Truyền thông nhà nước Trung Quốc đã hết lòng ca ngợi sự hy sinh thầm lặng của các nữ y tá trong cuộc chiến chống lại dịch Covid-19 như cạo trọc đầu để tránh lây nhiễm hay sắp sinh vẫn cố gắng làm việc. Tuy nhiên, hành động này đang phản tác dụng vì cư dân mạng và các học giả cho rằng điều đó là vô nhân đạo đối với những y tá này.
Y tá sảy thai, sắp sinh vẫn phải tiếp tục làm việc
Tuần trước, đài truyền hình trung ương Trung Quốc CCTV đã mô tả một y tá đang mang thai tháng cuối là “một bà mẹ tuyệt vời và một thiên thần áo trắng” vì cô vẫn tiếp tục làm việc trong phòng cấp cứu của một bệnh viện quân y ở thành phố Vũ Hán – tâm dịch thuộc miền Trung Trung Quốc.
Tính từ lúc bài phóng sự trên được phát thì Cô Zhao Yu đáng lẽ phải lâm bồn sau 20 ngày nữa. Tuy nhiên cô Zhao vẫn tiếp tục làm việc tại Bệnh viện Đa khoa Trung tâm Chiến khu Trung Quốc. Nơi tràn ngập bệnh nhân nhiễm Covid-19. Dù các đồng nghiệp cố gắng khuyên bảo nhưng Zhao Yu nói cô muốn chia sẻ gánh nặng với họ.
Tuy vậy, phóng sự ca ngợi sự tận tâm của nữ y tá với công việc trên đã không nhận được phản hồi tích cực nào.
Sau khi nhiều cư dân mạng bày tỏ mối lo ngại về việc một y tá mang thai mệt nhọc nhưng vẫn phải làm việc trong môi trường rất dễ lây lan, video phóng sự đã bị gỡ xuống khỏi trang web của CCTV.
“Tôi chẳng cảm động chút nào, ngược lại cảm thấy rất tức giận. Một người phụ nữ mang thai 9 tháng sao không ở nhà? Cô ấy mặc quần áo bảo hộ dày như vậy thì rất khó đi lại. Điều đó có tốt cho em bé không?”, một trong nhiều bình luận tương tự trên Weibo cho biết.
Ngày hôm sau, một bài báo trên tờ Wuhan Evening News đã kể câu chuyện về một y tá khác trở lại làm việc chỉ 10 ngày sau khi cô phải phẫu thuật sảy thai.
Nhân vật trong bài báo là cô Huang Shan, 27 tuổi, làm việc tại Bệnh viện Trung ương Vũ Hán. Theo quy định, cô sẽ được nghỉ phép 28 ngày sau khi làm thủ thuật, nhưng cô đã phải trở lại công việc sớm hơn thay vì nghỉ chế độ khi dịch bệnh ngày càng tồi tệ và các đồng nghiệp của cô đang phải vật lộn để đối phó với khủng hoảng.
Cô Huang làm việc trong khoa ung thư, nhưng khi cô trở lại làm việc vào cuối tháng 1/2020, cô được chỉ định đến khu cách ly corona, cô đã phải giấu gia đình điều này vì không muốn họ lo lắng. Lúc đầu, cô cảm thấy kiệt sức vì thời lượng công việc, nhưng sau vài ngày, cô đã thích nghi với môi trường làm việc áp lực cao. Bài báo về cô cũng gây ra nhiều phản ứng trái chiều của cư dân mạng.
Hou Hongbin, một nhà văn nữ quyền ở Quảng Châu cho rằng các bài báo trên thật thiếu tôn trọng và vô nhân đạo khi ca ngợi việc bệnh viện vẫn để 2 y tá tiếp tục làm việc.
“Các bệnh viện không nên để một y tá đang mang thai 9 tháng, hoặc một người vừa bị sảy thai làm việc. Hệ miễn dịch của họ rất yếu và khả năng bị lây nhiễm là rất cao”, nhà văn nói.
Quan điểm của Hou cũng được nhà nghiên cứu và giáo sư nữ quyền Huang Lin (Đại học Thủ đô Bắc Kinh) đồng tình. Bà cho rằng các bài báo trên không phù hợp.“Ngay cả trong tình cảnh dịch bệnh, nhân viên y tế cũng cần phải tự bảo vệ mình trước”, bà nói.
