Vào ngày cuộc hội đàm tại Hà Nội sụp đổ hồi tháng trước, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã trao cho nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong-un một tờ giấy trong đó có lời kêu gọi thẳng thắn về việc chuyển giao toàn bộ vũ khí hạt nhân của Bình Nhưỡng cho Hoa Kỳ, theo Reuters.
Theo Reuters, hãng tin này đã trông thấy tài liệu ông Trump đưa cho ông Kim hôm 28/2, trong đó có cả hai phiên bản tiếng Hàn và tiếng Anh về quan điểm của Hoa Kỳ.
Đây là lần đầu tiên chính ông Trump trực tiếp bày tỏ quan điểm của Hoa Kỳ về khái niệm phi hạt nhân hóa “cuối cùng, hoàn toàn có thể kiểm tra được” với ông Kim Jong-un, nguồn tin giấu tên cho Reuters biết.
Đó là Triều Tiên phải “phá hủy hoàn toàn cơ sở hạ tầng chế tạo hạt nhân, các chương trình chiến tranh hóa học và sinh học của Triều Tiên và các khả năng sử dụng tương tự; kèm theo các tên lửa đạn đạo, bệ phóng và các phương tiện liên quan”.
Tài liệu phiên bản tiếng Anh mà Reuters có được còn kêu gọi “Triều Tiên cung cấp thông tin toàn diện về chương trình hạt nhân của mình đồng thời cho các thanh sát viên Hoa Kỳ và quốc tế quyền tiếp cận đầy đủ; tạm dừng tất cả các hoạt động liên quan và xây dựng bất kỳ cơ sở mới nào; xóa bỏ toàn bộ cơ sở hạ tầng hạt nhân; và để chuyển tất cả các nhà khoa học và kỹ thuật viên chương trình hạt nhân sang các hoạt động thương mại”.
Không rõ ông Kim và phía Bắc Hàn đã phản ứng như thế nào, nhưng bữa ăn trưa của hai nhà lãnh đạo đã bị hủy trong ngày hôm đó và không bên nào đưa ra được một lời giải thích trọn vẹn tại sao cuộc hội nghị thượng đỉnh thất bại.
Sự tồn tại của tài liệu này lần đầu tiên được đề cập bởi cố vấn an ninh quốc gia Nhà Trắng John Bolton trong các cuộc phỏng vấn trên sau hội nghị thượng đỉnh hai ngày.
Tuy nhiên, ông Bolton không tiết lộ rõ rằng tài liệu này thẳng thắn yêu cầu Triều Tiên nên chuyển vũ khí hạt nhân và nguyên liệu phân hạch sang cho Hoa Kỳ.
Thực tế, tài liệu này phản ánh rõ quan điểm cứng rắn theo “mô hình Libya” đã có từ lâu của ông John Bolton. Ý tưởng của việc Bắc Hàn phải giao nộp toàn bộ vũ khí đã được ông đề nghị từ hồi 2004.
Ông Trump từng lảng tránh các lời bình luận đề nghị tiếp cận Bắc Hàn như “mô hình Libya” của ông Bolton nhưng Tổng thống Hoa Kỳ từng nói mô hình này có thể được áp dụng nếu không thể đạt được một thỏa thuận với Bắc Hàn.
Phía Nhà Trắng và Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ vẫn chưa phản hồi yêu cầu bình luận của Reuters.
Sau cuộc hội nghị thượng đỉnh ở Hà Nội, một quan chức Bắc Hàn cáo buộc Ngoại trưởng Mike Pompeo và Cố vấn an ninh John Bolton đã đưa ra những yêu cầu “như gangster”, và nói Bình Nhưỡng cân nhắc hủy các cuộc hội đàm với Hoa Kỳ và sẽ xem xét lại về những lệnh cấm thử nghiệm tên lửa và hạt nhân mà nó đang tự áp đặt.
Hội nghị thượng đỉnh đầu tiên giữa Trump và Kim, diễn ra tại Singapore vào tháng 6/2018, suýt bị hủy bỏ sau khi Triều Tiên từ chối những yêu cầu lặp đi lặp lại của ông Bolton là hãy theo mô hình phi hạt nhân hóa của Libya.
Libya đã chuyển các thành phần chương trình hạt nhân của nước này sang cho Hoa Kỳ hồi 2004.
Bảy năm sau khi đạt được thỏa thuận phi hạt nhân hóa giữa Hoa Kỳ và nhà lãnh đạo Libya, Muammar Gaddafi, Hoa Kỳ tham gia vào một chiến dịch quân sự chống lại chính phủ do NATO lãnh đạo khiến Gaddafi bị phiến quân lật đổ và giết chết.
Năm ngoái, sau khi Triều Tiên đe dọa hủy bỏ hội nghị thượng đỉnh Singapore, ông Trump nói ông không theo đuổi mô hình của Libya và ông đang tìm kiếm một thỏa thuận sẽ bảo vệ ông Kim.
“Mô hình Libya là một mô hình rất khác. Chúng tôi đã tàn sát đất nước đó”, ông Trump nói.
Tài liệu về Hà Nội cho thấy một nỗ lực của ông Trump nhằm đạt “một thỏa thuận lớn” mà theo đó tất cả các lệnh trừng phạt sẽ được dỡ bỏ nếu Triều Tiên từ bỏ tất cả vũ khí.
Theo BBC tiếng Việt