Chuyên gia Nga: Mỹ – Việt Nam sẽ tạo quan hệ đối tác chiến lược toàn diện

Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và Tổng thống Mỹ Barack Obama

Với tiêu đề “Mỹ thách thức nỗ lực của Nga nhằm phát triển quan hệ đối tác chiến lược toàn diện với Việt Nam, báo Độc lập (Nga) có bài bình luận của ông Vladimir Mazyrin – Tiến sỹ kinh tế, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Việt Nam và ASEAN thuộc Viện Nghiên cứu Viễn Đông (Viện hàn lâm khoa học Nga) nhân chuyến thăm Mỹ của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng.

Mở đầu bài viết, tác giả Vladimir Mazyrin cho rằng chuyến thăm Mỹ của Tổng bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam Nguyễn Phú Trọng đã hoàn thành giai đoạn đầu trong lịch sử quan hệ song phương Việt – Mỹ. Đồng thời, Washington đang tạo ra thách thức lớn đối với những nỗ lực của Moscow nhằm phát triển quan hệ đối tác chiến lược toàn diện với Hà Nội.

Cả Washington và Hà Nội đều đánh giá rất cao về chuyến thăm Mỹ lần này của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng và cho rằng chuyến thăm này mở ra một giai đoạn hợp tác mới cũng như chương mới trong quan hệ song phương Việt – Mỹ.

Thực chất, đó là một bước tiến tới việc công nhận các đặc tính chiến lược trong quan hệ Việt – Mỹ, chính quan hệ cho đến nay Việt Nam chỉ có với Nga và Trung Quốc. Quan hệ Việt – Mỹ sẽ được tăng cường, củng cố theo 12 hướng. Các điều kiện tiên quyết để 2 nước Việt – Mỹ xích lại gần nhau hơn – có trách nhiệm tôn trọng hệ thống chính trị, sự độc lập, chủ quyền và toàn vẹn lãnh thổ của nhau.

Ngoài ra, Việt Nam cũng muốn đa dạng hóa các nguồn vốn đầu tư nước ngoài, nhập khẩu vũ khí và công nghệ nước ngoài và đảm bảo quyền tự do ngoại giao con thoi.

Trong lĩnh vực kinh tế, đã 10 năm kể từ khi Hoa Kỳ trở thành thị trường tiêu thụ hàng hóa lớn nhất của Việt Nam, chiếm khoảng 20% ​​hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam. Nói chung, kim ngạch thương mại giữa hai nước từ năm 2006 tăng hơn gấp ba lần và đạt gần 36 tỷ USD. (gấp 10 lần so với kim ngạch thương mại giữa Việt Nam – Liên Bang Nga).

Mỹ là nhà đầu tư lớn thứ 7 vào nền kinh tế Việt Nam với số vốn dành cho 725 dự án là 11 tỷ USD, thuộc 21 lĩnh vực, trong đó 42,5% (tương đương 4,68 tỷ USD) đầu tư vào bất động sản và kinh doanh khách sạn, 20,4% (khoảng 2,24 tỷ USD) đầu tư vào lắp ráp và sản xuất các sản phẩm công nghiệp. Do đó, trên thế giới, Mỹ là đối tác kinh tế quan trọng hàng đầu của Việt Nam.

Sự quan tâm của nhà đầu tư Mỹ đối với nền kinh tế Việt Nam ngày càng tăng mạnh nhờ thỏa thuận đầu tư song phương được ký kết giữa hai nước, cũng như việc Việt Nam đang nỗ lực trở thành thành viên của Hiệp định Đối tác Kinh tế xuyên Thái Bình Dương (TPP) do Mỹ làm chủ đạo.

Giới lãnh đạo nước Mỹ nhận thức rõ được rằng họ đang tạo ra những thách thức nghiêm trọng đối với nỗ lực của Nga nhằm bảo vệ và phát huy mối quan hệ đối tác chiến lược toàn diện với Việt Nam. Washington có thể tận dụng lợi thế của mình trong bối cảnh những ảnh hưởng của Nga đang suy giảm ở Việt Nam.

Trong một nỗ lực tạo nên các chiến tuyến chống Nga, rõ ràng sự hợp tác với Việt Nam cũng là một trong những hướng ưu tiên của Washington. Một minh chứng khá rõ cho thành công của Mỹ ở Việt Nam là các cuộc thăm dò dư luận được tiến hành gần đây ở Việt Nam và một số nước Đông Nam Á do Trung tâm Nghiên cứu Pew Research Center thực hiện cho thấy người Việt Nam coi Mỹ là trụ cột chính trên con đường tiến đến một tương lai tươi sáng hơn, và Mỹ có thể trở thành đồng minh đáng tin cậy hơn.

Kết quả của cuộc thăm dò do Trung tâm Nghiên cứu Pew Research Center cho thấy, thứ nhất 95% công dân Việt Nam thừa nhận rằng họ sống tốt hơn nhờ một nền kinh tế thị trường tự do, bất chấp sự phân hóa giàu nghèo khá sâu sắc. Đây cũng là tỷ lệ cao nhất trong số các nước ASEAN.

Thứ 2, có tới 76% số người tại Việt Nam được hỏi bày tỏ ý kiến ủng hộ phát triển quan hệ với Mỹ, trước hết trong lĩnh vực kinh tế, thương mại và đầu tư.

Trước đó, trong một cuộc thăm dò dư luận được tiến hành ngày 23/6 về sự hiện diện quân sự của Mỹ tại châu Á, trong đó có khu vực Đông Nam Á, có 71% người dân Việt Nam và Philippines ủng hộ việc Mỹ tăng cường sự hiện diện quân sự tại châu Á, trong khi chỉ có 41% số người Indonesia và 27% người dân Malaysia ủng hộ việc này.

Ngoài ra, người Việt Nam cũng ủng hộ việc giải quyết tranh chấp lãnh thổ trên Biển Đông với Trung Quốc bằng con đường hòa bình, trong khi các công dân Malaysia bày tỏ quan điểm ngược lại, còn Philippines và Indonesia chọn lựa quan điểm trung lập.

Nội dung được thực hiện qua tham khảo bài báo của tác giả Vladimir Mazyrin – Tiến sỹ kinh tế, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Việt Nam và ASEAN thuộc Viện Nghiên cứu Viễn Đông (Viện hàn lâm khoa học Nga), đăng trên tờ báo Độc lập (Nga) số ra ngày 14/7, một trong những tờ báo có lượng truy cập nhiều nhất nước Nga.

Đức Dũng (lược dịch)