Virus corona chủng mới gây bệnh Covid-19, đã giết chết ít nhất 2.699 người và lây nhiễm hơn 79.525 người, chủ yếu ở Trung Quốc, kể từ khi nó khởi phát vào tháng 12 năm ngoái.
Sự thật đằng sau hình ảnh y tá Vũ Hán cạo trọc đầu
Đầu tháng 2/2019, khi virus tiếp tục lây lan và công chúng phẫn nộ với cách xử lý ổ dịch của chính quyền, mạng xã hội cũng rất ồn ào với các bài đăng liên quan đến việc các y tá nữ đã phải cạo đầu để giúp kiểm soát sự lây lan của dịch bệnh. Các bệnh viện cho biết những người phụ nữ sẵn sàng làm điều này, nhưng một số y tá nhìn thấy trong đoạn video lại bật khóc khi tóc của họ bị cắt xuống.
Bà Hou cho rằng y tá không nhất thiết phải có hành động cực đoan như vậy: “Các nhân viên y tế tại Vũ Hán, dù là nam hay nữ, không cần cạo trọc đầu, và các hướng dẫn kiểm soát dịch bệnh do cơ quan y tế ban hành chưa bao giờ bảo họ nên làm điều này. Những bài báo này chỉ là tuyên truyền, chúng là kết quả của việc bắt nạt các nữ y tá. Họ làm nhục những y tá này, nhưng họ đưa tin như thể các nữ y tá đang hy sinh vậy”.
Shen Yifei, phó giáo sư xã hội học tại Đại học Phục Đán và giám đốc Trung tâm nghiên cứu gia đình tại Thượng Hải cũng đồng tình với nhà văn Hou. Bà cho biết, lúc đầu một số y tá đã cắt tóc rất ngắn và được tung lên các phương tiện truyền thông xã hội, những bức ảnh rất đẹp. Sau đó, các bệnh viện đã sắp xếp để nhiều nữ y tá cạo đầu trước máy quay, thời khắc đó là lúc tình cảm của công chúng bị đảo ngược, cô nói.
“Điều này rõ ràng cho thấy chính quyền đang có mục đích riêng”, Shen nói. Các bài báo về nữ y tá là sai sự thật và có thể gây áp lực cho người khác.
“Các nữ nhân viên y tế nên được khen ngợi vì thành tích trong công việc, chứ không phải những gì liên quan gì đến vẻ ngoài của họ”, cô nói.
Cũng có những bài báo về những phụ nữ làm việc ở tuyến đầu không được dùng băng vệ sinh trong bệnh viện, một số người còn phải dùng thuốc tránh thai để tránh mất kinh.
Nhà văn nữ quyền Hou nhận xét “đây là một phần của vấn đề lớn hơn, đó là việc phụ nữ bị xem nhẹ ở nơi làm việc. Nhu cầu sinh học bình thường của họ bị kỳ thị”.
Theo bà Hou, tuần trước nhu cầu cá nhân của các nhân viên y tá ở Vũ Hán có được cải thiện một chút. Sau khi các nhà hoạt động kêu gọi đáp ứng nhu cầu của họ, chính quyền và nhà sản xuất đã gửi đồ lót dùng một lần đến các bệnh viện trong thành phố.
Video: Các y tá ở Vũ Hán cắt tóc để giúp kiểm soát dịch Covid-19
Chuyên gia truyền thông Wei Wuhui, từ Đại học Giao thông Thượng Hải nhận định, nếu các phương tiện truyền thông trên đất nước độc lập và các y tá trung thực thì sẽ không có vấn đề gì. Nhưng vì tất cả các câu chuyện đều đến từ các phương tiện truyền thông nhà nước, cho nên họ quan tâm nhiều hơn đến dư luận.
“Chính quyền đang hy vọng mọi người sẽ bị lay động bởi những việc làm anh hùng này và sẽ quên đi nguyên nhân bùng phát dịch bệnh này một phần là do sai lầm của các quan chức”, ông nói.
Ngân Khánh (Theo South China Morning Post)