Syria: ISIS tiến sát làng người Kurd, Thổ Nhĩ Kỳ cân nhắc gửi quân

Binh lính Thổ Nhĩ Kỳ và xe tăng đã được điều đến khu vực dọc biên giới Syria vào hôm 30/9, trong lúc chính phủ nước này đang tranh cãi xem có nên triển khai quân chiến đấu với nhóm khủng bố ISIS hay không.

Quyết định ra quân được bàn thảo sau khi hàng chục nghìn người đổ vào Thổ Nhĩ Kỳ để trốn chạy các tay súng ISIS.

Dòng người tị nạn đổ về từ Syria tăng chóng mặt. Có đến 150.000 người lánh nạn sang Thổ Nhĩ Kỳ trong những ngày gần đây, do các tay súng ISIS được vũ trang với tăng giáp và vũ khí hạng nặng tiến sát vào thị trấn người Kurd ở Kobani, theo tiếng Ả rập là Ayn al Arab. Nhóm Hồi giáo cực đoan này đã phá hủy các ngôi làng trên đường họ di chuyển.

Các tay súng của ISIS giờ chỉ còn cách thị trấn phía bắc Syria ba cây số (gần hai dặm) về hướng đông vào cuối ngày 29/9, một người dân Kobani dấu tên cho biết.

Tin tức này trùng khớp với các báo cáo của Đài Quan sát Nhân quyền Syria. Mục tiêu không kích đêm Thứ Hai của Hoa Kỳ nhằm vào các vị trí của ISIS ở gần Kobani, Phó đô đốc John Kirby, phát ngôn viên của Lầu Năm góc cho hay. Vẫn chưa rõ các cuộc không kích có thể ngăn bước tiến của ISIS hay không, ông Kirby chỉ cung cấp vắn tắt các mục tiêu và những thiệt hại dự kiến.

Khi được hỏi lý do tại sao các cuộc không kích ở khu vực Kobani chỉ giới hạn ở mức cầm chừng, một quan chức cấp cao của Mỹ ẩn danh cho biết họ thiếu chỉ đạo, thông tin tình báo đáng tin cậy dưới đất cũng như cần phải xác định chính xác mục tiêu để tránh thương vong cho dân thường.

Thổ Nhĩ Kỳ sẽ xem xét điều quân nếu ISIS chiếm được Kobani. Chiếm được Kobani, nhóm này sẽ kiểm soát một vùng rộng lớn từ khu vực thủ đô tự lập là Raqqa cho tới biên giới Thổ Nhĩ Kỳ trong khoảng cách hơn 100 km (60 dặm).

ISIS đã tiến quân trong nhiều tháng, chiếm các vùng phía bắc và đông Syria, miền tây và miền bắc Iraq để lập nên cái gọi là nhà nước Hồi giáo mới – hay Vương quốc Hồi giáo.

Quốc hội Thổ Nhĩ Kỳ hôm 30/9 đã bàn xem có nên đưa quân vào Iraq và Syria để đánh ISIS. Cuộc tranh luận dự kiến ​​sẽ tiếp tục cho đến cuối tuần trước khi các nhà lập pháp biểu quyết thông qua, Anadolu, hãng tin bán chính thức của Thổ Nhĩ Kỳ đưa tin.

Thổ Nhĩ Kỳ từng nói sẽ đóng góp hỗ trợ liên minh do Mỹ dẫn đầu để đánh ISIS, nhưng lại không tham gia cùng 40 quốc gia vào chiến dịch này.

Tuy nhiên, với hơn 150.000 người tị nạn đổ vào Thổ Nhĩ Kỳ kể từ tuần trước, cộng thêm hàng trăm nghìn người trốn tránh cuộc nội chiến Syria, thêm mối lo ISIS kiểm soát các chốt trạm biên giới, giới lập pháp nước này buộc phải bàn luận tìm giải pháp.

Tổng thống Obama đánh giá chiến lược chống ISIS

Cùng lúc, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã gặp gỡ Hội đồng An ninh Quốc gia để bàn bạc về một chiến lược toàn diện nhằm đối phó với mối đe dọa từ ISIS, còn được gọi là ISIL.

Buổi họp theo sau bài phát biểu 60 phút của ông Obama trên đài CBS, thừa nhận Hoa Kỳ đã đánh giá thấp sức mạnh của ISIS và chủ quan với khả năng chiến đấu của quân đội Iraq trong cuộc chiến chống lại nhóm này.

Không có bằng chứng đánh giá nào xác thực hơn tin ISIS đã chiếm thêm một căn cứ quân sự của Iraq cách  Baghdad khoảng 80 km (50 dặm) về phía tây cuối tuần qua.

Hàng chục tay súng ISIS đã tấn công căn cứ quân sự Albu Aytha phía bắc Ramadi, nơi 180 binh sĩ Iraq đóng quân, theo Faleh al-Essawi, phó tỉnh trưởng Anbar. ISIS đã càn quét toàn khu vực Anbar của người Hồi giáo Sunni trong những tháng gần đây, tấn công lần lượt từng căn cứ quân sự trên cả một vùng rộng lớn.

