10 năm đã trôi qua, một câu hỏi mà nhiều người sẽ đặt ra là: hành tung của những kẻ chủ mưu vụ tấn công khủng bố kinh hoàng ở Mỹ ngày 11/9/2001 bây giờ ra sao?
Không phải chỉ có 19 người đàn ông đã cướp 4 chiếc máy bay và thực hiện vụ khủng bố kinh hoàng tại New York, Washington và Pennsylvania vào ngày 11/9/2001 khiến gần 3.000 người thiệt mạng. Trên thực tế, đằng sau chúng là một mạng lưới khủng bố vô cùng lớn mạnh đã hoạt động cùng nhau từ khi vạch kế hoạch tới lúc thực hiện vụ tấn công. Kể từ đó, nhiều nước trên toàn thế giới liên tục truy lùng tung tích những kẻ gây ra tội ác.
Một số đã bị bắt hoặc bị tiêu diệt, nhưng vẫn còn một số lượng lớn chưa thể xác định được. Sau 10 năm vẫn còn hơn một nửa những nghi can bị buộc tội tại Mỹ chưa được xét xử.
Những kẻ dưới đây đã bị kết án là chủ mưu của vụ khủng bố trên hoặc bị xem là đồng phạm trong những văn bản pháp lý liên quan đến vụ 11/9:
OSAMA BIN LADEN
 |
| Trùm khủng bố OSAMA BIN LADEN |
– Là nhà lãnh đạo của tổ chức khủng bố Al Qaeda tại thời điểm xảy ra vụ khủng bố 11/9. Sinh ra tại Ả Rập Saudi sau đó di chuyển đến Afghanistan và Pakistan.
– Bin Laden không bị truy tố về việc âm mưu vụ 11/9, nhưng các quan chức Mỹ đã buộc tội Bin Laden trong những vụ đánh bom Đại sứ quán Mỹ tại Kenya và Tanzania với âm mưu phá hoại tài sản và giết hại công dân Mỹ năm 1998. Bin Laden cũng bị gọi là đồng phạm trong một số vụ kiện chống lại Zacarias Moussaoui. Nhưng tất cả mọi cáo buộc này đều đã hủy bỏ sau khi Bin Laden bị tiêu diệt.
– Osama Bin Laden đã bị tiêu diệt bởi lực lượng SEAL của quân đội Mỹ vào ngày 1/5/2011 trong một dinh thự tại Abbottabad, Pakistan và thi thể được quân đội Mỹ mai táng trên biển theo nghi thức Hồi giáo.
AYMAN AL-ZAWAHRI
 |
| Nhân vật thứ 2 ở Al Qaeda sau Bin Laden AYMAN AL-ZAWAHRI |
– Kẻ sáng lập và lãnh đạo tổ chức Thánh chiến Hồi giáo Ai Cập – Egyptian Islamic Jihad, cho đến năm 1998 thì sáp nhập vào với Al Qaeda, một bác sĩ người Ai Cập. Là người đứng thứ 2 ở Al Qaeda dưới thời Bin Laden lãnh đạo và hiện đang là người đứng đầu tổ chức khủng bố này.
– Cũng như Bin Laden, Al Zawahri bị buộc tội đồng phạm trong vụ kiện chống lại Zacarias Moussaoui, không bị cáo buộc âm mưu thực hiện vụ 11/9 và chỉ bị buộc tội trong vụ đánh bom Đại sứ quán Mỹ tại Kenya và Tanzania năm 1998.
– Hiện tại vẫn chưa xác định được địa điểm cụ thể mà Al Zawahri đang lẩn trốn, Chính phủ Mỹ đã treo giải thưởng trị giá 25 triệu USD cho bất cứ thông tin nào có thể giúp bắt giữ Al Zawahri.
KHALID SHEIKH MOHAMMED
 |
| Kẻ được tin là chủ mưu vụ 11/9 KHALID SHEIKH MOHAMMED |
– Được cho là chủ mưu và chỉ huy toàn bộ mọi hoạt động trong vụ 11/9. Sinh ra ở Pakistan và lớn lên tại Kuwait, Sheikh Mohammed cũng nhận trách nhiệm về một số vụ tấn công khác trong đó cả vụ đánh bom, Trung tâm thương mại Thế giới năm 1993.
– Đã bị buộc tội bởi các công tố viên quân đội Mỹ năm 2008 về việc giám sát, đào tạo và tài trợ cho không tặc. Vài tháng sau đó vụ kiện đã được chuyển sang cho Bộ tư pháp Mỹ xử lý. Bộ trưởng Bộ tư pháp Attorney General đã nói vụ việc sẽ được đem ra xét xử vào tháng 11/2010, nhưng trong tháng 4/2010 ông đã thay đổi quyết định và bàn giao lại hồ sơ vụ khởi tố cho quân đội. Ủy ban quân sự đang xem xét và đi đến kết luận cuối cùng về xét xử vụ án, khả năng rất lớn là Sheikh Mohammed sẽ phải chịu mức án tử hình.
– Sheikh Mohammed bị bắt giữ trong một chiến dịch của quân đội Mỹ và Pakistan tại Rawalpindi, Pakistan ngày 1/3/2003 và hiện tại đang bị giam giữ tại nhà tù Guantanamo, Cuba.
ZACARIAS MOUSSAOUI
 |
| Tên không tặc thứ 20 ZACARIAS MOUSSAOUI |
– Là kẻ duy nhất bị cáo buộc liên quan đến vụ 11/9, còn được giới truyền thông gọi là “tên không tặc thứ 20”. Moussaoui đã bị kết án bởi một toàn án dân sự Mỹ, là một công dân Pháp gốc Morocc Moussaoui đã đến Mỹ vào tháng 2/2001.
