Chính phủ Trung Quốc muốn quyết định quá trình đầu thai của Đức Đạt Lai Lạt Ma

Một viên chức chính phủ Trung Quốc nói vào ngày 6/9, Trung ương Đảng có quyền “chỉ định” kiếp chuyển sinh mới của Đức Đạt Lai Lạt Ma, bất chấp những ý kiến của ông.

Những lời bình luận này được đưa ra tại một cuộc họp báo trước lễ kỷ niệm lần thứ 50 ở khu tự trị Tây Tạng (TAR). Các quan chức cũng nói thêm rằng, điều này không có sự can thiệp của Bắc Kinh, người Tây Tạng sẽ vẫn ở trong “thời kỳ đen tối” của chế độ Trung Cổ và nô lệ.

Cục Tôn giáo Quốc gia Trung Quốc đã đặt ra một loạt các quy định để cai quản hệ thống “luân hồi” trong năm 2007. Reuters thông tin, Norbu Dondup đến từ Ban Công tác Mặt trận của Đảng Cộng Sản Trung Quốc đã nói, do văn kiện này “không quan tâm đến những gì Đức Đạt Lai Lạt Ma nói hay làm, anh ta không thể phủ nhận rằng Trung ương Đảng có quyền xác nhận ai là hóa thân mới.“

Theo Chính phủ lưu vong Tây Tạng (CTA), thông báo dựa trên đánh giá của chính quyền Trung Quốc rằng họ không thể duy trì sự kiểm soát đối với Tây Tạng mà không lợi dụng sự ảnh hưởng của Đức Đạt Lai Lạt Ma lên người Tây Tạng. Bằng cách khẳng định rằng họ sẽ quyết định người mà Đức Đạt Lai Lạt Ma sẽ “chuyển sinh”, Trung Quốc thừa nhận tín ngưỡng tinh thần này của Tây Tạng và biến nó thành một công cụ chính trị cực kỳ mạnh mẽ.

“Đảng muốn chờ sự ra đi của Đức Đạt Lai Lạt Ma thứ 14 và sau đó chọn một người dễ bảo để tiếp tục cai trị ở Tây Tạng“, một báo cáo của CTA nói.

Trung Quốc đã cai trị Tây Tạng từ khi quân đội của ĐCS Trung Quốc xâm chiếm vào năm 1950. Đức Đạt Lai Lạt Ma hiện đang sống lưu vong tại Ấn Độ vào năm 1959 sau một cuộc nổi dậy chống Trung Quốc bất thành. Chính quyền Trung Quốc từ lâu đã xem Đức Đạt Lai Lạt Ma là một cái gai trong mắt, họ gọi ông là “con sói trong bộ áo cà sa”, vì vậy thật là kỳ lạ khi nọ khăng khăng đòi hỏi ông phải chuyển sinh và hóa thành hiện thân khác.

Vào Tháng 9/2014, Đức Đạt Lai Lạt Ma đã tuyên bố rằng ông có thể chọn không chuyển sinh bên trong Tây Tạng nếu nó không được tự do, và không ai có quyền lựa chọn người kế nhiệm ông cho mục đích chính trị. Tuy nhiên, chính phủ Trung quốc luôn kết tội Đức Đạt Lai Lạt Ma là một phần tử ly khai, từ chối chuyển sinh không phải là một sự lựa chọn và khăng khăng đòi hỏi ông phải ‘tôn trọng’ truyền thống cổ xưa của sự luân hồi.

Quin Yongzhang, một nhà dân tộc học tại Học viện Khoa học Xã hội Trung Quốc, nói rằng Đức Đạt Lai Lat Ma “không thể bãi bỏ hệ thống luân hồi đã được thực hiện trong năm thế kỷ chỉ với một từ“.

Giáo sư Elliot Sperling, một chuyên gia về các vấn đề Tây Tạng tại Đại học Indiana ở Bloomington, nói rằng Đức Đạt Lai Lạt Ma có lẽ đang cố gắng để tránh tình huống mà chính quyền Trung Quốc kiểm soát người kế nhiệm ông. “Người Tây Tạng muốn có một Đức Đạt Lai Lạt Ma, nhưng họ muốn Đức Đạt Lai Lạt Ma của họ“, Giáo sư Sperling nói. “Họ [chính quyền Trung Quốc] nghĩ rằng có thể sử dụng người dưới quyền kiểm soát của họ … để thao túng người Tây Tạng.“

