Tinh Hoa

Iran bắn hạ máy bay do thám của Israel gần cơ sở hạt nhân quan trọng

Lực lượng vệ binh cách mạng Iran tuyên bố đã bắn rơi một máy bay gián điệp không người lái của Israel trên bầu trời Iran trước khi chiếc máy bay tiếp cận cơ sở hạt nhân Natanz.

Lực lượng này không đưa thêm thông tin về thời điểm bắn hạ cũng như cách thức để xác định máy bay đó là máy bay của Israel.

Sự việc xảy ra giữa lúc Iran đang đàm phán với các cường quốc thế giới về chương trình hạt nhân của nước này. Tổng thống Iran Hassan Rouhani đang chịu áp lực từ trong nước yêu cầu phương tây phải nhượng bộ nhiều hơn trước khi Iran hạn chế chương trình hạt nhân của mình.

Israel từng tuyên bố sẽ không loại trừ các hành động quân sự nhắm vào các cơ sở hạt nhân của Iran nếu Tehran có đủ khả năng để chế tạo vũ khí nguyên tử.

 Vị trí các cơ sở hạt nhân của Iran

Tuyên bố trên đài truyền hình quốc gia Iran, phát ngôn viên lực lượng vệ binh cách mạng Iran tướng Ramazan Sharif cho biết máy bay bị bắn hạ là một phiên bản thế hệ mới mới của máy bay tàng hình không người lái mà Israel đang sử dụng. Những bộ phận chính của máy bay vẫn còn nguyên vẹn và chúng có thể cung cấp thêm nhiều thông tin.

Nghị sĩ Alaeddin Boroujerdi, người đứng đầu một ủy ban quốc hội chịu trách nhiệm về an ninh quốc gia và chính sách đối ngoại của Iran cho rằng cần phải xác định “địa điểm khởi hành” của máy bay không người lái và nghi vấn nó xuất phát từ một quốc gia láng giềng.

Trước đây, chương trình hạt nhân của Iran từng là mục tiêu của các hoạt động gián điệp và phá hoại. Trong năm 2010, một loại vi rút máy tính tên là Stuxnet đã làm gián đoạn tạm thời hoạt động của hàng ngàn máy ly tâm, thiết bị quan trọng để sản xuất nhiên liệu hạt nhân, tại cơ sở làm giàu uranium Natanz của Iran.

Iran cáo buộc vụ vi rút Stuxnet và hàng loạt các vụ tấn công máy tính khác là do Israel, Mỹ và các nước đồng minh phối hợp thực hiện nhằm phá hoại chương trình hạt nhân của mình.

Israel chưa bao giờ bình luận gì về các cáo buộc của Iran nhưng nhiều người tin rằng cuộc tấn công bằng vi rút Stuxnet có bàn tay của Israel. Iran cũng nói rằng họ đã phát hiện và vô hiệu hóa nhiều thiết bị nổ hẹn giờ rất nhỏ được cài trong các máy ly tâm.

Trong khi đó, cường quốc thế giới và Iran vẫn tiếp tục đàm phán cho một thỏa thuận cuối cùng về chương trình hạt nhân của Iran. Tháng 11.2013, một thỏa thuận tạm thời về chương trình hạt nhân của Iran đã dược ký kết. Theo đó, quốc tế sẽ nới lỏng một số biện pháp trừng phạt kinh tế cho Iran, đổi lại Iran phải hạn chế hoạt động làm giàu uranium.

Các cường quốc phương tây lo ngại Iran có thể phát triển vũ khí hạt nhân. Iran luôn bác bỏ cáo buộc này và cho biết chương trình hạt nhân của mình là vì mục đích hòa bình, nhằm cung cấp điện và phục vụ cho nghiên cứu y học.

Iran cho biết họ cũng từng bắt giữ một số máy bay không người lái của Mỹ khi chúng vi phạm không phận Iran. 

Lâm Nguyên/Motthegioi