Khoảng một tuần trước, nảy sinh nhiều vấn đề liên quan đến vụ thảm sát hơn 100 binh sĩ Iraq tại các căn cứ ở Saqlawiyah và Sejar, cũng gần Ramadi.

Một số người sống sót cáo buộc chính phủ Iraq đã không đáp lại yêu cầu chi viện trước đợt tấn công sau cùng của ISIS vào căn cứ trong nhiều ngày bị vây hãm này.

ISIS chiếm đóng căn cứ quân sự

Khi phần lớn các binh sĩ rút khỏi căn cứ Albu Aytha trước khi các tay súng ISIS tràn vào, một số khác đã bị giết. ISIS đăng tải các hình ảnh lên mạng, cho thấy căn cứ trên đã bị chiếm, bao gồm cả ảnh binh sĩ mặc quân phục Iraq và đã thiệt mạng.

Trong khi chưa xác thực về những hình ảnh ISIS đăng lên, các đặc điểm và bối cảnh hiển thị cho thấy đây là vùng phía tây của Iraq, đặc biệt rất giống với căn cứ đang nói tới.

ISIS cũng đã thu được một lô vũ khí dự trữ bỏ lại bên cạnh căn cứ, al-Essawi cho biết. Trong bối cảnh bạo lực tiếp tục gia tăng, một chuỗi các vụ tấn công bằng bom xe và súng phóng lựu đạn vào các thành phố của Iraq đã giết chết hàng chục người.

Tại Baghdad, hai vụ nổ bom xe và bảy vụ tấn công bằng súng phóng lựu đạn xảy ra tại các vùng lân cận nơi đa số người Shiite sinh sống, sát hại ít nhất 9 người và làm bị thương 40 người khác, các quan chức cảnh sát cho hay.

Những vụ nổ bom xe hơi cũng xảy ra tại các thành phố sinh sống chủ yếu của người Shiite như Hilla, Karbala và Basra, truyền hình nhà nước Iraqiya đưa tin.

Ba vùng kể trên thuộc phía nam của thủ đô Iraq.

 Anh tiến hành đợt không kích đầu tiên

Các cuộc tấn công xảy cùng ngày (30/9) khi vương quốc Anh cho biết họ đã tiến hành đợt không kích đầu tiên nhắm vào ISIS ở Iraq, 4 hôm sau khi Quốc hội bỏ phiếu chấp thuận chiến dịch này.

Các chiến đấu cơ Anh hỗ trợ quân người Kurd đang chống trả ISIS ở tây bắc Iraq, ném bom lên một điểm có vũ khí hạng nặng của ISIS và bắn tên lửa vào một xe tải vũ trang, bộ quốc phòng của Anh thông tin.

Đánh giá ban đầu của bộ quốc phòng Anh cho thấy cả hai cuộc không kích đã thành công. Các máy bay của Anh đã tham gia vào các nhiệm vụ trinh sát tại Iraq trước đó.

Anh, Hoa Kỳ và Pháp là những nước đã tiến hành không kích ISIS tại Iraq, trong lúc Bỉ và Đan Mạch thông báo họ cũng sẽ triển khai không lực. Tuy nhiên, chỉ có Hoa Kỳ và vài nước Ả rập tấn công các vị trí của ISIS ở nước láng giềng Syria.

 Peshmerga “cần thêm hỗ trợ”

Các tay súng người Kurd tại miền bắc Iraq được gọi là Pershmerga, đã giao tranh với chiến binh ISIS ở Rabia, một trạm biên giới chính giữa Syria và Iraq, bị Nhóm Hồi giáo cực đoan kiểm soát từ cuối tháng 6.

“ISIS thu tiền của những người qua trạm biên giới này”, Tướng Hazhar Ismail của người Kurd tại Erbil nói. Tại Iraq, các cuộc không kích đêm phá hủy nhiều phương tiện vận tải và xe bọc thép của ISIS. Cũng có những đợt tấn công xảy ra gần đập Mosul, một trong những đập thủy điện lớn nhất Iraq, con đập này cung cấp nước cho hầu hết các vùng ở miền Bắc Iraq, tin từ quân đội Mỹ.

Liên quân cũng oanh tạc vùng tây bắc Baghdad và tây Fallujah. Ông Hazhar cho biết, các lực lượng người Kurd cần hỗ trợ thêm từ trực thăng chiến đấu trong suốt các chiến dịch. Ông phàn nàn về ngân sách cho người Kurd, vũ khí và đào tạo của họ phải thông qua chính quyền trung ương ở Baghdad. Ông cho biết, người Kurd “chưa hề nhận được một đồng nào từ Iraq, mặc dù quốc hội đã phê duyệt ngân sách cho chúng tôi.”

Thiên Hà, Bruce Phan – Theo CNN