Các ngân hàng không mặn mà với nợ giá rẻ từ ECB

Các ngân hàng vay mượn ít hơn so với dự kiến của Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB), một khởi đầu đáng thất vọng của chương trình kích thích cho vay tiêu dùng và đầu tư nhằm bơm tiền vào nền kinh tế đang èo uột của khu vực đồng euro.

ECB vừa ra thông báo cuối tuần trước, Ngân hàng sẽ phân bổ xấp xỉ 83 tỉ euro (107 tỉ USD) cho 255 ngân hàng thương mại vào tuần sau đó. Dù có chênh lệch lớn trong ước tính về hoạt động vay mượn của các ngân hàng, nhưng nhiều nhà phân tích trước đó đã cho rằng, nếu các ngân hàng vay ít hơn 100 tỉ euro sẽ là tin gây thất vọng.

Chương trình này nằm trong chuỗi nỗ lực của ECB để bơm khoảng 1 nghìn tỉ euro vào nền kinh tế khu vực đồng tiền chung châu Âu. Dữ liệu về khoản vay hôm thứ Năm được theo dõi sát sao vì là chỉ số đánh giá mức độ thực hiện mục tiêu trên của ECB.

Các khoản vay được dùng để giảm chi phí vay mượn, từ đó khuyến khích tăng cường tín dụng ngân hàng, đặt biệt tại các nước như Ý và Bồ Đào Nha, những nơi kinh tế tăng trưởng chậm do thiếu vốn. Nhu cầu vay mượn giá rẻ “gây nhiều thất vọng và tăng thêm hoài nghi về tính khả thi của nỗ lực tăng giá trị bảng cân đối lên khoảng 1 nghìn tỉ euro của ECB”, Martin van Vliet, một chuyên gia phân tích tại ngân hàng Hà Lan ING, viết trong một lưu ý tới khách hàng. Nhưng ông van Vliet không nghĩ ECB nên lo ngại, vì nhiều ngân hàng khả năng vẫn chờ đến khi ECB triển khai thêm đợt cho vay kì hạn 4 năm vào tháng 12 tới mới quyết định tham gia hay không.

ECB cũng cho biết, khoản vay giá rẻ sẽ thúc đẩy tín dụng và nằm trong gói biện pháp để đạt được hiệu quả sâu rộng. Tổng cộng, ECB lên kế hoạch phát hành 8 đợt cho vay suốt từ nay đến tháng 6/2016. Nhu cầu vay vốn khiêm tốn của các ngân hàng có thể khiến ECB phải tích cực hơn vào tháng tới, thời điểm ngân hàng này bắt đầu mua các gói tài sản thế chấp bất động sản, nợ thẻ tín dụng và các khoản vay khác, được gọi là chứng khoán đảm bảo bằng tài sản, tiếp tục nỗ lực kích thích nền kinh tế của toàn khối. ECB cho biết sẽ cung cấp chi tiết về đợt mua chứng khoán trên sau cuộc họp bàn chính sách tiền tệ diễn ra hôm 2/10.

Các nhà phân tích xem việc mua bán các chứng khoán đảm bảo bằng tài sản là một kiểu nới lỏng tiền tệ (QE) quy mô nhỏ. QE từng được Cục dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) sử dụng để rót tiền vào kinh tế Mỹ. Không giống Fed, ECB hiện chưa có kế hoạch mua trái phiếu chính phủ. Nhưng ECB có thể sẽ buộc phải làm thế nếu các ngân hàng thương mại vẫn không mấy mặn mà với các khoản vay từ ECB.

Euro tăng nhẹ so với USD trong phiên giao dịch buổi trưa hôm thứ Năm, một dấu hiệu cho thấy các nhà đầu tư không quá lo lắng trước nhu cầu vay vốn ECB thấp. Trong chương trình này, các ngân hàng được vay với lãi suất cố định  0,15%/năm, kỳ hạn 4 năm, nhưng họ phải hoàn trả trong 2 năm nếu không sử dụng khoản vay để cấp tín dụng cho doanh nghiệp và cá nhân. Các ngân hàng cũng không được dùng vốn vay ECB trong lĩnh vực bất động sản.

Các ngân hàng xin cấp 82,6 tỉ euro trong khuôn khổ chương trình này (được gọi là hoạt động tái cấp vốn dài hạn có chủ đích) và sẽ nhận được tiền vào thứ Tư (23/9). Dù lãi suất hấp dẫn, người ta vẫn không chắc rằng liệu các ngân hàng có muốn tăng quỹ vốn hay không, do nhu cầu tín dụng yếu và khan hiếm người vay khả tín.

Nguốn vốn này có thể hấp dẫn hơn đối với những ngân hàng tại các nước như Ý, nơi lãi suất thị trường liên ngân hàng cao hơn khoảng 1 điểm phần trăm, các chuyên gia kinh tế tại UBS nhận định, với lưu ý vừa gửi tới nhà đầu tư:  “Cơ hội cấp vốn giá rẻ lần này từ ECB sẽ mang lại lợi ích nhiều nhất cho các ngân hàng Tây Ban Nha và Ý, đặc biệt là các ngân hàng nhóm 2”.

Một số ngân hàng vẫn ngần ngại do chưa nhận được kết quả sát hạch sức khỏe tài chính do ECB tiến hành. Kết quả này sẽ được công bố cuối tháng 10. Nhiều nhà phân tích hy vọng các ngân hàng có thể tận dụng tốt hơn các khoản tín dụng lãi suất thấp khi ECB triển khai đợt cho vay thứ hai vào tháng 12.

Khi đó, qua kết quả sát hạch, ngân hàng hiểu rõ hơn về vị thế của họ trong mắt các cơ quan hoạch định. Giới phân tích dự đoán rằng 2 đợt cho vay sẽ có giá trị tổng cộng là khoảng 300 tỉ euro, nhưng phần lớn trong số đó được cấp vào tháng 12.

ECB chưa nói rõ sẽ bơm bao nhiêu tiền vào nền kinh tế dưới nhiều hình thức khác nhau. Nhưng trong tháng này,Chủ tịch ECB là ông Mario Draghi từng ngụ ý ngân hàng dự kiến cho vay tới 1 nghìn tỉ euro.

Theo Hàn Mai, Bùi Hươ[email protected]

Theo New York Times