Ngày đầu tiên của Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 26 nóng lên bởi lời kêu gọi của Philippines rằng các nước Đông Nam Á hãy đồng lòng đương đầu với “nước láng giềng phương bắc”.
Trong bài phát biểu tại Hội nghị Bộ trưởng Ngoại giao ASEAN tại Kuala Lumpur (Malaysia), Ngoại trưởng Philippines Albert del Rosario cảnh báo Trung Quốc sắp sửa củng cố quyền kiểm soát ở biển Đông trên thực tế. Ông Rosario nói với các ngoại trưởng ASEAN rằng việc Trung Quốc gấp rút tiến hành bồi đắp phi pháp ở biển Đông là “mối đe dọa có thật và không thể phớt lờ hoặc chối bỏ”. “Liệu bây giờ có phải là lúc thích hợp nhất để khối ASEAN tuyên bố với người láng giềng phương bắc rằng họ đang đi sai đường và hành động ngang ngược tại biển Đông của họ phải chấm dứt ngay lập tức?”, ông Rosario nói. Ngoại trưởng Philippines khẳng định lúc này là thời điểm ASEAN cần khẳng định vai trò lãnh đạo của mình, cần phải lên tiếng rằng Trung Quốc đã sai và nên dừng lại.
Tại cuộc họp kín các ngoại trưởng ngày 26.4, tất cả đều bày tỏ lo ngại về những hoạt động bồi đắp quy mô lớn các bãi đá ở biển Đông và cho rằng hành động này vi phạm Tuyên bố về ứng xử của các bên ở biển Đông (DOC) gây căng thẳng khu vực. Hành động leo thang trên biển Đông của Trung Quốc như xây dựng phi pháp các hòn đảo nhân tạo, phát triển cầu cảng, sân bay… càng khiến việc tranh chấp trên biển Đông giữa các nước ngày càng phức tạp và nguy hiểm. Trong khi đó, Phó thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Bình Minh nhấn mạnh các nước cần tôn trọng Công ước LHQ về luật Biển 1982 (UNCLOS), tự kiềm chế, không được đe dọa hoặc sử dụng vũ lực.
Tuy nhiên, Ngoại trưởng Anifah Aman của nước chủ nhà Malaysia tỏ ý muốn né tránh việc công khai phản kháng Trung Quốc. “Chúng ta phải tránh mọi hành động gây phản tác dụng và làm chúng ta thêm cách xa, cả giữa chúng ta với nhau hoặc với Trung Quốc”, ông Anifah nói tại cuộc họp báo cuối ngày 26.4. Theo ông Anifah, ASEAN sẽ mời Trung Quốc tăng cường đối thoại, tham gia nhiều hơn vào các cuộc thảo luận về những điều khoản để sớm hoàn tất Bộ quy tắc ứng xử ở biển Đông (COC) nhằm giải quyết tranh chấp một cách hòa bình.
Thủy Tiên |
Theo Thanh Niên