Tóm tắt:
– Thị trường đang tràn lan các loại hương, hầu hết không ghi thành phần, hương liệu sử dụng.
– Hương càng thơm, càng độc hại.
– Người tiêu dùng không chú ý đến thành phần, chỉ quan trọng hương không rơi tàn.
– Hương truyền thống làm từ thảo mộc thiên nhiên. Hương hiện nay chủ yếu là mùn cưa tẩm hóa chất.
– Về lâu dài, nếu tiếp xúc thường xuyên với hương nhiều hóa chất sẽ làm mắt ngày càng mờ đi, thị lực giảm xuống, thậm chí có thể gây mù lòa.
Dạo qua thị trường nhang hiện nay có thể thấy hàng trăm nhãn hiệu với nhiều mùi thơm khác nhau, từ “made in Vietnam” đến hàng nhập ngoại mà đa phần là nhang Đài Loan, Trung Quốc. Theo giới chuyên môn, nhang càng thơm càng độc hại do được ngâm tẩm hóa chất.
Chị Thanh Hà, người dân sống tại Tân Mai (Hà Nội) cho hay: “Việc mua nhang thắp ngày rằm, mồng một đều do chồng tôi đảm nhiệm. Thế nên quả là khó lựa chọn loại nhang nào để đảm bảo chất lượng trong khi chồng đi công tác”. Bà Thơ, chủ sạp hàng hương hoa và đồ lễ tại chợ Nghĩa Tân, cho biết: Yêu cầu đầu tiên của người dân khi đến mua nhang là không bị rơi tàn sau khi đốt và có mùi hương thơm lâu, chứ ít người chú ý tới nhãn hiệu nhang.
Trao đổi với Dân trí, bà Dương Anh, Phó Chủ tịch Công ty Hương Phụng Nghi cho hay: “Phải gọi đó là mùn cưa tẩm hóa chất, đừng gọi đó là nhang. Nén nhang dân gian truyền thống đúng nghĩa phải hoàn toàn làm từ thảo mộc thiên nhiên thanh khiết – hàm chứa nét văn hóa linh thiêng, là tình cảm cao đẹp, thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn, tưởng nhớ công ơn tổ tiên, là giao hòa huyền diệu thiêng liêng giữa Trời, Đất và Người. Khi thắp lên, nén nhang làm không gian thanh tịnh, làm tâm hồn an lạc, bình yên, tĩnh tại.
Còn “Mùn cưa tẩm hóa chất” ngoài thị trường đáng giá bao nhiêu? 3.000 đồng hoặc 5.000 đồng cùng lắm là 10.000 đồng/ bó và không thể hiện được chút văn hóa Việt nào trong đó cả. Nó có rẻ quá so với sức khỏe, so với lời ước nguyện và tình cảm cao đẹp của chúng ta thờ phụng tổ tiên và các đấng linh thiêng hay không? Bản thân tôi chưa thấy ở nước nào hương nhang rẻ như Việt Nam cả.
Phụng Nghi kiến nghị các cơ quan chức năng vào cuộc để trả lại sự linh nghiêm văn hóa cho những nén hương nhang…”.
Phân tích theo khía cạnh hóa học, khi ngâm tăm nhang vào H3PO4 các hợp chất hữu cơ sẽ bị loại bỏ, H3PO4 sẽ kết hợp với xenlulo (thành phần chính của que tre, nứa) tạo thành estephotphat. Sau khi được phơi khô, nước sẽ bay hơi, trên tăm nhang sẽ chỉ còn estephotphat. Khi đốt nhang, nhiệt độ sẽ làm cho estephotphat thăng hoa dưới dạng andihrit photphoric (P2O5) làm que nhang cháy nhanh hơn đồng thời kéo tàn nhang có hình cong tròn. Tuy nhiên, các chất khí được sinh ra trong quá trình đốt nhang sẽ có chất P2O5. Chất này tồn tại trong không khí, khi tác động lên da sẽ làm da bị mòn; tác động lên hệ hô hấp gây khó thở; tác động lên giác mạc gây ngứa mắt. Vì những lý do này mà khi đi đền, chùa gặp khói hương đốt dày đặc nhiều người có biểu hiện chảy nước mắt, ho sặc sụa…
Còn hiện nay, ngoài thị trường, chân nhang họ làm bằng tre tươi, chẻ bằng máy với công suất cao rồi ngâm với axít photphoric (H3PO4) là xong. Có những cơ sở sản xuất với số lượng nhiều, người công nhân chuyên nhúng chân nhang vào H3PO4 bị axit này ăn da chân da tay loang lổ, ngấm vào người đến mức tóc trên đầu bị đỏ quạch! Sự giả dối là không thể chấp nhận. Càng không thể chấp nhận nếu sự giả dối đó núp trong nét tinh hoa truyền thống rồi dần mòn hủy hoại những giá trị văn hóa dân gian…”.
Theo Hiền Phương