– Bị buộc tội âm mưu khủng bố, đã được Al Qaeda đào tạo lái máy bay, cung cấp kinh phí cũng như hướng dẫn để thực hiện âm mưu khủng bố cùng với 19 tên không tặc khác. Năm 2005, Moussaoui đã nhận mọi tội bị cáo buộc bởi tòa án liên bang tại Virginia. Công tố viên đưa ra mức án tử hình, nhưng bồi thẩm đoàn đã kết án chung thân cho Moussaoui.
– Hiện tại Moussaoui đang bị giam tại nhà tù Florence, Colorado.
WALID BIN ATTASH, RAMZI BIN AL-SHIBH, ALI ABDUL AZIZ ALI và MUSTAFA AL-HAWSAWI
 |
| Những hình ảnh minh họa về WALID BIN ATTASH, RAMZI BIN AL-SHIBH, ALI ABDUL AZIZ ALI và MUSTAFA AL-HAWSAWI |
– 4 tên này là đồng bon của Khalid Sheikh Mohammed, bị buộc tội thực hiện những hỗ trợ khác nhau cho việc thực hiện vụ tấn công. Trong đó Attash và Al Shibh đến từ Yemen, Aziz đến từ Kuwait và Hawsawi từ Ả Rập Saudi.
– Bin Attash thực hiện nhiệm vụ thu thập các thông tin về các sân bay và an ninh trên những chuyến bay. Al Shibh đã cố gắng nhập cảnh vào nước Mỹ để tham gia như một không tặc nhưng không thành do rắc rối về visa nên đã quản lí tài chính và điều hành vụ tấn công từ nước ngoài. Aziz quản lí quỹ để thực hiện vụ tấn công, Al Hawsawi được cho là giúp đỡ bọn không tặc trong việc nhập cư và sau khi vào nước Mỹ. Tất cả đều bị buộc tội và các công tố viên đang chờ đợi đến khi xét xử, cả 4 tên đều có nguy cơ đối mặt với mức án tử hình.
– Tất cả đều đã bị bắt bởi lực lượng an ninh Pakistan, Attash bị bắt vào 27/4/2003, Al Shibh 11/9/2002, Aziz 29/4/2003 và Hawsawi 1/3/2003. Hiện tại cả 4 tên đều đnag bị giam tại nhà tù Guantanamo chờ xét xử.
MOHAMMED AL-QAHTANI
 |
| MOHAMMED AL-QAHTANI |
– Một công dân Ả Rập Saudi, được nhắc đến trong báo cáo của Ủy ban 11/9 như 1 trong số 9 không tặc dự bị có ý định tham gia vào vụ tấn công 11/9.
– Các công tố viên liên bang cho biết, Al Qahtani đã cố gắng nhập cảnh vào Mỹ để trở thành 1 trong những tên không tặc nhưng bị từ chối. Năm 2008 các công tố viên quân sự đã đưa ra cáo buộc Qahtani cùng với Sheikh Mohammed và 4 kẻ khác có liên quan đến âm mưu thực hiện vụ 11/9; nhưng tháng 5/2008 một Ủy ban quân sự đã hủy bỏ những cáo buộc đối với Al Qahtani.
Luật sư của tên này cho biết các cáo buộc bị hủy bỏ bởi vì những thông tin mà hắn đưa ra về những hành vi thẩm vấn bất hợp pháp và tham gia một vụ kiện cùng với các tù nhân khác tại nhà tù Guantanamo về việc giam giữ bất hợp pháp.
– Bị bắt giữ tại biên giới Pakistan và Afghanistan năm 2001 và hiện tại đang bị giam giữ tại nhà tù quân đội Guantanamo.
ABDELGHANI MZOUDI và MOUNIR EL MOTASSADEQ
 |
| ABDELGHANI MZOUDI |
– Là những người Morocc, thành viên của nhóm Hồi giáo Hamburg có liên quan đến Al Qaeda
– Cả 2 đã bị cáo buộc cung cấp các thiết bị hỗ trợ cho nhóm Hồi giáo Hamburg trong vụ tấn công 11/9 và bị xét xử bởi tòa án Đức. Motassadeq đã bị kết án 15 năm tù vào tháng 11/2006 và trở thành kẻ đầu tiên bị kết án trong vụ khủng bố 11/9. Trong khi đó, Mzoudi đã được tuyên trắng án do tòa án không đủ bằng chứng kể kết tội, sau đó Mzoudi đã nhận lệnh bắt buộc rời khỏi nước Đức.
– Motassadeq bị bắt tại Hamnurg vào ngày 29/11/2001 và hiện đang bị giam tại một nhà tù ở Đức, Mzoudi cũng bị bắt tại Hamburg tháng 10/2002 và trở về Morocc sau khi được truyên trắng án.
ANWAR AL-AWLAKI
 |
| ANWAR AL-AWLAKI |
– Một giáo sĩ Hồi giáo, mang cả 2 quốc tịch Mỹ và Yemen. Các quan chức Mỹ đã cáo buộc y là lãnh đạo chủ chốt của Al Qaeda tại bán đảo Ả Rập với trụ sở tại Yemen.
– Al Awlaki đã tham gia thuyết giảng tại các nhà thờ Hồi giáo ở Virginia và San Diego với sự có mặt của 3 tên không tặc tham gia vụ 11/9 trước khi tiến hành vụ khủng bố 18 tháng. Trong năm 2010 chính phủ Mỹ đã kết luận Al Awlaki là một cá nhân có thể tham gia các vụ tấn công khủng bố và tiến hành khóa các tài khoản ngân hàng của y.
– Hiện tại không ai biết Al Awlaki chính xác đang ở đâu, một số tin rằng y đang lẩn trốn tại Yemen.
Tùng Đinh