khu Thương mại Quốc gia (National Mall) gần như trống rỗng do những lo ngại về an ninh bắt nguồn từ vụ xâm phạm Điện Capitol của Hoa Kỳ hai tuần trước đó. Thay vì có sự tham dự của người dân theo thông lệ, ban tổ chức bầu cử đã cắm hàng nghìn lá cờ Mỹ trên trung tâm thương mại thay cho người thật.
Biden, 78 tuổi, kế nhiệm Tổng thống Donald Trump, người đã không tham dự lễ nhậm chức. Phó Tổng thống Mike Pence tham dự buổi lễ cùng với các cựu Tổng thống Barack Obama, George Bush và Bill Clinton.
Biden nói: “Chúng tôi sẽ tiến về phía trước với tốc độ và sự khẩn trương vì chúng tôi còn nhiều việc phải làm trong mùa đông nguy hiểm này và nhiều khả năng đáng kể, nhiều việc phải sửa chữa, nhiều thứ để khôi phục, nhiều thứ để chữa lành, nhiều thứ để xây dựng và nhiều thứ để đạt được.”
Bài phát biểu khai mạc, mặc dù không chính thức là một bài phát biểu về chính sách, nhưng đã cung cấp cái nhìn sơ lược về các ưu tiên của Biden. Sau khi giải quyết đại dịch COVID-19, Biden đã đề cập đến các vấn đề phân biệt chủng tộc, khí hậu, khủng bố trong nước và quyền tối thượng của người da trắng. Sau đó ông kêu gọi sự thống nhất.
“Toàn bộ tâm hồn của tôi ở trong điều này, mang nước Mỹ trở lại với nhau, đoàn kết nhân dân của chúng ta, đoàn kết quốc gia của chúng ta và tôi yêu cầu mọi người Mỹ cùng tham gia với tôi vì sự nghiệp này,” Biden nói.
“Đoàn kết để chống lại những kẻ thù mà chúng ta phải đối mặt: tức giận, phẫn uất và hận thù, chủ nghĩa cực đoan, vô luật pháp, bạo lực, bệnh tật, thất nghiệp và vô vọng. Với sự đoàn kết, chúng ta có thể làm được những điều lớn lao, những điều quan trọng.”
Biden, người vận động tranh cử để hủy bỏ phần lớn di sản của ông Trump, dự kiến sẽ ký một danh sách gần 20 hành động vào cuối ngày, bao gồm lệnh ngừng xây dựng bức tường biên giới mà ông Trump đã ký duyệt, tái gia nhập Hiệp định Khí hậu Paris và hủy bỏ chuyến đi lại, lệnh cấm mà ông Trump đưa ra để bảo vệ quốc gia khỏi các tổ chức khủng bố Hồi giáo cực đoan.
Trước đó, vào buổi sáng, ông Trump đã có bài phát biểu từ biệt tại Căn cứ chung Andrews trước khi lên chuyên cơ Không lực Một trên đường đến Florida. Tổng thống nói với những người ủng hộ rằng ông “sẽ trở lại trong một vài hình thức.”
Biden, cùng với vợ là Jill Biden, bước xuống các bậc thang để đến ban công của Điện Capitol chỉ hơn 40 phút trước buổi trưa. Thượng nghị sĩ Amy Klobuchar của bang Minnesota và Thượng nghị sĩ Roy Blunt của bang Missouri phát biểu khai mạc. Các nhà lập pháp từ cả hai viện của Quốc hội và các thẩm phán của Tòa án Tối cao đã tham dự buổi lễ. Ca sĩ nhạc pop Lady Gaga tham gia biểu diễn quốc ca.
Biden, một đảng viên Dân chủ, nhậm chức trong bối cảnh đại dịch virus COVID-19 đang hoành hành. Hơn 400.000 người Mỹ đã mất đi mạng sống vì dịch bệnh. Tất cả những người tham dự, ngoại trừ các diễn giả, đều đeo khẩu trang. Một phần chỗ ngồi được sắp xếp với cách ly xã hội.
Đảng Dân chủ sẽ nắm đa số cả Hạ viện và Thượng viện trong ít nhất 2 năm đầu nhiệm kỳ của Biden. Bản xem trước những hành động đầu tiên của tổng thống cho thấy ông sẽ tận dụng sự kiểm soát của đảng Dân chủ để ban hành danh sách các ưu tiên của cánh tả. Yêu cầu lập pháp đầu tiên của ông, một dự luật cứu trợ virus COVID-19, có quy định mức hỗ trợ tối thiểu 15 USD do Thượng nghị sĩ Bernie Sanders của bang Vermont), Một nhà xã hội chủ nghĩa của đảng Dân chủ thúc đẩy từ lâu. Biden đã gửi đề xuất dự luật nhập cư tới Quốc hội trước lễ nhậm chức, điều này sẽ đủ tư cách pháp cho hàng triệu người nước ngoài bất hợp pháp.
