Các bệnh viện ở Mỹ có thể chưa được chuẩn bị để xử lý một cách an toàn rác thải từ bệnh nhân bị nhiễm virus Ebola khi họ nhập viện đột xuất, dẫn tới nguy cơ lây lan căn bệnh chết người này, các chuyên gia an toàn sinh học cảnh báo.

Các công ty quản lý chất thải từ chối chở ga trải giường và đồ bảo hộ đã dùng để điều trị căn bệnh này với lý do trích từ hướng dẫn của liên bang, yêu cầu chất thải liên quan đến Ebola phải được các chuyên gia xử lý và dùng loại bao bì đặc biệt, Reuter dẫn lời chuyên gia an toàn sinh học và dịch bệnh truyền nhiễm.  

Nhiều bệnh viện Hoa Kỳ chưa ý thức được tính chất nghiêm trọng của quy định trên, mà theo đánh giá của giới chuyên gia, có thể đe dọa đến khả năng  điều trị bệnh nhân bị nhiễm Ebola đến từ vùng dịch. Triệu chứng cho thấy một người nhiễm Ebola thường phát tác sau 21 ngày kể từ lúc phơi nhiễm với virus.

Điều này đã gây ra nhiều khó khăn cho bệnh viện Đại học Emory ở Atlanta – nơi tiếp nhận điều trị ca nhiễm Ebola đầu tiên tại Mỹ. Công ty xử lý chất thải Stericycle đã từ chối nhận đồ thải từ hai bệnh nhân quốc tịch Mỹ nhiễm Ebola khi đang làm nhiệm vụ và được chuyển từ Tây Phi tới điều trị tại Emory hồi  Tháng Tám. Stericycle đã từ chối bình luận vụ việc trên.  

Triệu chứng của bệnh Ebola có thể bao gồm nôn mửa, tiêu chảy. Các y tá và bác sỹ ở bệnh viện Emory phải mặc đồ bảo hộ cách ly toàn thân để tránh bị lây nhiễm, dẫn tới đống rác thải ngày càng chồng chất.

“Vào lúc cao điểm, chúng tôi có đến 40 túi rác thải y tế một ngày, mất một khoản phí rất lớn cho hệ thống quản lý chất thải của chúng tôi”, tiến sĩ Aneesh Mehta tại bệnh viện Emory phát biểu trước các đồng nghiệp ởmột cuộc họp y tế hồi đầu tháng.  

Bệnh viện Emory đã cử nhân viên đến Home Depot để mua rất nhiều thùng cao su dung tích lớn có nắp đậy để chứa chất thải. Bệnh viện Emory giữ chất thải trong một khu vực cách li đặc biệt trong 6 ngày cho đến khi Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh ở Atlanta giúp nhà môi giới thỏa thuận với Stericycle.  

Mặc dù các bệnh viện Hoa Kỳ có thể đã chuẩn bị về mặt chuyên môn để chăm sóc cho bệnh nhân Ebola nhưng trường hợp từ bệnh viện Emory cho thấy họ chưa hề chuẩn bị khâu hậu cần, các chuyên gia an toàn sinh học cho biết. “Những trở ngại trong việc quản lý chất thải và hậu cần khiến chúng tôi thực sự lúng túng” Patricia Olinger, giám đốc sức khỏe và môi trường an toàn tại đại học Emory phát biểu trong một cuộc phỏng vấn.

Dịch Ebola bùng phát tồi tệ nhất trong lịch sử hiện nay được dự báo sẽ lây nhiễm cho khoảng 20.000 người ở Tây Phi vào tháng 11, trong khi các quan chức Mỹ cảnh báo, con số này có thể vượt quá 550.000 tháng 1 năm sau nếu cộng đồng quốc tế không  can thiệp để ngăn chặn. Các chuyên gia lo ngại rằng trong tương lai, có thể có ít nhất vài bệnh nhân Mỹ phải nhập viện vì Ebola do trước đó tới khoa cấp cứu để điều trị chứng bệnh khác.  

Sợ hãi luôn thường trực. Tính đến ngày 8/9,  đã có 10 bệnh nhân được xét nghiệm tại các bệnh viện ở Mỹ vì nghi ngờ nhiễm Ebola, theo bác sĩ Barbara Knust, trưởng nhóm phòng chống Ebola của Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC) trong một cuộc họp vào tháng trước. Tất cả kết quả xét nghiệm đều âm tính.  

CDC đã ban hành hướng dẫn chi tiết về cách thức chăm sóc bệnh nhân thuộc diện này tại bệnh viện, nhưng các khuyến nghị xử lý chất thải lại khá khác biệt so với Bộ Giao thông Vận tải Mỹ (DOT), cơ quan quản lý hoạt động lưu chuyển chất thải bệnh truyền nhiễm.

CDC khuyến cáo các bệnh viện để những đồ vật nhiễm Ebola trong thùng chứa chống rò rỉ và tiêu hủy ngay vì chúng là mối nguy sinh học liệt vào loại “rác thải y tế cần kiểm soát”. Theo hướng dẫn của DOT, các đồ vật thuộc hạng mục này không được để trong bất kỳ hình thái nào có thể gây hại cho con người. Trong khi đó, DOT đưa Ebola vào hạng mục A, nhóm đe dọa tính mạng con người.  

DOT quy định, các mặt hàng vận chuyển thuộc loại A yêu cầu phải được đóng gói đặc biệt dưới thao tác của kỹ thuật viên đã kinh qua huấn luyện xử lý chất thải độc hại. Phát ngôn viên của CDC  là Tom Skinner cho biết, cơ quan này chưa được biết về bất kỳ cách thức đóng gói nào được phê chuẩn cho xử lý chất thải Ebola. Do vậy, các nhà thầu quản lý chất thải thông thường nghĩ rằng họ không  được quyền chuyên chở chất thải Ebola, ông Thomas Metzger, giám đốc truyền thông của Hiệp hội Xử lý Chất thải và Tái chế Quốc gia cho biết.

Khắc phục tạm thời.

Một phần giải pháp của Bệnh viện Đại học Emory là dùng một trong những máy tiệt trùng công suất lớn, loại thiết bị sử dụng áp suất của hơi nước để vô hiệu hóa các tác nhân gây bệnh trước khi mang chất thải đi tiêu hủy.  

Rất ít bệnh viện có khả năng khử trùng rác thải y tế từ bệnh nhân Ebola ngay tại chỗ.  

“Chính vì thế mà các bệnh viện thường không muốn tiếp nhận chăm sóc cho các trường hợp nhiễm Ebola, vấn đề này cần được khắc phục”, tiến sĩ Jeffrey Duchin là chủ tịch Hiệp hội Các bệnh Truyền nhiễm của Ủy ban Y tế Cộng đồng Mỹ đề xuất.  

Tiến sĩ Gavin Macgregor-Skinner, chuyên gia về sức khỏe cộng đồng tại Đại học bang Pennsylvania thông tin, không đời nào mà các bệnh viện Mỹ lại sẵn sàng  điều trị các ca có nguy cơ lây nhiễm cao như Ebola.  

“Cách thức xử lý rác thải y tế dạng lỏng và rắn luôn là vấn đề chưa được quan tâm đúng mực tại các bệnh viện,” chuyên gia Macgregor-Skinner, người gần đây đã đào tạo nhân viên y tế ở Nigeria, nhận xét.

Ông Skinner cho biết CDC đang làm việc với DOT để giải quyết vấn đề này. 

 

Bùi Hươ[email protected]

Theo reuters