Thật vậy, chính quyền Trung Quốc đã mất quyền kiểm soát chặt chẽ đối với truyền thống tôn giáo của Tây Tạng. Vào năm 1995, sau khi Đức Đạt Lai Lạt Ma nói rõ một cậu bé ở Tây Tạng là hóa thân của Đức Ban Thiền Lạt Ma, người có vị trí cao thứ hai trong Phật giáo Tây Tạng, chính phủ Trung Quốc đã bắt cậu bé đó để quản thúc tại nhà và thay thế một người khác vào vị trí đó, người có phần lớn thời gian ở Bắc Kinh. Sau đó, vào năm 2007, chính phủ đã ban hành “Các biện pháp quản lý tái sinh của Phật sống trong Phật giáo Tây Tạng“, cho phép bản thân đảng đóng một vai trò trung tâm trong tất cả các giai đoạn của quá trình tái sinh.

Trong một thông báo bất ngờ tại cuộc họp báo cuối tuần qua, Norbu Dondup đã đề cập đến vị Ban Thiền Lạt Ma, người đã bị chính phủ Trung Quốc bắt cóc lúc 6 tuổi. Quốc tế đã kiến nghị nhằm thúc đẩy chính phủ Trung Quốc thả ‘Ban Thiền thật’ bị lờ đi trong vòng 20 năm kể từ khi bị bắt cóc.

“Hiện tại, ‘linh hồn cậu bé’ được Đức Đạt Lai Lạt Ma chỉ định này đang được học tập, sống cuộc sống bình thường và phát triển lành mạnh. Cậu không muốn bị bất kỳ ai quấy rầy”, Norbu Dondup nói.

Một truyền thống cổ xưa

Theo tín ngưỡng Phật giáo Tây Tạng, Đức Đạt Lai Lạt Ma hiện tại là một hóa thân của một vị Lạt ma quá khứ đã quyết định chuyển sinh để tiếp tục công việc của mình, thay vì thoát khỏi luân hồi. Một người có thể quyết định sẽ tiếp tục tái sinh hay còn gọi là hóa thân. Phật tử Phật giáo Tây Tạng tin rằng hóa thân đầu tiên trong vòng luân hồi là Gedun Drub (vị Đạt Lai Đạt Ma đầu tiên), sống từ năm 1391 đến 1474, và hóa thân thứ hai là Gendun Gyatso. Tuy nhiên, danh hiệu ‘Đạt Lai Lạt Ma’ có nghĩa là Biển Trí Tuệ, chưa được ban cho mãi đến hóa thân thứ ba là Sonam Gyatso vào năm 1578.

Từ thế kỷ 17 cho đến năm 1962, Đức Đạt Lai Lạt Ma cũng nắm quyền quản lý chính phủ Tây Tạng. Đức Đạt Lai Lạt Ma thứ 14 hiện tại vẫn là người đứng đầu nhà nước của Chính phủ lưu vong Tây Tạng, được tạo thành từ những người Tây Tạng lưu vong, mãi đến khi ông chính thức từ chức khỏi vai trò này vào Tháng 3/2011.

Quá trình xác định một hóa thân của Đức Đạt Lai Lạt Ma đã có truyền thống trong vài thế kỷ và có thể mất nhiều năm để xác định. Sau cái chết của một Đức Đạt Lai Lạt Ma, theo truyền thống những vị Lạt Ma cao cấp trong Tông Gelugpa (Một tông của Phật giáo Tây Tạng) và chính phủ Tây Tạng sẽ có trách nhiệm tìm hóa thân của vị đó.

Các vị Lạt Ma cao cấp sẽ tìm một cậu bé được sinh ra trong khoảng thời gian trùng với cái chết của Đức Đạt Lai Lạt Ma. Các vị Lạt Ma có thể mơ hay thấy một địa điểm nào đó để giúp xác định cậu bé. Một khi họ đã tìm được đúng nhà, họ bày ra cho đứa trẻ một số đồ vật, bao gồm vài vật dụng của vị Đạt Lai Lạt Ma trước đó. Nếu cậu bé chọn các vật dụng thuộc về vị Đạt Lai Lạt Ma trước, đều này được xem là dấu hiệu cho thấy cậu bé chính là hóa thân.

Người lưu vong và các nhóm nhân quyền Tây Tạng cáo buộc Trung Quốc không tôn trọng những phong tục tôn giáo và văn hóa của họ, thay vào đó lại tìm cách kiểm soát và ngăn chặn các quyền lợi của nhân dân Tây Tạng.

Thanh Phong dịch từ Ancient Origins