Hoạt động điều hành
Trước lễ nhậm chức, nhóm chuyển giao của Biden đã xem trước danh sách các hoạt động điều hành mà tổng thống dự kiến sẽ ký sau đó vào buổi tối. Các hành động chủ yếu tập trung vào việc hủy bỏ những thành tựu của Tổng thống Donald Trump, giải quyết đại dịch và định hướng lại chính phủ xung quanh tầm nhìn của Biden về “sự công bằng”.
Tổng thống dự kiến sẽ tái tham gia Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Trước đó ông Trump đã rời bỏ tổ chức này sau khi cáo buộc nó đã giúp chính quyền Trung Quốc che đậy sự bùng phát của virus COVID-19.
Tổng thống đắc cử cũng được cho là sẽ ký một loạt các hoạt động hành pháp và các lá thư đề cập đến đại dịch và các vấn đề kinh tế liên quan. Các hành động bao gồm: yêu cầu bắt buộc đeo khẩu trang trên tất cả các tài sản của liên bang, lệnh tạo ra vị trí điều phối viên ứng phó COVID-19, khôi phục Ban Giám đốc Hội đồng An ninh Quốc gia về An ninh Y tế Toàn cầu và Phòng thủ sinh học, cũng như yêu cầu các cơ quan liên bang mở rộng thời hạn về việc trục xuất và tịch thu nhà và việc tạm dừng thanh toán khoản vay cho sinh viên liên bang.
Các hoạt động điều hành ngày đầu tiên của tổng thống cũng bao gồm một biên bản ghi nhớ của tổng thống hủy bỏ cơ chế bãi bỏ quy định của người tiền nhiệm, bao gồm yêu cầu cắt bỏ hai quy định liên bang hiện có đối với mỗi quy định mới. Tổng thống Trump thường ca ngợi khuôn khổ bãi bỏ quy định mà ông đưa ra là lý do lớn nhất duy nhất cho nền kinh tế đang hồi sinh. Chánh văn phòng Nhà Trắng của Biden – Ron Klain, cũng sẽ ban hành một bản ghi nhớ đóng băng tất cả các quy định mới của chính quyền Trump để có thể xem xét lại chúng.
Biden dự kiến sẽ ký một lệnh chỉ đạo chính phủ liên bang xem xét tất cả các hành động quy định do chính quyền Trump thực hiện, bao gồm một danh sách cụ thể các hành động về môi trường. Tổng thống dự kiến sẽ ký một sắc lệnh hành pháp riêng biệt tập trung vào môi trường, trong đó có việc hủy bỏ giấy phép của tổng thống đối với đường ống Keystone XL, cùng các hành động khác.
Một lệnh hành pháp khác trong ngày đầu tiên xác định ý nghĩa của sự “công bằng” và ra lệnh cho chính phủ liên bang làm việc hướng tới “công bằng cho tất cả mọi người – bao gồm cả người da màu và những người khác trong lịch sử bị đánh giá thấp và bị gạt ra ngoài lề xã hội.”
Về mặt văn hóa, chương trình nghị sự ngày đầu tiên bao gồm việc hủy bỏ ủy ban năm 1776 của ông Trump, ủy ban đang tìm cách chống lại những kịch bản tiêu cực về các nguyên tắc thành lập của Hoa Kỳ. Biden cũng được cho là sẽ hủy bỏ lệnh cấm đào tạo lý thuyết về phê phán chủng tộc và giới tính quan trọng cho các nhân viên và nhà thầu liên bang. Việc đào tạo như vậy dựa trên lý thuyết của chủ nghĩa Mác nhằm giải thích lại xã hội và lịch sử dựa trên khái niệm đấu tranh, phân chia chủng tộc và giới tính chống lại nhau bằng cách dán nhãn họ là những “kẻ áp bức” và “bị áp bức”.
Về vấn đề nhập cư, Biden dự kiến sẽ rút lại lệnh của ông Trump về việc loại trừ những người không phải là công dân khỏi số lượng điều tra dân số, để chỉ đạo chính phủ duy trì chương trình Hành động hoãn lại cho những người đến tuổi thơ ấu — vốn cấp tình trạng nhập cư tạm thời cho trẻ em được đưa đến Hoa Kỳ bất hợp pháp và hủy bỏ một chỉ thị của Trump vốn cho phép Bộ An ninh Nội địa một phạm vi quyền lực rộng hơn để giam giữ và trục xuất người nước ngoài bất hợp pháp.
Thiện Thành